13 tháng dính nhau và 13 tiếng kỳ diệu tách rời cặp song sinh Trúc Nhi-Diệu Nhi

"Ca mổ kết thúc thành công", TS.BS Trương Quang Định, Trưởng ê-kíp mổ tách cặp song sinh Trúc nhi - Diệu Nhi thông báo sau 13 giờ cân não tách rời và tái tạo phần dưới cho 2 bé. Ca mổ kéo dài từ 5h30 đến Khoảng 18h40 ngày 15/7.

Hai bé được chuyển sang khoa Hồi sức Ngoại, tiếp tục được theo dõi sát tình trạng sức khỏe sau mổ.

13 tháng sống dính nhau

Cách đây hơn một năm, Bệnh viện Hùng Vương (TP.HCM) tiếp nhận một sản phụ đang mang thai ở tuần thứ 33, với chẩn đoán “Thai chậm tăng trưởng nặng, có dấu hiệu đe dọa tử vong”. Sản phụ này mới 25 tuổi, mang thai đôi, lần đầu. Vào tuần thứ 16 của thai kỳ, chị phát hiện hai sinh linh bé nhỏ của mình bị dính nhau vùng bụng, chậu và cùng chung dây rốn mẹ.

Mặc dù đã nghe cảnh báo về những nguy cơ có thể gặp phải, nhưng vì thương con, người mẹ vẫn quyết tâm giữ hai con để các bé có cơ hội chào đời, chấp nhận những rủi ro.

Sáng 7/6/2019, cặp “Song Nhi”, Trúc Nhi và Diệu Nhi chào đời. Đúng như các bác sĩ tiên lượng, mặc dù 2 bé có tứ chi đầy đủ, 2 cơ quan sinh dục nhưng lại dính nhau vùng bụng chậu và hậu môn… Để đảm bảo sức khỏe, cả hai được chuyển sang Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP.HCM) theo dõi, điều trị và nuôi dưỡng với chế độ đặc biệt trong những tháng ngày tiếp theo.

Hai bé Trúc Nhi - Diệu Nhi.

Theo TS.BS Trương Quang Định – Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố, suốt hơn năm chung nhau một cơ thể, hai bé Song Nhi cùng nhau lớn lên bên tình yêu thương của cha mẹ và các nhân viên y tế.

Thời gian này, với sự nỗ lực của bản thân, cả hai học được cách phối hợp và nhượng bộ chị/em mình gần như tuyệt đối. Thậm chí, khi được 6 tháng tuổi, các bé có thể ngồi dậy, bò chồm và học cách thay nhau di chuyển.

“Hầu như tất cả mọi việc, cả hai chị em đều phối hợp rất nhuần nhuyễn và dứt khoát. Cả hai đều có chung sở thích là được cười vui mỗi khi được chọc ghẹo và tỏ ra rất hứng thú với những câu chuyện của cha mẹ kể. Cả hai cũng ăn, cùng bú và bên nhau mọi khoảnh khắc…”, BS Định nói.

Dù hai bé chung sống cùng thân thể với nhau rất tốt và nhịp nhàng nhưng khoa học chứng minh, tỷ lệ sống sót của các cặp song sinh bị dính liền chỉ khoảng 5-25%. Do vậy, để tiếp nối sự sống và có cơ thể hoàn chỉnh để phát triển như những đứa trẻ lành mạnh khác, Song Nhi cần phải phẫu thuật.

Với mong muốn hai con được lớn lên giống các bạn, được đi bằng chính đôi chân của mình, cha mẹ Song Nhi đồng ý ca mổ tách. Suốt thời gian sau đó, Trúc Nhi và Diệu Nhi được các bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng Thành phố chăm sóc, điều trị liên tục, chờ đợi cơ hội phẫu thuật.

