10 xu hướng công nghệ định hình năm 2024

Mặc dù GenAI - AI tạo sinh đã phổ biến từ lâu nhưng 2024 là một năm bùng nổ của công cụ này. GenAI đã đi vào đời sống cá nhân, doanh nghiệp như một công cụ sử dụng hàng ngày và không thể thiếu.

ChatGPT là điển hình của AI tạo sinh đã được thêm vào các công cụ phổ biến trên trình duyệt website, Microsoft Office, các ứng dụng truyền thông. Thậm chí, gần đây ChatGPT còn được tích hợp với điện thoại bàn mà không cần internet.

Các mô hình AI tiên tiến đã giúp việc tạo hình ảnh, video, nội dung và viết mã dễ dàng hơn, nhanh hơn, tăng hiệu suất làm việc của mỗi chúng ta.

Doanh nghiệp đã áp dụng GenAI để nâng cao tiếp thị, tự động hóa dịch vụ khách hàng và mang đến trải nghiệm cá nhân hóa hơn. Đối với nhà văn, nhà thiết kế và nghệ sĩ, AI đã trở thành công cụ hữu ích để hiện thực hóa ý tưởng.

Aparna Khurjekar, giám đốc thị trường của Tập đoàn Viễn thông đa quốc gia Verizon Business (Mỹ).

Tuy nhiên, mọi người ngày càng lo ngại về thông tin sai lệch, nội dung giả mạo và việc sử dụng AI một cách có đạo đức . Để ứng phó với những lo ngại này, nhiều quốc gia đã thực hiện các quy định để đảm bảo mọi người sử dụng AI một cách có trách nhiệm.

Trong khi AI tạo sinh tập trung vào việc tạo nội dung, tác nhân AI đã tiến xa hơn một bước và sẽ vẫn là một trong những xu hướng công nghệ hàng đầu vào năm 2025 .

Hệ thống AI Agentic - tác nhân AI được xây dựng để tự hoạt động, giải quyết vấn đề và đưa ra quyết định mà không cần sự trợ giúp của con người. Các doanh nghiệp sử dụng tác nhân AI cho nhiều nhiệm vụ khác nhau như: lập kế hoạch chuỗi cung ứng, tăng cường hoạt động, cải thiện quy trình...

Priyanka Khara - Phó chủ tịch sản phẩm và kỹ thuật tại ScienceLogic, người tự nhận mình là một lãnh đạo am hiểu công nghệ.

Trợ lý AI cá nhân cũng trở nên thông minh hơn và có thể làm những việc như lên lịch hẹn, phân tích dữ liệu, lập kế hoạch chuyến đi và thậm chí quản lý việc sử dụng năng lượng tại nhà.

Nhiều năm trước, máy tính lượng tử vốn chỉ là một ý tưởng công nghệ được nung nấu và mày mò tìm hiểu. Cho đến năm 2024, ý tưởng này đã bắt đầu mang đến kết quả thực sự ngoài mong đợi.

Thành tựu về máy tính lượng tử đến từ các công ty hàng đầu: Google, IBM và một số công ty khởi nghiệp mới. Trong năm 2024, máy tính lượng tử đã có thể giải quyết các vấn đề mà máy tính thông thường không thể vượt qua. Những tiến bộ lớn của máy tính lượng tử được áp dụng và tổ chức trong các ngành công nghiệp như dược phẩm, khoa học vật liệu. Việc sử dụng máy tính lượng tử đã giúp tăng tốc quá trình nghiên cứu các phản ứng hóa học và phát triển vật liệu mới.

Vào năm 2024, thực tế mở rộng (XR - extended reality) bao gồm thực tế ảo, thực tế tăng cường và thực tế hỗn hợp đã đóng vai trò lớn trong việc tạo ra thế giới kỹ thuật số thực tế. Nhiều ngành công nghiệp điển hình như bán lẻ, chăm sóc sức khỏe và giáo dục,... đã sử dụng XR để cải thiện việc mua sắm; điều trị, chăm sóc y tế và học tập.

Cụ thể, sinh viên y khoa có thể thực hành phẫu thuật bằng công nghệ thực tế ảo. Nhiều người mua sắm trực tuyến sử dụng thực tế tăng cường để xem đồ nội thất sẽ phù hợp như thế nào với ngôi nhà của họ hoặc quần áo sẽ trông như thế nào khi mặc vào người họ.

Ứng dụng thực tế ảo vào trò chơi còn tuyệt vời hơn khi có thể cung cấp đồ họa chân thực, mang đến trải nghiệm tương tác hơn cho người dùng.

Thêm vào đó, các công ty công nghệ lớn như Google, Meta, Apple tiếp tục đầu tư vào các công nghệ nhập vai, tạo ra thế giới ảo nơi mọi người có thể làm việc, giao lưu và lập nhóm theo cách thực tế và thú vị hơn.

Một trong những xu hướng công nghệ hàng đầu năm 2024 là việc triển khai mạng 5G trên toàn cầu mang lại tốc độ internet nhanh hơn, độ trễ thấp hơn và khả năng kết nối tốt hơn cho hàng tỷ thiết bị.

Cuộc cách mạng trong kết nối di động 5G đã cải thiện việc phát trực tuyến và sử dụng thiết bị di động nhằm thúc đẩy các thiết bị IoT, xe tự lái và thành phố thông minh trở nên phổ biến hơn.

Ngoài ra, mạng 6G vẫn đang tiếp tục được phát triển với mục tiêu cải thiện khả năng kết nối vào cuối thập kỷ này. Dự kiến, 6G sẽ mang đến trải nghiệm XR thực tế hơn, cho phép truyền thông ba chiều và hệ thống AI có tốc độ nhanh hơn.

