10 ngân hàng cán đích sớm lộ trình Basel II

Tính đến nay có khoảng 17 ngân hàng thương mại đăng ký áp dụng Thông tư 41 trước thời hạn (bao gồm 15 ngân hàng thương mại trong nước và 2 ngân hàng 100% vốn nước ngoài). Trong số này đó, có 10 ngân hàng thương mại và 1 ngân hàng 100% vốn nước ngoài đã được Thống đốc có quyết định áp dụng Thông tư 41 trước thời hạn.

Trước đó, Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư số 41 năm 2016 quy định nhiều tiêu chuẩn hoạt động khác đối với ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, được điều chỉnh theo những nguyên tắc chung trong Hiệp ước vốn Basel II, là nguyên tắc mà các ngân hàng trên thế giới phải tuân thủ. Cơ quan quản lý các tổ chức tín dụng đã dành chính thức 3 năm cho các nhà băng chuẩn bị.

Basel II có ba trụ cột chính, bao gồm yêu cầu về tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu (CAR), rà soát giám sát (quy trình đánh giá an toàn vốn tổng thể và chiến lược để duy trì mức vốn với khuyến nghị các ngân hàng cần duy trì vốn ở mức cao hơn mức tối thiểu và có hệ thống giám sát nhằm ngăn chặn vốn giảm xuống dưới mức tối thiểu), và trụ cột 3 là thực hiện các nguyên tắc thị trường.

Nhìn chung yêu cầu các khoản vay từ các ngân hàng thương mại phải được tính toán đầy đủ những rủi ro. Vì thế các ngân hàng cần nhiều vốn hơn cho cùng một khoản vay so với thời điểm trước khi áp dụng tiêu chuẩn Basel II.

Trong số này quy định về tỷ lệ an toàn vốn (CAR) là được nhắc đến nhiều nhất. Theo đó, tỷ lệ CAR mà các ngân hàng thương mại đáp ứng tối thiểu là 8%. Mặc dù thấp hơn so với con số trước đó là 9% (theo Thông tư 36/2014 của Ngân hàng Nhà nước) nhưng cách tính thì lại phức tạp hơn, cộng thêm nhiều rủi ro khác nhau nên tỷ lệ CAR có thể giảm từ 1-3 điểm phần trăm so với chuẩn cũ.

Dù vậy, có thể nhận thấy các ngân hàng mới cũng chỉ đáp ứng được các tiêu chuẩn Basel II theo phương pháp tiêu chuẩn, tức ở mức cơ bản, đích nhắm đến là thực hiện Basel II theo phương pháp tiếp cận nâng cao.

Trao đổi với TBKTSG Online, các ngân hàng cán đích sớm Thông tư 41 hiện cũng đang tăng tốc cho mục tiêu này. Lộ trình để các ngân hàng Việt thực sự tăng nội lực và hội nhập quốc tế sẽ còn lắm gian nan.

Dũng Nguyễn