10 xu hướng công nghệ nổi bật trên thế giới năm 2024

Dưới đây là 10 xu hướng công nghệ nổi bật trong năm 2024 do Tạp chí điện tử VietTimes bình chọn:

Vào cuối năm 2024, OpenAI đã chính thức ra mắt ChatGPT-5, đánh dấu một bước đột phá mới trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Với những cải tiến vượt trội, ChatGPT-5 không chỉ tiếp tục hoàn thiện những điểm mạnh của GPT-4 mà còn mang đến những tính năng và khả năng hoàn toàn mới.

So với GPT-4, ChatGPT-5 có khả năng xử lý và hiểu ngữ cảnh phức tạp hơn nhiều. Hệ thống mới được đào tạo trên một lượng dữ liệu lớn hơn, đa dạng hơn và cập nhật hơn, cho phép nó trả lời câu hỏi chính xác hơn, ngay cả với các chủ đề phức tạp; Phân biệt ngữ nghĩa tinh tế, hỗ trợ hiệu quả trong các tình huống đòi hỏi độ nhạy cảm ngôn ngữ cao; Phân tích và suy luận logic tốt hơn, phục vụ các nhu cầu nghiên cứu hoặc phân tích chuyên sâu.

Một trong những điểm nổi bật của ChatGPT-5 là khả năng giao tiếp tự nhiên, gần gũi như một con người thật sự. ChatGPT-5 có thể nhận biết được tâm trạng người dùng qua ngôn ngữ và điều chỉnh cách phản hồi cho phù hợp, giúp các cuộc hội thoại trở nên thân thiện và đồng cảm hơn. Đồng thời, trong các cuộc trò chuyện dài, ChatGPT-5 có thể giữ mạch đối thoại mượt mà, nhớ và áp dụng thông tin từ những phần trước mà không cần nhắc lại.

Nhờ vào các cải tiến trong kiến trúc mô hình và tối ưu hóa phần cứng, ChatGPT-5 hoạt động nhanh hơn đáng kể so với GPT-4. Người dùng có thể nhận phản hồi gần như tức thì, ngay cả với các truy vấn phức tạp.

Cũng trong năm 2024, Google DeepMind ra mắt Genimi. Gemini có nhiều điểm mạnh vượt trội khi so sánh với các mô hình AI hiện tại như ChatGPT-4 và 5, đó là: Khả năng xử lý đa phương tiện, vượt trội hơn hẳn các hệ thống chỉ dựa trên văn bản; Tích hợp sâu rộng vào hệ sinh thái Google, giúp người dùng dễ dàng tận dụng khả năng AI trong các công việc hàng ngày; Tính minh bạch và an toàn cao hơn nhờ vào các tiêu chuẩn đạo đức nghiêm ngặt của Google DeepMind.

Vào tháng 7 năm 2024, một nhóm kỹ sư viễn thông từ Đại học Bưu chính Viễn thông Trung Quốc đã thiết lập mạng thử nghiệm thực địa 6G đầu tiên trên thế giới, đạt năng lực truyền dẫn 6G trên cơ sở hạ tầng 4G hiện có.

Trung Quốc cũng đang đề xuất các tiêu chuẩn quốc tế cho công nghệ 6G dưới sự bảo trợ của Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU). Mặc dù chưa triển khai mạng 6G tại các đô thị lớn, Trung Quốc đang nỗ lực nghiên cứu và thử nghiệm để đạt được mục tiêu thương mại hóa công nghệ này vào năm 2030.

Trước đó, tại Hàn Quốc, LG Electronics phối hợp với nhà mạng LG Uplus đã thực hiện thành công việc truyền và nhận dữ liệu 6G ở khoảng cách hơn 500 mét sử dụng phổ tần Terahertz (THz). Đây là bước tiến quan trọng trong việc phát triển công nghệ 6G.

