Xung đột Nagorno-Karabakh ngày càng nghiêm trọng, nhiều thương dân thiệt mạng
Azerbaijan và Armenia đã cáo buộc nhau giết hại dân thường bằng cách pháo kích vào các thành phố trong và xung quanh Nagorno-Karabakh vào thứ Tư, trong sự leo thang xung đột kéo dài một tháng về khu vực núi bất chấp ba lệnh ngừng bắn được tuyên bố.
Các khu vực dân cư ở Bảda (Azerbaijan) bị bắn phá khiến nhiều dân thường bị thiệt mạng - Ảnh: AP
Azerbaijan cho biết 21 người đã thiệt mạng khi đạn pháo của Armenia bắn trúng thị trấn Barda, phía đông bắc Nagorno-Karabakh. Các quan chức do Armenia hậu thuẫn ở Nagorno-Karabakh cho biết, đạn pháo Azeri đã rơi xuống hai thành phố lớn nhất của vùng đất này, khiến một người thiệt mạng.
Cả hai bên đều phủ nhận tuyên bố của nhau.
Cuộc giao tranh tồi tệ nhất ở Nam Caucasus trong gần 30 năm đã làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến tranh rộng lớn hơn có thể thu hút Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, một đồng minh của Azerbaijan. Nó cũng gây ra mối đe dọa cho các đường ống dẫn dầu và khí đốt từ Azerbaijan đến các thị trường thế giới.
Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế cho biết họ đã chứng kiến các cuộc pháo kích vào các khu vực đô thị ở cả hai bên chiến tuyến. Nó cho biết một tình nguyện viên từ Hiệp hội Trăng lưỡi liềm đỏ Azerbaijan thiệt mạng và hai người khác bị thương trong vụ pháo kích.
“Những cuộc giao tranh mới nhất này báo hiệu rằng xung đột Nagorno-Karabakh có nguy cơ vượt khỏi tầm kiểm soát”, Martin Schuepp, giám đốc khu vực Eurasia của ICRC, cho biết trong một tuyên bố. "Mạng sống dân thường đang bị mất ở mức báo động".
Nagorno-Karabakh được quốc tế công nhận là một phần của Azerbaijan nhưng có dân cư và người Armenia kiểm soát. Khoảng 30.000 người đã thiệt mạng trong cuộc chiến 1991-94 trong khu vực.
Tổng công tố viên của Azerbaijan cho biết 21 người đã thiệt mạng và 70 người bị thương ở Barda cho đến nay.
Theo Cơ quan Cứu hộ và Khẩn cấp của Nagorno-Karabakh do người Armenia kiểm soát, đạn pháo đã rơi xuống Stepanakert, thành phố lớn nhất của vùng đất này. Họ nói rằng một thường dân đã thiệt mạng và hai người bị thương do bắn phá trong một thành phố khác, Shushi, 15 km (chín dặm) về phía Nam.
Bộ Quốc phòng Armenia cũng cho biết một bệnh viện phụ sản ở Stepanakert đã bị tấn công. Không có báo cáo về thương vong.
Angela Frangyan, một nhà làm phim tài liệu hiện đang ở Stepanakert, cho biết cô đã nghe thấy “ít nhất hai cuộc bắn phá mạnh”.
“Khi tôi đến gần bệnh viện, tôi thấy cửa sổ vỡ và trần nhà bị hư hại ở bệnh viện phụ sản, và một bác sĩ đang khóc”, Frangyan nói với Reuters qua điện thoại.
Người đàn ông Azerbaijan có con gái bị thiệt mạng bởi cuộc pháo kích vào thành phố Ganja, Azerbaijan. Ảnh: Reuters
Lệnh ngừng bắn tiếp tục bị phá vỡ
Bộ Quốc phòng Armenia hôm thứ Tư cũng xác nhận rằng, Azerbaijan đã chiếm giữ thị trấn chiến lược Gubadli giữa vùng đất và biên giới Iran, một lợi ích quân sự rõ ràng có thể khiến một giải pháp ngoại giao trở nên khó khăn hơn.
Azerbaijan từ chối bất kỳ giải pháp nào khiến người Armenia kiểm soát vùng đất mà nước này cho là bị chiếm đóng bất hợp pháp. Armenia coi lãnh thổ là một phần của quê hương lịch sử của mình và nói rằng người dân ở đó cần được bảo vệ.
Bộ Quốc phòng Nagorno-Karabakh đã ghi nhận, 1.068 quân nhân thiệt mạng kể từ khi giao tranh nổ ra vào ngày 27 tháng 9. Azerbaijan không tiết lộ thương vong quân sự của mình. Nga ước tính có khoảng 5.000 người chết.
Lệnh ngừng bắn mới nhất trong ba lệnh ngừng bắn đã được Mỹ làm trung gian tại Washington vào Chủ nhật. Tổng thống Mỹ Donald Trump gọi cuộc giao tranh mới là "đáng thất vọng" và Ngoại trưởng Mike Pompeo kêu gọi cả hai bên theo đuổi một giải pháp ngoại giao.
Nhóm OSCE Minsk, được thành lập để hòa giải cuộc xung đột và do Pháp, Nga và Hoa Kỳ lãnh đạo, sẽ gặp các ngoại trưởng Azeri và Armenia tại Geneva vào thứ Năm, nhưng điều này chưa được xác nhận. Thổ Nhĩ Kỳ đã yêu cầu một vai trò lớn hơn trong nhóm hòa giải xung đột.