Yên Bái: Người dân bất an khi đá từ mỏ đá Chân Thiện Mỹ lăn xuống sau nhà

Theo phản ánh của người dân, khoảng 9h40’ ngày 10/5, tại khu vực mỏ đá hoa trắng Làng Lạnh II, xã Liễu Đô, huyện Lục Yên, Công ty Cổ phần MeKong MiNing Đầu tư - Chi nhánh tỉnh Yên Bái (gọi tắt là công ty MeKong) đã tiến hành xử lý vách đá có nguy cơ sạt lở tại khu vực moong đá có tọa độ 02443015; 00505133 múi chiếu 3 độ hệ tọa độ VN145.

Khu vực đá lăn từ mỏ đá Chân Thiện Mỹ xuống gần nhà người dân tại thôn Cốc Bó, xã Liễu Đô (Lục Yên, Yên Bái).

Ngày 10/5, UBND xã Liễu Đô đã cho người dân dưới chân núi mỏ đá Chân Thiện Mỹ di dời ra khu vực an toàn. Trong quá trình xử lý, nhiều khối đá lăn vào diện tích nhà dân, trong khi đó vẫn có nhiều khối nhỏ còn treo, mắc ở lưng chừng núi một dải trắng xóa, có nguy cơ xô, trượt, lăn xuống chân núi nơi có hàng chục hộ dân thôn Cốc Bó, xã Liễu Đô sinh sống, khiến bà con hoang mang, lo sợ không dám về nhà.

Theo hồ sơ, ngày 14/11/2022, trong quá trình cắt mở moong khai thác mỏ đá tại thôn Cốc Bó, xã Liễu Đô, Công ty MeKong phát hiện vách đá có nguy cơ sạt lở nên đã có đơn đề nghị Sở Công Thương tỉnh Yên Bái, UBND huyện Lục Yên, UBND xã Liễu Đô lên phương án di dời dân cư khu vực có nguy cơ bị ảnh hưởng để Công ty tiến hành xử lý vách đá.

Có tảng đá to lăn xuống cách nhà dân chỉ vài mét. Nếu không có gốc tre và tảng đá to cản thì tảng đá sẽ còn lăn xa hơn nữa.

Qua các buổi làm việc suốt nhiều tháng, chính quyền địa phương và công ty xác định có 7 hộ bị ảnh hưởng trực tiếp, các gia đình này đã nhận hỗ trợ 5,5 triệu đồng. Đồng thời, 10 hộ bị ảnh hưởng và có nguy cơ nằm trong khu vực bị ảnh hưởng. Ban đầu người dân không đồng ý với đề nghị trên, tuy nhiên, chính quyền xã Liễu Đô đã vận động và được chấp thuật ký vào biên bản.

Theo cam kết của Công ty Mekong, thời gian các gia đình tạm di dời ra khỏi nhà để đảm bảo an toàn trong quá trình xử lý vách đá này là từ 6 đến 18 giờ, ngày 10/5, đồng thời đảm bảo tuyệt đối an toàn không có tình trạng đá treo, có thể sạt lở, lăn xuống chân núi. Bồi thường thỏa đáng theo đúng phương án đền bù thiệt hại khi tiến hành xử lý vách đá có nguy cơ sạt lở, thực hiện theo đúng thời gian thông báo.

Chia sẻ với phóng viên, ông Mông Văn Giảng (ở thôn Cốc Bó, xã Liễu Đô) bức xúc bày tỏ, quá trình Công ty MeKong xử lý vách đá khiến rất nhiều tảng đá lăn vào đất nhà dân, nhiều viên đá còn mắc, treo lưng trừng núi có nguy cơ lăn xuống bất cứ lúc nào.

Có những cục đá to nằm ngay sát cột nhà của người dân.

Theo ông Giảng, khoảng 14h, ngày 11/5 – tức 1 ngày sau khi công ty xử lý vách đá kia vẫn có tình trạng đá lăn xuống vườn nhà dân. Người dân hết sức lo lắng không dám ở trong nhà, người già và trẻ nhỏ phải đi ở nhờ nhà khác không dám về.

Anh Mông Văn Sách run rẩy kể: “Vợ tôi vừa sinh con được mười mấy ngày nhưng khi nghe thông tin có đá lăn nên không dám về, phải xin ở lại trạm y tế xã Liễu Đô. Chúng tôi mong các cấp chính quyền, cơ quan chức năng và phía công ty làm sao cho đá không rơi nữa để gia đình yên tâm làm ăn, sinh sống ổn định sản xuất”.

Nhiều cây bị đá đè gãy đổ hết vào mái nhà của bà Hoàng Thị Nguyệt.

Không những vậy, trong quá trình đá lăn nhiều diện tích cây trồng bị băm nát và một ngôi mộ bị cây đổ do đá lăn vào đập trúng.

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Cao Cảnh – Chủ tịch UBND xã Liễu Đô cho hay: “Sau khi xử lý xong vách đá có nguy cơ sạt lở, chính quyền cũng đã vận động bà con trở về nhà vì phía Công ty đã cam kết “an toàn”. Việc bà con phản ánh những tảng đá còn treo, mắc trên núi là không thực tế vì phần đá trôi, sạt xuống chỉ là những tảng, mảng đá nhỏ (đá mồ côi). Phía doanh nghiệp cũng đã cam kết chịu trách nhiệm trước Pháp luật nếu đá lăn, trôi xuống nhà dân”.

Người dân vẫn tỏ ra lo lắng, bất an sau sự việc những tảng đá to từ mỏ đá lăn xuống.

Trao đổi qua điện thoại, đại diện của mỏ đá Công ty Công ty TNHH sản xuất và thương mại Chân Thiện Mỹ cho biết, chiều ngày 11/5, phía doanh nghiệp phối hợp cùng chính quyền xã đến tiến hành kiểm tra thực địa, kiểm đếm thiệt hại tại khu vực đá lăn từ trên mỏ xuống dưới chân núi. Những hộ dân bị thiệt hại sẽ được thống kê, đền bù.

Theo vị đại diện này, sau khi xử lý xong vách đá có nguy cơ bị ảnh hưởng, phía doanh nghiệp đã hoàn thành công việc. Việc bà con lo lắng là không có căn cứ và chưa nhận được đơn từ, phản hồi từ người dân và chính quyền địa phương.

Theo hồ sơ cơ quan chức năng, mỏ đá hoa trắng Làng Lạnh II, xã Liễu Đô do Công ty TNHH sản xuất và thương mại Chân Thiện Mỹ là đơn vị chủ mỏ, Công ty MeKong là đơn vị đối tác khai thác đá, đang thực hiện việc khai thác tại đây.

Công ty TNHH sản xuất và thương mại Chân Thiện Mỹ được Bộ Tài nguyên và Môi trường cho phép khai thác đá hoa trắng tại khu vực Làng Lạnh II, xã Liễu Đô, huyện Lục Yên theo Giấy phép khai thác khoáng sản số 809/GP-BTNMT ngày 4/5/2010, có thời hạn 30 năm.

Diện tích khu vực khai thác của mỏ là 35,7ha; độ sâu khai thác đến mức +100 m; trữ lượng khai thác đá hoa làm ốp lát 2.577.150 m; đã hoa làm bột carbornat canxi 23.797.812 tấn; công suất khai thác đá hoa làm ốp lát 89.640 m /năm; đá hoa làm bột carbomat canxi 827.750 tấn/năm; thời hạn khai thác 30 năm, kể từ ngày ký giấy phép.

Đức Mậu