1 tỷ người sẽ bị thoái hóa khớp vào năm 2050, phòng ngừa thế nào?
Thoái hóa khớp là căn bệnh có thể dẫn đến suy giảm chức năng vận động, thậm chí gây tàn phế, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất và tinh thần người mắc. Hiện thoái hóa khớp ảnh hưởng đến 15% dân số toàn cầu ở những người trên 30 tuổi. Đến năm 2050, con số này có thể lên tới gần 1 tỷ người.
Tuổi thọ cao hơn và béo phì là những nguyên nhân chính làm gia tăng thoái hóa khớp
Một nghiên cứu được công bố mới đây trên tạp chí The Lancet Rheumatology cho thấy, các ca bệnh viêm xương khớp tăng nhanh trong ba thập kỷ qua, do lão hóa, tăng dân số và béo phì.
Đây là một phần của Nghiên cứu về gánh nặng bệnh tật toàn cầu năm 2021 và sử dụng dữ liệu về bệnh viêm xương khớp trong 30 năm, từ năm 1990 đến năm 2020, tại hơn 200 quốc gia.
Nhà khoa học Jaimie Steinmetz, Viện Đo lường và Đánh giá Sức khỏe (IHME) ở Seattle, tác giả nghiên cứu cho biết: Khi tuổi thọ cao hơn và dân số thế giới ngày càng tăng, chúng ta cần lường trước những căng thẳng đối với hệ thống y tế ở hầu hết các quốc gia.
Hiện tại không có cách chữa trị hiệu quả bệnh thoái hóa khớp (viêm xương khớp). Vì vậy, điều quan trọng cần tập trung vào các chiến lược phòng ngừa, can thiệp sớm và tạo ra các phương pháp điều trị hiệu quả, giảm chi phí như thay khớp với giá cả phải chăng hơn ở các nước thu nhập thấp và trung bình.
Trong khi có khoảng 256 triệu người mắc bệnh viêm xương khớp vào năm 1990, con số đó đã tăng lên 595 triệu người vào năm 2020, tăng 132%. Nghiên cứu cho thấy béo phì là nguyên nhân gây ra khoảng 20% tình trạng tàn tật do viêm xương khớp vào năm 2020. Đối với những người từ 70 tuổi trở lên, thoái hóa khớp (viêm xương khớp) đứng thứ bảy trong số các nguyên nhân khiến họ phải sống chung với tình trạng khuyết tật trong nhiều năm.
Dự kiến đến năm 2050, thoái hóa khớp sẽ tăng lên 74,9% ở đầu gối, 48,65% ở tay, 78,6% ở hông và 95,1% ở các khớp khác, bao gồm cả khuỷu tay và vai.
Thoái hóa khớp ảnh hưởng đến phụ nữ nhiều hơn nam giới. Năm 2020, 61% trường hợp thoái hóa khớp là ở phụ nữ so với 39% ở nam giới. TS. Jacek Kopek, Trường Dân số và Y tế Công cộng tại Đại học British Columbia cho biết: Lý do dẫn đến sự khác biệt về giới tính trong tỷ lệ mắc bệnh thoái hóa khớp đang được nghiên cứu, nhưng các nhà khoa học tin rằng di truyền, yếu tố nội tiết tố và sự khác biệt về giải phẫu là nguyên nhân.
Vai trò của béo phì tăng lên trong thời gian nghiên cứu. Năm 1990, béo phì gây ra 16% tình trạng khuyết tật do viêm xương khớp và tăng lên 20% vào năm 2020. Các tác giả cho biết, nếu bệnh béo phì có thể được giải quyết một cách hiệu quả trong dân số toàn cầu thì gánh nặng thoái hóa khớp sẽ giảm khoảng 20%.
Điều này cũng cho thấy, giải quyết các nguyên nhân gây béo phì và phát triển các chiến lược quản lý để ngăn ngừa hoặc làm chậm sự tiến triển của bệnh thoái hóa khớp là rất quan trọng.
Các chiến lược quản lý hiện tại đối với bệnh viêm xương khớp bao gồm tập thể dục và các hình thức vật lý trị liệu khác, các thiết bị hỗ trợ như gậy hoặc nẹp, chương trình giáo dục tự quản lý, thuốc giảm đau và phương pháp điều trị phẫu thuật bao gồm thay khớp.
Các yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được đối với bệnh thoái hóa khớp bao gồm chỉ số BMI cao và phòng ngừa chấn thương khớp. Hoạt động thể chất có thể ngăn ngừa béo phì và phòng ngừa chấn thương sớm hơn trong cuộc sống và thậm chí có thể có lợi cho những người mắc bệnh đau khớp. Và như vậy, những người bị đau khớp không có nghĩa là chúng ta nên ít vận động.