Yên Bái: Đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công trong năm 2020
Trước thực trạng tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công toàn tỉnh Yên Bái đạt thấp so với kế hoạch, thực hiện sự chỉ đạo của Chính phủ, UBND tỉnh Yên Bái đã triển khai nhiều biện pháp tháo gỡ nút thắt, đẩy nhanh tiến độ các dự án, phấn đấu giải ngân 100% vốn đầu tư công trong năm nay.
Đến ngày 31/10, giải ngân vốn đầu tư công của Yên Bái mới đạt trên 3.252 tỷ đồng, bằng 66% kế hoạch vốn đã giao chi tiết. Bộ Tài chính tổng hợp đánh giá tỷ lệ giải ngân của tỉnh đạt 66,49%, cao hơn bình quân chung cả nước, đứng 28/63 tỉnh, thành phố.
Tuy nhiên, nếu không có giải pháp quyết liệt thì dòng vốn này sẽ khó được khơi thông khi chỉ còn hai tháng nữa là kết thúc năm. Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư, tổng kế hoạch vốn đã giao cho các địa phương là 2.048 tỷ đồng, đã giải ngân đạt 1.619,8 tỷ đồng, bằng 79,2%. Đứng đầu là huyện Văn Yên, đã giải ngân đạt trên 92% kế hoạch; tiếp đến là huyện Trấn Yên, giải ngân đạt trên 89% kế hoạch; xếp cuối là huyện Trạm Tấu, mới giải ngân đạt trên 61% kế hoạch.
Tổng kế hoạch vốn đã giao cho các sở, ban, ngành và các đơn vị cấp tỉnh là 2.884,2 tỷ đồng, đã giải ngân đạt 1.632,3 tỷ đồng, bằng 56,5%. Đứng đầu là Bệnh viện Đa khoa tỉnh, đã giải ngân đạt 100% kế hoạch; tiếp đến là Sở Khoa học & Công nghệ và Trường Tiểu học Nguyễn Trãi, giải ngân 99,9% kế hoạch; xếp cuối là Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, mới giải ngân đạt 6,7% kế hoạch. Riêng Trung tâm Kiểm nghiệm thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm tỉnh chưa giải ngân.
Về tiến độ thi công một số công trình dự án, trọng điểm, Dự án cầu Tuần Quán đã hoàn thành công trình cầu, đường dẫn hai đầu cầu và hạng mục trồng cây xanh, thảm cỏ đoạn Km0-Km2 (cầu Bảo Lương), đang triển khai đoạn tuyến từ cầu Tuần Quán đến Nhà máy Sứ kỹ thuật Hoàng Liên Sơn. Dự kiến, trước ngày 1/1/2021, hoàn thành toàn bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật để phục vụ nhu cầu đi lại của nhân dân dịp Tết Nguyên đán Tân Sửu. Dự án đường nối Quốc lộ 32 với đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai cơ bản hoàn thành công tác thi công, đang triển khai các hạng mục phụ trợ còn lại. Dự án cầu Bách Lẫm kết nối Quốc lộ 37 với đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai đã thi công xong nền, mặt đường và hệ thống thoát nước tại các vị trí mới được bàn giao mặt bằng, hiện đang hoàn thiện hệ thống điện chiếu sáng…
Tuy nhiên, tiến độ giải ngân hết tháng 10 mới bằng 66% kế hoạch là đáng lo ngại vì chỉ hai tháng nữa là hết năm kế hoạch. Vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, đấu thầu; sự thay đổi chính sách và quy định, năng lực chủ đầu tư, nhà thầu; việc tránh thanh toán vốn nhiều lần, chờ thanh toán một lần của cả chủ đầu tư, Ban quản lý dự án và cả nhà thầu; tính chất đặc thù của chi đầu tư so với chi thường xuyên… được chỉ ra là những nguyên nhân dẫn đến chậm giải ngân. Bên cạnh