Trong năm 2024, vấn đề biến đổi khí hậu trở thành mối quan tâm hàng đầu và vai trò của quan trọng của công nghệ là hướng tới phát triển các giải pháp có bền vững. Theo đó, ngành công nghệ đã mang đến những đổi mới xanh và biến điều này thành yếu tố hàng đầu.

Các công ty công nghệ đã sử dụng năng lượng sạch để cung cấp năng lượng cho các trung tâm dữ liệu, cắt giảm lượng khí thải carbon. Công nghệ pin cải tiến đã giúp lưu trữ năng lượng gió và mặt trời rẻ hơn và đáng tin cậy hơn.

Ngoài ra, xe điện và các công cụ AI hoạt động phổ biến và hiệu quả hơn, giúp cải thiện việc sử dụng năng lượng, giảm thiểu chất thải. Thậm chí, công nghệ AI đã ứng dụng mạnh mẽ với sự hợp tác từ các ông lớn như Apple, Microsoft để vận hành năng lượng trong nhà thông minh và các tòa nhà.

Năm 2024, công nghệ y tế đã tiến bộ vượt bậc. AI và máy học giúp bác sĩ phát hiện bệnh sớm và chính xác hơn. Thiết bị đeo và ứng dụng y tế ngày càng thông minh, cung cấp thông tin sức khỏe tức thời cho người dùng.

Đột phá trong công nghệ sinh học, như chỉnh sửa gen, cho phép điều trị bệnh di truyền và cải thiện điều trị ung thư.

Y học cá nhân hóa phát triển, với các chuyên gia sử dụng AI nghiên cứu gen để tạo phương pháp điều trị riêng.

Nhiều quốc gia áp dụng y học từ xa, giúp người dân ở vùng xa tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe dễ dàng hơn.

Vào năm 2024, robot tiếp tục làm thay đổi các ngành sản xuất, nông nghiệp và hậu cần. Robot đảm nhận công việc lắp ráp trong nhà máy, thu hoạch nông sản, phân loại sản phẩm. Trong lĩnh vực hậu cần, robot tự lái có thể di chuyển hàng hóa trong kho, tăng tốc độ vận chuyển và giảm chi phí.

Robot dịch vụ ngày càng phổ biến trong ngành khách sạn, chăm sóc sức khỏe và bán lẻ. Roboot hỗ trợ nhân viên chăm sóc bệnh nhân, giao đồ ăn và hỗ trợ khách hàng, giúp họ tập trung vào nhiệm vụ quan trọng hơn.

Tuy nhiên, xu hướng sử dụng robot và tự động hóa nhiều ngành công nghiệp này cũng gây lo ngại cho nhiều người. Hầu hết họ lo lắng việc bị thay thế trong công việc và bị thiếu hụt các kỹ năng cần thiết mới để thành công trong tương lai.

Tiến sĩ Antonio Forte, Giảng viên cao cấp về Kỹ thuật tại King's College London (KCL).

Công nghệ phát triển kéo theo các mối đe dọa về an ninh mạng. Trong năm 2024, an ninh mạng là mối quan tâm hàng đầu của các chính phủ, doanh nghiệp và người dân. Những rủi ro mới xuất hiện khi sử dụng GenAI và điện toán lượng tử tăng lên đáng kể.

Đứng trước thực trạng đầy thách thức này, các công ty an ninh mạng đã phát triển các hệ thống bảo mật tiên tiến dựa trên AI nhằm nhanh chóng phát hiện và ngăn chặn các cuộc tấn công; khiến cho tội phạm mạng không thể có cơ hội lợi dụng các điểm sơ hở để thành công.

Trong năm 2024, niềm tin kỹ thuật số cũng trở nên rất quan trọng. Người dùng đều muốn biết dữ liệu của họ được sử dụng như thế nào? Mọi người đều kỳ vọng dữ liệu cá nhân được bảo đảm an toàn và riêng tư. Do đó, công nghệ blockchain trở nên phổ biến hơn, giúp giao dịch an toàn hơn và xây dựng niềm tin trong một số ngành công nghiệp bao gồm: tài chính, chăm sóc sức khỏe và chuỗi cung ứng.

Công nghệ vũ trụ đã trở thành trọng tâm chính vào năm 2024 với các tiến bộ trong công nghệ vệ tinh và thám hiểm Mặt trăng. Intuitive Machines đã hạ cánh thành công tàu đổ bộ thương mại đầu tiên lên Mặt trăng và chuẩn bị cho nhiệm vụ thứ hai.

SpaceX, công ty thuộc sở hữu của Elon Musk, đã đạt giá trị 350 tỷ đô la nhờ vào tên lửa tái sử dụng và sự thành công ngày càng tăng của dịch vụ internet vệ tinh Starlink.

Châu Âu triển khai dự án Iris để cạnh tranh với Starlink, trong khi các công ty khởi nghiệp như Fleet Space sử dụng vệ tinh để tìm kiếm khoáng chất quan trọng cho năng lượng sạch.

Năm 2024 đánh dấu sự kiện quan trọng trong lĩnh vực công nghệ, với những tiến bộ lớn đã thay đổi cách chúng ta sống, làm việc và kết nối. Các phát triển mới trong trí tuệ nhân tạo, trải nghiệm nhập vai, máy tính mạnh mẽ hơn và công nghệ bền vững đã thể hiện tốc độ phát triển của thế giới. Những xu hướng công nghệ hàng đầu năm 2024 làm cho cuộc sống dễ dàng, hiệu quả hơn, đồng thời mở ra nhiều cơ hội và thách thức cho tương lai.

Minh Phú