Liên minh châu Âu (EU) đã tiến một bước quan trọng trong việc quản lý trí tuệ nhân tạo (AI) bằng việc thông qua Đạo luật AI đầu tiên trên thế giới. Đạo luật này thiết lập các quy tắc toàn diện nhằm đảm bảo việc phát triển và sử dụng AI một cách an toàn, minh bạch và có trách nhiệm.

Ngoài ra, nhiều quốc gia khác cũng đang nghiên cứu và phát triển các khung pháp lý để quản lý AI, nhằm đảm bảo công nghệ này được áp dụng một cách an toàn và hiệu quả.

Tại Việt Nam, Bộ Khoa học và Công nghệ hồi tháng 6/2024 cũng đã ban hành tài liệu hướng dẫn một số nguyên tắc về nghiên cứu, phát triển các hệ thống AI có trách nhiệm, nhằm hướng đến một xã hội lấy con người làm trung tâm, mọi người được hưởng những lợi ích từ các hệ thống AI, bảo đảm sự cân bằng hợp lý giữa lợi ích và rủi ro của các hệ thống AI.

Tại Mỹ, mặc dù chưa có một đạo luật liên bang cụ thể về AI, nhưng chính phủ Mỹ đã trình dự thảo đầu tiên về AI ra Liên Hợp Quốc và đang tích cực tham gia vào việc định hình các quy định quốc tế liên quan đến AI.

IBM đã đạt được một cột mốc quan trọng trong lĩnh vực điện toán lượng tử với việc giới thiệu bộ xử lý Condor, bộ xử lý lượng tử đầu tiên của hãng vượt qua ngưỡng 1.000 qubit. Cụ thể, Condor sở hữu 1.121 qubit siêu dẫn, đánh dấu bước tiến lớn trong việc mở rộng quy mô và hiệu suất của các hệ thống máy tính lượng tử.

Việc ra mắt Condor đánh dấu bước tiến quan trọng trong lộ trình phát triển điện toán lượng tử của IBM, hướng tới mục tiêu đạt được "tiện ích lượng tử" – giai đoạn mà các hệ thống lượng tử có thể giải quyết các vấn đề thực tiễn vượt trội so với máy tính truyền thống.

Đồng thời, IBM cũng giới thiệu bộ xử lý Heron với 133 qubit, tập trung vào hiệu suất và khả năng mở rộng, cùng với hệ thống Quantum System Two, tích hợp hạ tầng đông lạnh và điện tử điều khiển tiên tiến, chuẩn bị cho việc triển khai các bộ xử lý lượng tử lớn hơn trong tương lai.

Google cũng đã đạt được bước tiến tương tự trong lĩnh vực điện toán lượng tử qua việc giới thiệu chip Willow, thuộc bộ phận Quantum AI. Chip này có khả năng giải quyết các bài toán khoa học phức tạp với tốc độ vượt trội so với các siêu máy tính truyền thống.

Công nghệ điện toán lượng tử của Google hứa hẹn mang lại những đột phá trong nhiều lĩnh vực khoa học và công nghệ, bao gồm: Phát triển vật liệu mới, mô phỏng và thiết kế các vật liệu với tính chất đặc biệt; Phân tích cấu trúc protein và phát triển thuốc hiệu quả hơn trong Y học; Tăng tốc độ huấn luyện và cải thiện hiệu suất của các mô hình AI.

Công nghệ thực tế ảo (Virtual Reality - VR) thế hệ mới được đánh dấu bằng màn ra mắt kính Vision Pro của Apple. Loại kính này được trang bị hai màn hình micro-OLED với hơn 23 triệu điểm ảnh, cung cấp hình ảnh cực kỳ sắc nét, vượt xa độ phân giải của nhiều thiết bị VR hiện nay.

Vision Pro cho phép chuyển đổi giữa thực tế ảo hoàn toàn (VR) và thực tế tăng cường (AR) với núm điều chỉnh Digital Crown. Nhìn chung đây là một thiết bị được kỳ vọng sẽ thay đổi cách con người tương tác với công nghệ, mở ra kỷ nguyên mới trong lĩnh vực thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường (AR).

