10 sự kiện thế giới nổi bật năm 2025 do TTXVN bình chọn

1. Mỹ áp thuế đối ứng làm gia tăng căng thẳng thương mại toàn cầu

Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố các mức thuế đối ứng mới tại Nhà Trắng ngày 2/4/2025. Ảnh: Reuters/TTXVN

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 2/4 công bố áp thuế đối ứng từ 10 - 49% với hầu hết các mặt hàng nhập khẩu nhằm bảo vệ sản xuất trong nước, làm đảo lộn trật tự thương mại toàn cầu, gián đoạn chuỗi cung ứng và đẩy giá vàng tăng kỷ lục. Các nền kinh tế phải điều chỉnh chính sách để ứng phó và thúc đẩy đàm phán nhằm đạt các thỏa thuận thương mại. Do tác động của cuộc chiến thuế quan, căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc ở mức nghiêm trọng nhất kể từ năm 2018.

2. Bùng phát xung đột biên giới Thái Lan - Campuchia

Tòa nhà của cư dân ở tỉnh Pursat (Campuchia) bị phá hủy trong vụ xung đột biên giới Campuchia -Thái Lan, ngày 13/12/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Xung đột biên giới Thái Lan - Campuchia “nóng” lên sau cuộc giao tranh giữa quân đội hai nước sáng 28/5, ảnh hưởng nghiêm trọng tới quan hệ song phương và ổn định khu vực. ASEAN và cộng đồng quốc tế đã thúc đẩy giải pháp ngoại giao, dẫn đến việc hai nước ký thỏa thuận hòa bình, thiết lập cơ chế tuần tra chung, phối hợp an ninh biên giới và cam kết tăng cường đối thoại song phương. Tuy nhiên, thỏa thuận hòa bình nhiều lần bị vi phạm. Các chuyên gia cảnh báo tính mong manh của thỏa thuận do lịch sử xung đột giữa hai nước.

3. Kinh tế thế giới ước tăng trưởng 3,2%

Quang cảnh cảng hàng hóa tại tỉnh Giang Tô, Trung Quốc. Ảnh: THX/TTXVN

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) nhận định kinh tế toàn cầu có thể đạt mức tăng trưởng 3,2% năm 2025, cho thấy khả năng thích ứng cao của nhiều nền kinh tế trong bối cảnh phải đối mặt với cuộc chiến thuế quan toàn cầu, xung đột ở nhiều khu vực, chính phủ Mỹ đóng cửa kéo dài.

Trong năm, giá vàng, dầu thô và chứng khoán biến động mạnh, đặc biệt giá vàng liên tục lập đỉnh, đạt mức cao lịch sử 4.503,30 USD/ounce trong phiên 23/12 tại Mỹ.

4. Trí tuệ nhân tạo - mặt trận mới của cạnh tranh toàn cầu

Ảnh minh họa: AFP/TTXVN

Cuộc đua trí tuệ nhân tạo (AI) bùng nổ với việc các doanh nghiệp công nghệ phát triển các mô hình AI chi phí thấp và AI tạo sinh, tác động sâu sắc đến cấu trúc, quy mô và phân bổ lực lượng lao động trên phạm vi toàn cầu. AI không chỉ là công nghệ mà đang trở thành mặt trận địa chính trị mới, nơi sức mạnh công nghệ quyết định lợi thế chiến lược.

Tại Hội nghị thượng đỉnh AI diễn ra tại Paris (Pháp) tháng 2/2025, 61 quốc gia thông qua tuyên bố chung về nhu cầu AI “mở, toàn diện và đạo đức”.

5. Xung đột leo thang toàn diện ở Trung Đông

Khói bốc lên sau cuộc không kích của Israel xuống thành phố Gaza ngày 5/9/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Xung đột Trung Đông leo thang toàn diện với đỉnh điểm là cuộc không kích lẫn nhau kéo dài 12 ngày đêm (từ ngày 13 - 24/6) giữa Israel và Iran, tiếp đến là cuộc không kích của Israel vào Qatar, căng thẳng lan rộng sang Liban và Yemen. Với các nỗ lực ngoại giao, Israel và Hamas đã đạt thỏa thuận ngừng bắn và trao trả con tin, nhưng tiến trình hòa bình vẫn mong manh, dễ đổ vỡ do những toan tính chiến lược và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

6. Thúc đẩy các nỗ lực ngoại giao nhằm chấm dứt chiến sự Nga - Ukraine

Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Alaska hồi tháng 8/2025. Ảnh: TTXVN

Nhiều nỗ lực ngoại giao được thúc đẩy nhằm chấm dứt cuộc xung đột Nga – Ukraine, trong đó Mỹ và châu Âu đưa ra các đề xuất hòa bình. Tổng thống Mỹ Donald Trump có các cuộc gặp riêng rẽ với Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nhưng chưa dàn xếp được đàm phán trực tiếp giữa lãnh đạo Nga và Ukraine. Trong khi đó, chiến sự vẫn tiếp diễn với những hình thái mới, gây thiệt hại nặng nề cho cả hai bên.

