1000 ngày đầu đời của bé là gì, khuyến nghị dinh dưỡng trong giai đoạn này quan trọng thế nào?

Suy dinh dưỡng đầu đời có thể dẫn đến những tổn thương không thể phục hồi được với sự phát triển của não theo miễn dịch và tăng trưởng thể lực.

Trẻ thiếu dinh dưỡng ở giai đoạn sớm sau khi sinh thì sẽ giảm tăng trưởng tạm thời. Nếu trẻ kém tăng trưởng thì sẽ có nguy cơ tăng huyết áp và đái tháo đường týpe 2 khi trưởng thành. Dinh dưỡng kết hợp với các yếu tố môi trường khác như thể dục, thuốc, nhiệt độ áp lực ảnh hưởng đến 80 % tình trạng sức khỏe trọn đời. Yếu tố di truyền chỉ ảnh hưởng tối đa 20%.

Giai đoạn 1000 ngày đầu đời chính là cửa sổ cơ hội để phòng ngừa các bệnh mãn tính không lây nhiễm có liên quan đến dinh dưỡng như thừa cân, béo phì rối loạn chuyển hóa đường mỡ, các bệnh tim mạch, huyết áp, loãng xương.

Để hiểu rõ về tầm quan trọng của 1000 ngày đầu đời cũng như các khuyến nghị dinh dưỡng cho 1000 ngày đầu đời, Báo Sức khỏe & Đời sống đã có cuộc phỏng vấn BSCKI Trần Thị Thanh Nga - Phụ trách Khoa dinh dưỡng tiết chế, BV Sản Nhi tỉnh Phú Thọ.

Thưa Bác sĩ xin bác sĩ cho biết khái niệm 1000 ngày vào đầu đời của bé thì được hiểu cụ thể như thế nào?

Trong 1000 ngày đầu đời của trẻ thì sẽ được chia làm 4 giai đoạn quan trọng.Giai đoạn thứ nhất là giai đoạn mẹ mang thai,
Giai đoạn thứ hai mẹ cho con bú,
Giai đoạn thứ 3 bé cái sữa
Giai đoạn thứ 4 bé tập đi

Trẻ nên được cho bú mẹ đến 24 tháng tuổi.

Ở từng giai đoạn cụ thể việc chăm sóc dinh dưỡng, chế độ dinh dưỡng có sự khác nhau như thế nào?

Trong 4 giai đoạn sẽ có chế độ chăm sóc khác nhau sau từng giai đoạn

Giai đoạn thứ nhất là mẹ mang thai đối mẹ mang thai thì sẽ có 3 thời kỳ là ba tháng đầu ba tháng giữa và ba tháng cuối thì mức năng lượng sẽ tăng dần, tức là sức khỏe của em bé trước sinh và sau sinh phụ thuộc rất nhiều vào dinh dưỡng của mẹ ở giai đoạn này.

Tiếp theo là đối với giai đoạn cho con bú mẹ, cho con bú ở giai đoạn này chế độ ăn của mẹ giống như mang thai 3 tháng cuối. Lúc này dinh dưỡng của mẹ sẽ phù hợp với hệ tiêu hóa của em bé và giúp em bé sẽ phát triển về hệ miễn dịch và phát triển tối đa về thể chất. Đây cũng là nền tảng sau này sẽ phòng ngừa các triệu chứng cũng như biến chứng suy dinh dưỡng hoặc béo phì.

Tiếp theo đối với giai đoạn em bé cai sữa, đối với giai đoạn này cha mẹ có thể cho em bé ăn bột, ăn cháo nếu mà mẹ ít sữa hoặc vì lý do nào đó hết sữa thì có thể bổ sung sữa công thức phù hợp với lứa tuổi. Đối với bột nấu cháo thì có thể làm theo quy trình tăng dần từ tinh tăng lên thành thô và số lượng tăng dần từ loãng đến đặc. Ở giai đoạn này chế biến đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và đầy đủ chất dinh dưỡng để em bé được phát triển toàn diện về hệ miễn dịch và hệ tiêu hóa.

Đối với giai đoạn 4 là giai đoạn em bé tập đi. Giai đoạn này thì cần rất nhiều dưỡng chất như là chất béo canxi và sắt để này giúp cho em bé tăng cường tối đa về thể chất và trí não.

Việc thực hiện tốt các chế độ dinh dưỡng trong 1000 ngày đầu đời của bé thì nó sẽ có tác động tích cực như thế nào đối với sự phát triển của bé trong quãng thời gian sau này?

BSCKI Trần Thị Thanh Nga - Phụ trách Khoa dinh dưỡng tiết chế, BV Sản Nhi tỉnh Phú Thọ.

Trong giai đoạn 1000 ngày đầu đời của bé mà khi và dinh dưỡng đúng và đủ sẽ không những là giúp bảo vệ sức khỏe cho mẹ mà còn giúp bé được phát triển tối đa về thể chất trí não và nâng cao với thành tích học tập của bé, làm giảm nguy cơ mắc bệnh mãn tính không lây như là đái tháo đường béo phì, các bệnh tim mạch sau này.

Thưa bác sĩ qua quá trình thăm khám thực tế thì nhận thức của các bà mẹ về 1000 ngày đầu đời của bé cũng như là việc chăm sóc trẻ cho 1.000 đầu đời hiện nay ra sao?

Trong quá trình thăm khám tại bệnh viện thì hiện nay tôi nhận thấy là các bà mẹ nữa đã có sự quan tâm về chế độ dinh dưỡng cho con. Tuy nhiên, việc chưa tiếp cận được các thông tin chính thống nên là dẫn tới việc mặc định quan niệm về chế độ chăm sóc nhiều khi không đúng dẫn tới những hệ quả không mong muốn. Ví dụ như là có những em bé thì được mẹ chăm rất là kỹ bé tăng quá cân dẫn tới béo phì. Nhưng có bé thì không tăng được cân nào và sức khỏe thì không đảm bảo hay ốm yếu sức đề kháng suy giảm. Nên là vì vậy việc mà áp dụng đúng và tìm hiểu đúng về kiến thức về dinh dưỡng rất quan trọng cho sự phát triển của em bé.

Trân trọng cảm ơn bác sĩ!

H.Nguyên