Yên Sở, Hà Nội: Người dân khẩn thiết đề nghị các cấp chính quyền sớm giải phóng mặt bằng để triển khai dự án

Phải làm việc trong một căn phòng lụp xụp đi thuê từ nhiều năm qua, 45 xã viên Hợp tác xã Sở Thượng vẫn đau đáu giấc mơ lạc nghiệp tại một cơ sở mới khang trang, hiện đại.

Dự án “Văn phòng làm việc, giao dịch giới thiệu sản phẩm và kho chứa hàng” (ở phường Yên Sở, quận Hoàng Mai) có diện tích khu đất xây dựng công trình rộng 4.485m2. Năm 2008, UBND thành phố Hà Nội có Quyết định số 2332/QĐ-UBND thu hồi diện tích đất kể trên giao Hợp tác xã Sở Thượng bố trí địa điểm tái định cư làm trụ sở làm việc sau khi Nhà nước thu hồi đất thực hiện Dự án xây dựng tuyến đường Nam Vành đai 3 - cầu Thanh Trì.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, các hộ dân bị thu hồi đất nông nghiệp liên tục kiến nghị về nguồn gốc đất, việc áp dụng chính sách bồi thường, hỗ trợ GPMB dẫn đến việc dự án chậm triển khai từ năm 2009 đến nay.

Chậm tiến độ vì nhiều nguyên nhân bất khả kháng

Quyết định số 2332/QĐ-UBND ngày 01/12/2008 của UBND thành phố Hà Nội.

Ngày 01/12/2008, UBND thành phố Hà Nội có Quyết định số 2332/QĐ-UBND thu hồi 4.485m2 đất tại phường Yên Sở, quận Hoàng Mai, chủ yếu là đất hồ do các hộ gia đình, cá nhân đang quản lý, sử dụng để nuôi trồng thủy sản; giao cho Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp và thương mại tổng hợp Sở Thượng (Hợp tác xã Sở Thượng) để thực hiện dự án xây dựng văn phòng làm việc, giới thiệu sản phẩm và kho chứa hàng hóa theo dự án đầu tư do Chủ nhiệm Hợp tác xã Sở Thượng phê duyệt tại Quyết định số 01/2008/QĐĐT ngày 29/5/2008 và được UBND thành phố cấp giấy chứng nhận đầu tư ngày 29/5/2008, đồng thời để khắc phục khó khăn sau khi Nhà nước thu hồi đất thực hiện dự án xây dựng tuyến đường Nam Vành đai 3 - cầu Thanh Trì.

Từ đó đến nay, mơ ước của nhiều xã viên về khu chứa hàng và giới thiệu sản phẩm khang trang, rộng rãi để bày bán, quảng bá sản phẩm của làng nghề cá truyền thống bậc nhất Hà Thành ra khắp cả nước và một khu văn phòng tiện nghi, hiện đại của vẫn chưa thành hiện thực. Và cũng chừng ấy năm, hàng chục xã viên Hợp tác xã không có nơi làm việc ổn định, sinh kế bấp bênh, lao động cầm chừng cho qua ngày vì dự án liên tục bị lùi tiến độ do còn nhiều vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng.

Bên cạnh đó, trong quá trình thực hiện dự án, một số người dân nằm ngoài hợp tác xã liên tục kiến nghị về nguồn gốc đất, việc áp dụng chính sách bồi thường, hỗ trợ GPMB dẫn đến việc dự án chậm triển khai từ năm 2009 đến nay.

Thực tế, mục tiêu của dự án mang nhiều ý nghĩa tích cực, có ích cho các xã viên, tuy nhiên, chỉ vì những lý do cá nhân, một số ít người không phải là thành viên của hợp tác xã đã thiếu thiện chí, cản trở việc thực hiện dự án, khiếu kiện nhiều nơi, khiến tiến độ triển khai bị kéo dài nhiều năm, tốn không ít công sức, tiền bạc của Nhà nước, phiền hà cho chủ đầu tư. Thậm chí những hộ dân này đưa ra nhiều yêu sách, đòi hỏi vô lý, trái với chính sách quy định của thành phố hoặc cố tình chống đối vì những lý không chính đáng, gây mất an ninh trật tự tại địa phương.