Sự cạnh tranh trong ngành xe điện (EV) đang ngày càng trở nên khốc liệt, đặc biệt là ở Trung Quốc, nơi các công ty xe điện đã phải đối mặt với nhiều thử thách lớn, dẫn đến sự phá sản của một số thương hiệu và sự giảm giá xe điện để duy trì sự cạnh tranh trên thị trường.

Trung Quốc, với dân số lớn và thị trường ô tô phát triển nhanh chóng, đã trở thành một trong những trung tâm sản xuất và tiêu thụ xe điện lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, sự cạnh tranh gay gắt trong ngành xe điện đã làm cho nhiều công ty gặp khó khăn, đặc biệt là trong bối cảnh chi phí sản xuất tăng cao và thị trường trở nên bão hòa.

Những năm gần đây, không ít công ty xe điện tại Trung Quốc đã tuyên bố phá sản hoặc phải thu hẹp quy mô hoạt động vì không thể duy trì lợi nhuận trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt. Một trong những nguyên nhân chính là sự thiếu hụt vốn đầu tư và chiến lược kinh doanh kém hiệu quả. Những công ty này không thể theo kịp tốc độ phát triển của các "ông lớn" trong ngành, dẫn đến sự sụp đổ của nhiều thương hiệu như Faraday Future hay Byton.

Để duy trì sự cạnh tranh trong một thị trường đầy thách thức, các nhà sản xuất xe điện đang buộc phải giảm giá thành sản phẩm. Việc giảm giá được xem là một chiến lược nhằm thu hút khách hàng, đặc biệt là trong bối cảnh chi phí sản xuất xe điện ngày càng giảm và yêu cầu về lợi nhuận ngày càng khắt khe hơn.

Tesla là một trong những công ty đi đầu trong việc giảm giá xe điện, với nhiều lần giảm giá cho các mẫu xe của mình, đặc biệt là dòng Model 3 và Model Y.

DeepMind, công ty nghiên cứu trí tuệ nhân tạo (AI) thuộc Google, đang sử dụng AlphaFold, một công nghệ AI tiên tiến, để phát triển các loại thuốc kháng sinh mới.

AlphaFold là một hệ thống AI được thiết kế để dự đoán cấu trúc 3D của các protein, điều này cực kỳ quan trọng trong lĩnh vực nghiên cứu y sinh, đặc biệt là trong việc phát triển thuốc và các liệu pháp điều trị.

AlphaFold không chỉ có tiềm năng trong việc phát triển thuốc kháng sinh mới mà còn có thể ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác của y học, bao gồm phát triển thuốc điều trị ung thư, bệnh tim mạch, và các bệnh lý di truyền. DeepMind đang tiếp tục hợp tác với các tổ chức nghiên cứu y tế và công ty dược phẩm để mở rộng khả năng ứng dụng của AlphaFold, hứa hẹn sẽ mang lại những đột phá lớn trong ngành dược phẩm.

Một công ty dược phẩm khác là Insilico Medicine cũng đã sử dụng các công cụ AI để tối ưu hóa quá trình phát triển thuốc, từ giai đoạn phát hiện mục tiêu thuốc cho đến thử nghiệm lâm sàng.

Insilico Medicine đã thành công trong việc hoàn thành thử nghiệm lâm sàng giai đoạn đầu của một loại thuốc được phát triển bằng AI. Thuốc này nhằm điều trị bệnh ung thư, và kết quả thử nghiệm đã cho thấy thuốc có khả năng hoạt động tốt và an toàn cho người sử dụng, mở ra cơ hội mới trong điều trị ung thư.

Giai đoạn thử nghiệm lâm sàng này chứng minh rằng AI có thể đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các liệu pháp điều trị hiệu quả hơn và nhanh chóng hơn, giảm thiểu thời gian và chi phí so với phương pháp truyền thống.

