Yếu tố có thể khiến một người nhiễm cùng lúc 2 biến thể của SARS-CoV-2
Người dân xếp hàng chờ xét nghiệm COVID-19 tại Wellington, New Zealand. Ảnh: AFP/TTXVN
* Phản ứng viêm vẫn diễn ra trong các tế bào miễn dịch
Khả năng một người cùng lúc nhiễm 2 biến thể của virus SARS-CoV-2 gây bệnh COVID-19 là có, nhưng rất hiếm và chỉ xảy ra trong một số trường hợp nhất định.
Các chuyên gia New Zealand đã giải thích điều này trong bài viết đăng ngày 15/3 trên stuff.co.nz, trang mạng tin tức phổ biến nhất tại New Zealand.
Theo bác sĩ về bệnh truyền nhiễm Kurt Krause, giáo sư Hóa sinh tại Đại học Otago, một người có thể nhiễm cả hai biến thể khác nhau cùng lúc khi các yếu tố sau xảy ra đồng thời.
Người đó trước tiên phải nhiễm biến thể Omicron (BA1 hoặc BA2), trong khi cơ thể chưa sinh phản ứng miễn dịch với virus thì người đó tiếp tục tiếp xúc với biến thể Delta, khi đó hiện tượng đồng nhiễm sẽ xảy ra.
Tuy nhiên, giáo sư Krause cho rằng rất hiếm xảy ra trường hợp một người cùng lúc tiếp xúc với hai loại virus khi họ chưa có miễn dịch với cả hai. Cụ thể, khi một người đã có kháng thể với một loại biến thể, họ sẽ có khả năng ngăn chặn lây nhiễm từ biến thể khác.
Theo giáo sư Krause, đến nay mới chỉ có một số ít trường hợp đồng nhiễm được ghi nhận, do đó hiện chưa thể xác định rõ mức độ nghiêm trọng của hiện tượng này trên diện rộng.
Các chuyên gia cho rằng dù đồng nhiễm các biến thể của virus SARS-CoV-2 rất hiếm, nhưng tình trạng lây nhiễm kép các virus gây bệnh đường hô hấp khác rất phổ biến.
Phó Giáo sư Jo Kirman tại Đại học Otago đã tham gia nghiên cứu về virus gây bệnh đường hô hấp, trong đó có virus RSV, ở trẻ sơ sinh và trẻ em tại New Zealand.
Trong một nghiên cứu từ cách đây vài năm, bà cho biết có một số lượng lớn trẻ bị nhiễm đồng thời 2 hoặc 3 loại virus đường hô hấp.
* Hiện thế giới vẫn chưa rõ tại sao một số người phải chịu hội chứng COVID kéo dài sau khi nhiễm virus SARS-CoV-2. Một nghiên cứu mới của Viện Karolinska tại Thụy Điển, Trung tâm Helmholtz Munich (HMGU) và Đại học Công nghệ Munich (TUM) tại Đức, đã cho thấy một loại tế bào miễn dịch gọi là macrophages vẫn có phản ứng viêm và có hoạt động trao đổi chất vài tháng sau khi mắc COVID-19 thể nhẹ. Phát hiện này được công bố trên tạp chí Mucosal Immunology.
Chuyên gia Craig Wheelock tại Khoa Y hóa sinh và lý sinh của Viện Karolinska, một trong các tác giả nghiên cứu trên, cho biết: “Chúng ta có thể thấy các macrophage từ người mắc COVID-19 nhẹ tạo ra một phản ứng viêm và trao đổi chất trong 3-5 tháng sau khi mắc bệnh. Dù đa số những người này không có các triệu chứng kéo dài, nhưng hệ miễn dịch của họ đã trở nên nhạy cảm hơn người khỏe mạnh".
Các triệu chứng kéo dài tương đối phổ biến sau khi mắc COVID-19 nặng nhưng cũng ảnh hưởng đến một số người có triệu chứng nhẹ. Để kiểm tra điều này, các nhà nghiên cứu đã phân tích các mẫu máu của 68 người từng mắc COVID-19 nhẹ và một nhóm 36 người không mắc COVID-19.
Họ tách các macrophages trong phòng thí nghiệm và kích thích chúng bằng protein gai, steroid và lipopolysaccharide (LPS), một loại mô kích thích hệ miễn dịch. Các tế bào này sau đó được giải trình RNA để đánh giá các gene hoạt tính.
Các nhà nghiên cứu cũng đo sự hiện diện của các mô tín hiệu eicosanoid, vốn là biểu hiện căn bản của hiện tượng viêm nhiễm.
Chuyên gia Craig Wheelock cho biết: “Không ngạc nhiên khi phát hiện một lượng lớn eicosanoid ở những người mắc COVID-19 vì bệnh này gây viêm, nhưng thật ngạc nhiên vì các mô này vẫn được tạo ra với lượng lớn nhiều tháng sau khi mắc bệnh”.
Nghiên cứu trên cũng cho thấy mức độ tập trung của leukotriene, một loại mô tăng viêm, nguyên nhân của hen suyễn.
Đồng tác giả Julia Esser-von Bieren, trưởng nhóm nghiên cứu tại trung tâm Helmholtz Munich và Đại học Công nghệ Munich, cho biết: “Rất bất thường khi mức độ tập trung các leukotriene vẫn cao trong macrophage của những người mắc COVID-19 nhẹ”.
Theo bà Bieren, leukotriene là trung gian quan trọng gây hen suyễn, nhưng loại mô này cũng liên quan đến khả năng bảo vệ chống virus cúm. Việc tăng liên tục các leukotriene sau khi nhiễm SARS-C0V-2 có thể khiến bệnh nhân nhạy cảm hơn với viêm nhiễm ở hệ hô hấp, song cũng có thể cải thiện miễn dịch chống virus SARS-CoV-2 và các virus khác.
Các mẫu máu được thu thập vào hai đợt, 3-5 tháng sau nhiễm, và 12 tháng sau đó. Ở đợt 1, khoảng 16% người thông báo có các triệu chứng nhẹ kéo dài trong khi phần còn lại không có triệu chứng nào. Ở đợt 2, không ai có triệu chứng và không có sự khác biện về khả năng gây viêm ở những người từng nhiễm và người khỏe mạnh.
Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng chẩn đoán hậu COVID-19 không được tập trung phân tích trong nghiên cứu này và cần thêm nghiên cứu để xác định liệu các kết quả này có liên quan trực tiếp đến cái được gọi là hội chứng COVID kéo dài hay không.