Kết luận số 1348/KL-TNMT-ĐTTr ngày 17/7/2014 của Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Hà Nội khẳng định, việc Hợp tác xã Sở Thượng chậm triển khai dự án là bất khả kháng…

Ngày 17/7/2014, Sở Tài nguyên và Môi trường đã có Kết luận số 1348/KL-TNMT-ĐTTr khẳng định, “… Như vậy, theo quy định của Luật Đất đai thì việc Hợp tác xã Sở Thượng chậm triển khai dự án là bất khả kháng, không hoàn toàn thuộc lỗi của chủ đầu tư do chậm giải phóng mặt bằng (GPMB) vướng mắc về chính sách, nguồn gốc đất… Hợp tác xã Sở Thượng đã thực hiện đầy đủ các nội dung theo Điều 3, Quyết định số 2332/QĐ-UBND ngày 01/12/2008 của UBND thành phố Hà Nội, giao Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp và Thương mại tổng hợp Sở Thượng để thực hiện dự án sau khi có quyết định phê duyệt phương án của UBND quận Hoàng Mai… UBND quận Hoàng Mai chỉ đạo Hội đồng BTHT&TĐC Quận khẩn trương thực hiện công tác GPMB khu đất thực hiện dự án xong trước 12/2014…”

Trên cơ sở kết luận và kiến nghị của các cơ quan chức năng, UBND thành phố Hà Nội ban hành văn bản số 6994/UBND-TNMT ngày 15/9/2014 về việc xử lý sau thanh tra việc chấp hành pháp luật đất đai đối với Hợp tác xã Sở Thượng, giao Ban Chỉ đạo GPMB thành phố kiểm tra tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong công tác GPMB, đảm bảo dự án hoàn thành trong tháng 10/2014; giao Sở Kế hoạch đầu tư hướng dẫn hợp tác xã điều chỉnh nội dung dự án đầu tư, điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư đã cấp; giao cho Sở Tài nguyên và Môi trường có hướng dẫn chủ đầu tư thực hiện theo chỉ đạo của UBND thành phố tại Công văn số 2390/UBND-TNMT ngày 04/4/2013 của UBND thành phố.

Sau đó, vì sốt ruột mặt bằng giao cho nhà đầu tư, UBND thành phố Hà Nội đã có cả “núi” văn bản, giấy tờ để đôn đốc, chỉ đạo UBND quận Hoàng Mai khẩn trương hoàn thiện việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư trên khu đất mà UBND thành phố quyết định thu hồi; đồng thời yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường tổng hợp, trình UBND thành phố cho Hợp tác xã Sở Thượng được tiếp tục sử dụng đất để thực hiện dự án trong quý I/2016.

Mới đây nhất, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Thế Hùng đã ký ban hành Quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư số 1743/QĐ-UBND ngày 11/4/2018 chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án Văn phòng làm việc, giao dịch giới thiệu sản phẩm và kho chứa hàng tại ô đất II.3 khu Đồng Giêng, phường Yên Sở, quận Hoàng Mai như sau:

“Điều chỉnh tiến độ thực hiện dự án đã được phê duyệt tại Giấy chứng nhận đầu tư số 01121000161 ngày 29/5/2008; thay đổi lần thứ nhất ngày 08/12/2014 từ Khởi công Quý I năm 2015 hoàn thành Quý III năm 2016 thành tiến độ thực hiện: Quý II/2018 – Quý IV/2019”.

Quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư số 1743/QĐ-UBND ngày 11/4/2018 do Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Thế Hùng ký ban hành.

Nhiều kỳ vọng của các thành viên hợp tác xã

Tiếp phóng viên trong căn phòng đi thuê chật chội, tối tăm, ẩm thấp, không nhà vệ sinh, rộng chừng 20m2 được xây dựng từ mấy chục năm trước, cầm trên tay Quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư của UBND thành phố Hà Nội vừa mới cấp, bà Nguyễn Thị Ten - Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc Hợp tác xã Sở Thượng không giấu nổi niềm vui sướng, xúc động, “như anh thấy đấy, nhiều lúc hợp tác xã rơi vào tình cảnh “ngàn cân treo sợi tóc”, cơ sở vật chật đi thuê tuềnh toàng, tâm lý xã viên hoang mang, dao động, nhưng ban lãnh đạo Hợp tác xã vẫn tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo, quan tâm, chỉ đạo của các đồng chí lãnh đạo thành phố, lãnh đạo quận Hoàng Mai; đồng thời động viên các xã viên ổn định tâm lý để lao động sản xuất, vượt qua khó khăn nhất thời”.