Tháng 7/2020, bước ngoặt lớn nhất cuộc đời các bé đã đến. Cả 2 được 13 tháng tuổi, cân nặng 15kg, các chỉ số phát triển gần như những trẻ bình thường, đủ điều kiện sức khỏe cần thiết, các bác sĩ đã quyết định phẫu thuật tách rời 2 cơ thể cho Song Nhi.

“Dù quyết định tách dính mang tính táo bạo nhưng chắc chắn sẽ thật nhân văn, Bệnh Viện Nhi Đồng Thành phố đã sẵn sàng mọi công tác chuẩn bị cho ca phẫu thuật lịch sử, phẫu thuật tách dính cặp song sinh Trúc Nhi và Diệu Nhi”, BS Định thông tin.

"Các bác sĩ sẽ xin phép đấng tạo hóa để khai sinh ra 2 con một lần nữa với nguyên vẹn hình hài. Tâm nguyện của chúng tôi là trả lại cho 2 bé một cuộc đời lành lặn như bao trẻ khác”, BS Định chia sẻ.

(Ảnh: BV Nhi đồng thành phố)

13 tiếng kỳ diệu

Khoảng 5h30 ngày 15/7, cặp song sinh Trúc - Diệu được chuyển đến khoa phẫu thuật - gây mê hồi sức của Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (huyện Bình Chánh, TP.HCM) để thực hiện ca phẫu thuật tách rời.

Chiếc băng ca tiếp tục được đẩy đến phòng mổ siêu sạch số 12. Cánh cửa phòng mổ vừa đóng lại, bố mẹ cặp song sinh ôm nhau bật khóc. Bên trong, các bác sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật viên bắt đầu đặt thông tiểu, gây mê cho hai bé.

Để thực hiện ca phẫu thuật tách rời được xem là phức tạp bậc nhất này, đội ngũ khoảng gần 100 y, bác sĩ của Bệnh viện Nhi đồng Thành phố cùng các bệnh viện, trung tâm lớn khác tại TP.HCM được huy động.

Hai phòng mổ siêu sạch cùng phòng hồi sức được cấy không khí, vệ sinh khử khuẩn hằng ngày, chiếu tia UV. Bệnh viện cũng đăng ký 16 đơn vị hồng cầu lắng, 12 đơn vị huyết tương tươi đông lạnh và 12 đơn vị tiểu cầu để đảm bảo ca mổ diễn ra an toàn, các bé có đủ máu để sử dụng.

Cánh cửa phòng mổ vừa đóng lại, cha mẹ hai bé ôm nhau khóc nức nở. (Ảnh: BV Nhi đồng thành phố)

Đến 6h30, các bé bắt đầu được gây mê. Từ thời điểm này, các bác sĩ bắt đầu định hình đường mổ. Mỗi người có một công việc khác nhau, nhưng tất cả đều hướng về mục tiêu đưa hai bé trở về cuộc sống bình thường như bao trẻ khác.

Ca mổ chính thức bắt đầu lúc 9h50. TS. BS Trương Quang Định - Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố là người thực hiện những đường rạch dao đầu tiên.

Sau BS Định, BS Trần Văn Dương (Bệnh viện Chợ Rẫy) bắt đầu rạch da, cân cơ và mở bụng tách 2 bé. Sau đó, ê-kíp phẫu thuật ngoại tổng quát tiến vào thám sát ruột và thực hiện phương án chia đôi ruột. Ê-kíp ngoại niệu tách bàng quang, tử cung, âm đạo niệu quản lúc 10h40. Các mốc giải phẫu được xác định giống như phương án chẩn đoán trước mổ.

Trong phòng mổ chính, ê-kíp mổ duy trì từ 20 - 30 người. Ở bên ngoài, nhiều y, bác sĩ cũng liên tục trao đổi chuyên môn.

(Ảnh: BV Nhi đồng thành phố)

12h40, ê-kíp chỉnh hình tách xương chậu của hai bé. Màng xương dính nhau rất cứng, khó khăn trong việc cắt rời, lúc này máu bắt đầu chảy nhiều, bác sĩ truyền một đơn vị máu cho mỗi bé.