Meta đã giới thiệu phiên bản mới của Horizon Workrooms 2.0, một công cụ tiên tiến dành cho các doanh nghiệp, giúp kết nối nhân viên và đối tác trong không gian metaverse.

Horizon Workrooms 2.0 là bước tiến quan trọng trong chiến lược của Meta để xây dựng một môi trường làm việc ảo, nơi người dùng có thể tương tác và hợp tác trong không gian 3D giống như trong thế giới thực, sử dụng các thiết bị thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR).

Horizon Workrooms 2.0 là một phần của kế hoạch dài hạn của Meta nhằm xây dựng một thế giới metaverse thực sự, nơi mọi hoạt động trong cuộc sống, từ công việc đến giải trí, sẽ diễn ra trong không gian ảo. Việc chuyển đổi các hoạt động doanh nghiệp vào metaverse có thể mở ra những cơ hội mới trong cách thức làm việc, học tập, và hợp tác.

DALL-E 3, phiên bản mới nhất của mô hình tạo hình ảnh từ văn bản của OpenAI, đã bổ sung tính năng chỉnh sửa hình ảnh trực tiếp, mở ra nhiều cơ hội sáng tạo và ứng dụng mới cho người dùng. Tính năng này cho phép người dùng không chỉ tạo ra hình ảnh từ mô tả văn bản mà còn có thể dễ dàng chỉnh sửa và tùy chỉnh hình ảnh đã tạo ra một cách trực quan và hiệu quả.

Một phần mềm AI khác là MidJourney cũng đã được cập nhật, mang lại một công cụ mạnh mẽ hơn cho các nhà sáng tạo, đặc biệt là trong các lĩnh vực yêu cầu hình ảnh chi tiết và chất lượng cao. Nó giúp các nhà thiết kế, nghệ sĩ và chuyên gia sáng tạo có thể sản xuất sản phẩm nhanh chóng và đạt chất lượng tối ưu mà không cần phải sử dụng phần mềm đồ họa phức tạp.

Tính năng mới này cũng sẽ thúc đẩy sự sáng tạo trong cộng đồng người dùng, khi họ có thể tự do thử nghiệm với các hình ảnh độ phân giải cao và áp dụng vào nhiều lĩnh vực khác nhau, từ thiết kế nội thất, quảng cáo, đến nghệ thuật số.

Cả DALL-E 3, MidJourney và nhiều công cụ AI khác đang được các nghệ sĩ và chuyên gia đồ họa sử dụng để tạo ra các tác phẩm nghệ thuật theo cách thức mới.

Thế giới đang đẩy mạnh các nỗ lực sử dụng năng lượng xanh, năng lượng tái tạo để bảo vệ môi trường.

Chẳng hạn như Ấn Độ đã chính thức phát động sứ mệnh "Green Hydrogen Mission" (Sứ mệnh Hydro Xanh), nhằm thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo và giảm thiểu sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch. Đây là một phần trong chiến lược của Ấn Độ để đạt được mục tiêu khử cacbon hóa nền kinh tế và trở thành một trong những quốc gia đi đầu trong cuộc cách mạng năng lượng xanh toàn cầu.

Hay như Nhật Bản cũng đang triển khai những công trình pin năng lượng lớn nhất thế giới, với mục tiêu thúc đẩy chuyển đổi năng lượng tái tạo và giảm sự phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch.

Một trong những công trình đáng chú ý là hệ thống lưu trữ năng lượng sử dụng pin lithium-ion tại Okinawa, dự kiến sẽ trở thành một trong những hệ thống lớn nhất tại Nhật Bản. Dự án này được triển khai để hỗ trợ mạng lưới điện của hòn đảo, đặc biệt là trong việc duy trì nguồn điện ổn định từ năng lượng mặt trời. Hệ thống này sẽ giúp Okinawa lưu trữ năng lượng dư thừa trong những ngày có nhiều nắng và sử dụng nó vào những lúc không có ánh sáng mặt trời.

Đăng Khoa