đó, nhiều địa phương, chủ đầu tư và nhà thầu cũng gặp khó vì niên độ ngân sách Nhà nước là một năm, giao kế hoạch vốn đầu năm, quyết toán cuối năm nên kế hoạch thực hiện, thi công xây dựng các công trình, dự án cũng phụ thuộc kế hoạch vốn; việc lập kế hoạch chưa sát thực tế và khả năng giao vốn, khả năng giải ngân vốn dẫn đến không phân bổ được hết số vốn kế hoạch. Một số dự án sử dụng vốn ngân sách Trung ương được giao muộn, do đó, ảnh hưởng đến tiến độ triển khai thực hiện các dự án. Việc thu ngân sách đạt thấp đã ảnh hưởng lớn đến kết quả giải ngân các dự án. Qua rà soát, nhiều công trình đã có khối lượng nhưng chưa có nguồn để giải ngân…
Đại diện lãnh đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Yên bái cho biết, hiện nay Sở đang phối hợp với Sở Tài chính tham mưu UBND tỉnh điều chuyển vốn nội bộ ngành, lĩnh vực, chương trình. Đối với những dự án không khởi công, không giải ngân hoặc giải ngân chậm sẽ điều chỉnh cắt giảm vốn hoặc điều chuyển vốn sang dự án khác trong kế hoạch năm 2020. Đồng thời tham mưu UBND tỉnh bổ sung các nguồn vốn vượt thu, kết dư để hoàn trả các khoản tạm ứng ngân sách, bố trí vốn bổ sung thực hiện các công trình, dự án cấp bách, các công trình có nhu cầu bổ sung vốn nhằm đẩy nhanh tiến độ. Trước ngày 10/11/2020, rà soát cấp 100% kế hoạch vốn đã giao cho các địa phương để các địa phương chủ động trong công tác giải ngân, thanh toán.
Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Sở Tài chính, Cục Thuế tỉnh đẩy nhanh tiến độ thu ngân sách Nhà nước, đặc biệt đẩy nhanh tiến độ thu từ nguồn thu tiền sử dụng đất, xổ số kiến thiết bảo đảm đáp ứng nhu cầu giải ngân các dự án. Cùng với đó, các ngành chức năng cần thường xuyên cập nhật số thu từ sử dụng đất và xổ số kiến thiết để giải ngân các dự án đã có khối lượng đủ điều kiện giải ngân, trong đó ưu tiên các dự án đủ thủ tục gửi hồ sơ trước, giải ngân trước.
Các đơn vị chủ đầu tư khẩn trương hoàn thiện hồ sơ thanh toán đối với các dự án hoàn thành hoặc hạng mục đã hoàn thành, trong thời hạn 2 ngày kể từ ngày có khối lượng được nghiệm thu phải hoàn thành thủ tục thanh toán với Kho bạc Nhà nước, không để thanh toán dồn vào những ngày cuối năm (chậm nhất trong ngày 20/12/2020, chủ đầu tư phải hoàn thiện hồ sơ thanh toán và đề nghị cam kết chi gửi Kho bạc Nhà nước).
Ngoài những biện pháp quyết liệt trên, thiết nghĩ các huyện, thị, thành phố quan tâm hơn việc tuyên truyền, vận động người dân đồng thuận trong việc giải quyết các chế độ, chính sách liên quan đến công tác đền bù, giải phóng mặt bằng. Người đứng đầu cấp ủy, chính quyền địa phương tham gia trực tiếp đối thoại, giải thích rõ về cơ chế, chủ trương của tỉnh trong thực hiện dự án, từ đó vận động người dân đồng thuận, bàn giao mặt bằng sạch cho đơn vị thi công. Qua đó vừa giúp đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án xây dựng, vừa tạo điều kiện các địa phương có thêm quỹ đất đưa ra đấu giá, tăng nguồn thu, bảo đảm cân đối đủ nguồn vốn cho các công trình đã ghi theo kế hoạch từ đầu năm.