7. Thế giới chứng kiến năm thiên tai kỷ lục

Giới chức Ấn Độ ngày 14/8/2025 cho biết số người thiệt mạng đã tăng lên 60 người, trong khi hơn 200 người mất tích do mưa lớn gây lũ quét nghiêm trọng tại khu vực Kashmir do nước này kiểm soát. Trong ảnh: Ngập lụt tại Noida, Ấn Độ. Ảnh: ANI/TTXVN

Biến đổi khí hậu ở mức cực đoan chưa từng có với thiên tai nghiêm trọng tại nhiều nơi trên thế giới: động đất ở Myanmar; siêu bão và lũ lụt ở nhiều nước châu Á và vùng Caribe; cháy rừng ở Hy Lạp, Canada, Mỹ, Australia;... Thiên tai khiến hàng nghìn người thiệt mạng, đảo lộn cuộc sống của hàng triệu người, gây thiệt hại kinh tế 220 tỷ USD. Trong bối cảnh đó, Hội nghị các bên tham gia Công ước Khung của Liên hợp quốc về Biến đổi Khí hậu lần thứ 30 (COP30) tại Brazil chưa đạt thỏa thuận về cắt giảm nhiên liệu hóa thạch cho thấy cần thêm các nỗ lực toàn cầu để ngăn chặn sự ấm lên của Trái Đất.

8. Kỷ niệm 80 năm chiến thắng phát xít

Ngày 9/5/2025, cuộc duyệt binh kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng (9/5/1945 - 9/5/2025) trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại diễn ra hùng tráng trên Quảng trường Đỏ ở thủ đô Moskva của Nga. Ảnh: THX/TTXVN

Nga, Trung Quốc và nhiều quốc gia trên thế giới tổ chức kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng phát xít, với các hoạt động nổi bật như lễ duyệt binh trên Quảng trường Đỏ ở Moskva và Quảng trường Thiên An Môn ở Bắc Kinh. Sự kiện nhắc lại chiến thắng lịch sử, được đánh đổi bằng sự hy sinh to lớn của các dân tộc, trong đó có vai trò quyết định của quân đội và nhân dân Xô Viết; gửi đi thông điệp mạnh mẽ về trách nhiệm chung của toàn cầu: ngăn chặn chủ nghĩa cực đoan và phát xít mới, hướng tới một thế giới hòa bình, ổn định và bền vững.

9. ASEAN kết nạp Timor Leste làm thành viên thứ 11

Lễ ký kết nạp Timor Leste làm thành viên thứ 11 của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), tại Kuala Lumpur, Malaysia, ngày 26/10/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Sự kiện Timor Leste chính thức gia nhập ASEAN ngày 26/10 là bước tiến quan trọng khẳng định quyết tâm củng cố đoàn kết nội khối và mở rộng không gian hợp tác khu vực; thể hiện cam kết của ASEAN trong việc xây dựng một Cộng đồng bao trùm, không để bất kỳ quốc gia Đông Nam Á nào đứng ngoài tiến trình phát triển chung. Việc kết nạp thành viên mới cũng tạo thêm động lực để ASEAN tăng cường phối hợp trong xử lý các thách thức khu vực và thế giới.

10. Tiến bộ trong liệu pháp gene mang lại hy vọng cho bệnh nhân mắc bệnh nan y

Oliver “Ollie” Chu (ảnh, trái), cậu bé 3 tuổi đến từ California (Mỹ), đang có những tiến triển tích cực sau 9 tháng trở thành người đầu tiên nhận liệu pháp gen mới cho một rối loạn di truyền hiếm gặp mang tên hội chứng Hunter. Đây là một căn bệnh di truyền có triệu chứng giống như chứng mất trí nhớ ở trẻ em, làm giảm tuổi thọ của người mắc. Thử nghiệm lâm sàng do Bệnh viện Nhi Hoàng gia Manchester và Trung tâm Y học Nghiên cứu gene Manchester phối hợp thực hiện. Ảnh: University of Manchester/TTXVN

Các bác sĩ ở Anh điều trị thành công hội chứng Hunter, một rối loạn di truyền hiếm gặp, cho bệnh nhi 3 tuổi bằng liệu pháp gene tiên tiến. Cơ quan Y tế Quốc gia của Anh chính thức áp dụng rộng rãi liệu pháp Casgevy dựa trên công nghệ chỉnh sửa gene CRISPR để điều trị bệnh nhân mắc các bệnh thiếu hồng cầu hình liềm và thiếu máu di truyền do đột biến gene.

CRISPR là công nghệ y học đột phá cho phép tìm và sửa chữa chính xác các đoạn ADN bị lỗi, mở ra tiềm năng điều trị các bệnh di truyền, ung thư, HIV và các rối loạn khác bằng cách sửa chữa gene ngay trong cơ thể hoặc sửa tế bào bên ngoài rồi đưa vào cơ thể.

TTXVN/Báo Tin tức và Dân tộc