“Hợp tác xã Sở Thượng hiện tại là hợp tác xã sau củng cố, dự án đang thực hiện cũng là dự án chuyển tiếp theo Quyết định Thành phố từ năm 2008 vừa rồi đã gia hạn rồi. Trong thời gian tới đây, Hội đồng Bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của của Quận sẽ chi trả tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng cho 389 hộ dân đợt I. Ở đây, ai cũng biết cái khó khăn của hợp tác xã nên đều ủng hộ nhiệt tình. Duy chỉ có một vài trường hợp, tôi cũng không tiện nói tên cụ thể, thấy Hợp tác xã “trồng cây sắp đến ngày hái quả” lại đem đơn đi khiếu kiện, tiếp tục gây khó dễ cho công tác giải mặt phóng mặt bằng, cản trở việc thực hiện dự án. Nhưng tôi khẳng định, dự án được thực hiện theo đúng trình tự pháp luật và đều có cơ sở pháp lý đầy đủ, rõ ràng, công khai, minh bạch cho mọi người dân được biết” – Bà Ten nhấn mạnh.

Bà Đặng Thị Miến – thành viên Hợp tác xã Sở Thượng cho biết, khi thu hồi đất, Hợp tác xã còn hỗ trợ thêm 3 cụm dân cư, mỗi cụm 100 triệu đồng, mọi người nhất trí ủng hộ lắm. Bà con ở đây, họ biết hết chứ. Hàng chục lao động không có nơi làm việc ổn định từ nhiều năm qua, cuộc sống bấp bênh, kéo theo từng đó gia đình không có nguồn sống, không có trợ cấp xã hội, tạo dư luận bức xúc, gây hoang mang nghiêm trọng. Trong đó, không ít xã viên đã gắn bó cả cuộc đời với hợp tác xã, mong muốn được tiếp tục cống hiến và con em họ cũng muốn vào hợp tác xã để kế nghiệp cha mẹ mình, thế nhưng việc làm ít ỏi, tiền kiến được không đủ để trang trải các chi phí cần thiết khiến cuộc sống của họ bị đảo lộn.

Cùng quan điểm với bà Miến, bà Nguyễn Thị Hạnh - thành viên Hợp tác xã Sở Thượng thông tin thêm, thực sự chúng tôi đang rất cần mặt bằng để triển khai gian hàng, bày bán sản phẩm của hợp tác xã nên rất mong UBND thành phố Hà Nội chỉ đạo quận Hoàng Mai, phường Yên Sở, Hội đồng BT, HT&TĐC quận Hoàng Mai và các cơ quan hữu quan đẩy nhanh những khâu cuối cùng trong công tác GPMB, hỗ trợ việc kinh doanh bị ảnh hưởng và tích cực vận động các hộ dân không cản trở, sớm bàn giao mặt bằng cho thi công, triển khai dự án.

Để giải quyết dứt các ý kiến của bà con, đẩy nhanh tiến độ dự án, dư luận đang trông chờ các cơ quan chức năng của Hà Nội có biện pháp xử lý sau đây:

Thứ nhất, công tác phối hợp tuyên truyền giữa các cấp, các ngành, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam để vận động nhân dân chấp hành chủ trương thu hồi đất, hiểu rõ quy định bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cụ thể và kịp thời.

Thứ hai, công khai, minh bạch các chính sách, pháp luật đất đai, văn bản của dự án liên quan đến công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, hỗ trợ và tái định cư cho đông đảo người dân được biết nhằm tạo sự đồng thuận, để ủng hộ dự án.

Thứ ba, song song với việc chi trả bồi thường, hỗ trợ và tái định cư bằng tiền, cần có giải pháp cụ thể để ổn định đời sống, chuyển đổi nghề nghiệp phù hợp.

Thứ tư, kiên quyết xử lý, cưỡng chế thu hồi đất đối với các trường hợp cố tình chây ỳ, không tự giác tháo dỡ, di chuyển tài sản ra khỏi khu vực đất bị thu hồi thực hiện dự án.

Tạp chí Mặt trận (tapchimattran.vn) sẽ tiếp tục thông tin.

Phan Anh Tuấn