Đến 14h, thời khắc mong chờ nhất cũng đến, các bác sĩ tách rời xong 2 bé và chuyển qua phòng mổ siêu sạch số 12 để tiếp tục tạo hình, chỉnh hình và đưa các cơ quan nội tạng về vị trí bình thường.

Khi tách rời, các bác sĩ đã chia nửa đầu đại tràng cho bé Trúc Nhi, nửa cuối kèm hậu môn thật cho Diệu Nhi. Sau đó, mỗi bé được đưa ra bàn mổ riêng, chuẩn bị các công đoạn chỉnh hình khung chậu, kéo vạt da che các cơ quan của bé.

Theo kế hoạch, ê-kíp ngoại niệu sẽ phẫu thuật phục hồi hệ tiết niệu sinh dục, ngoại tổng hợp phẫu thuật phục hồi hệ tiêu hóa; ê-kíp tạo hình sẽ chỉnh hình phục hồi tầng sinh môn, khung chậu cho 2 bé.

Gần 100 y, bác sĩ trải qua 13 tiếng căng thẳng trong phòng mổ.

Thời khắc 2 bé được tách rời, các y, bác sĩ đều run run hạnh phúc.

Ca phẫu thuật cơ bản hoàn thành vào khoảng 18h cùng ngày, các bác sĩ hoàn tất khâu tạo hình cuối cùng, chuẩn bị khâu vết mổ, bó bột… Trúc Nhi được đưa ra khỏi phòng mổ vào lúc 18h40. 5 phút sau, Diệu Nhi cũng được đưa ra ngoài.

Sau gần 13 tiếng đồng hồ với sự tham gia của gần 100 y, bác sĩ, ca phẫu thuật kết thúc tốt đẹp và thuận lợi. Hai bé được chuyển về khoa Hồi Sức Ngoại an toàn, tiếp tục được theo dõi sát tình trạng sức khỏe sau mổ. Đây cũng là một hành trình cũng đầy khó khăn không kém.

TS.BS Trương Công Định - Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố cho biết, kết quả phẫu thuật bước đầu rất tốt. Ông cũng gặp mặt tiếp xúc, trình bày và giải thích diễn tiến, kết quả sơ bộ cuộc mổ cho gia đình các bé.

Hai bé sẽ nằm tại phòng hồi sức trong 12-24 giờ tiếp để theo dõi biến chứng. Sau đó khi sức khỏe ổn định, hai bé sẽ tiếp tục lên bàn mổ để tái tạo hoàn chỉnh hệ tiêu hóa, tiết niệu và các cơ quan khác.

“Đoạn đường phía trước sẽ còn nhiều khó khăn, nhưng chúng tôi tràn đầy năng lượng. Hai bé đã mạnh mẽ vượt qua đến thời điểm này, chắc chắn sẽ càng thêm mạnh mẽ trên hành trình tìm lại sự bình thường”, TS.BS Trương Công Định nói.

Các bé được chuyển về phòng hồi sức sau ca mổ kéo dài đến hơn 13 tiếng.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gọi điện chúc mừng kíp mổ của Bệnh viện Nhi đồng Thành phố phát huy trí tuệ, trình độ chuyên môn và sự nỗ lực của bệnh viện. Qua Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, Thủ tướng cũng chúc mừng gia đình và mong cho 2 bé sớm bình phục, gửi 20 triệu đồng thăm sức khỏe 2 cháu.

Trong khi đó, GS.BS Trần Đông A đánh giá, ca mổ 2 bé Trúc Nhi - Diệu Nhi sẽ là cột mốc lịch sử cho sự tiến bộ của ngành y tế Việt Nam, sau 32 năm kể từ khi tách mổ thành công cặp song sinh Việt - Đức

Video: GS.BS Trần Đông A: Hai bé sơ sinh dính liền có cơ hội đi đứng lại bình thường

Nhật Linh - Phạm Quý