15 giờ cân não hồi sinh cho trái tim chiến sĩ biên phòng

Bác sĩ Nguyễn Thành Huy theo dõi sức khỏe bệnh nhân sau can thiệp ECMO thức tỉnh.

Mới đây, khoa Hồi sức Tim mạch, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã cấp cứu và hồi sinh thành công một thanh niên 19 tuổi đang là chiến sĩ bộ đội biên phòng Xín Cái (Mèo Vạc, Hà Giang) bị viêm cơ tim cấp trong tình trạng rất nguy kịch.

Ca cấp cứu được thực hiện ngoạn mục trong vòng 15 tiếng đồng hồ bao gồm cả thời gian vận chuyển bệnh nhân từ đồn biên phòng Xín Cái đến Bệnh viện Trung ương Quân đội 108.

Trước đó, bệnh nhân sốt cao 2 ngày, mệt mỏi, khó thở tăng dần. Bệnh nhân nằm tại bệnh xá đồn Biên phòng điều trị với chẩn đoán nhiễm virus cấp. Tình trạng không cải thiện. Đến ngày thứ 3, bệnh nhân xuất hiện đau ngực nhiều, khó thở, huyết áp xu hướng tụt 90/40, có lúc người bệnh co giật.

Kết quả làm điện tim tại y tế cơ sở phát hiện rối loạn nhịp tim phức tạp, quân y Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Hà Giang lập tức liên hệ với Tiến sĩ Đặng Việt Đức, Chủ nhiệm Khoa Hồi sức Tim mạch, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 và được tư vấn chuyển gấp xuống vì khả năng bệnh nhân mắc bệnh viêm cơ tim cấp có biến chứng sốc tim, rối loạn nhịp tim nguy hiểm, tỷ lệ tử vong rất cao.

Sau khi nhận được điện thoại, 23 giờ đêm cùng ngày, toàn bộ hệ thống cấp cứu Hồi sức tim mạch được kích hoạt, báo cáo Hệ thống trực cấp cứu trong Bệnh viện, các bác sĩ và điều dưỡng được huy động tối đa vào đơn vị ngay trong đêm, chuẩn bị sẵn sàng cho can thiệp ECMO.

Trong đêm đó, bệnh nhân đã được các đồng đội là chiến sĩ, y bác sĩ tại bệnh xá biên phòng Xín Cái (Mèo Vạc, Hà Giang) vận chuyển bằng đường bộ xuống Bệnh viện Trung ương Quân đội 108.

Bất chấp quãng đường vài trăm km sạt lở do mưa lớn kéo dài hàng tuần, 3 đồng chí quân y thay nhau cõng đồng đội qua nhiều km đường rừng để đưa bệnh nhân kịp tới viện.

Kíp trực can thiệp ECMO thức tỉnh cứu sống bệnh nhân viêm cơ tim cấp.

Thạc sĩ Nguyễn Thành Huy, Khoa Hồi sức Tim mạch, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 - bác sĩ điều trị trực tiếp cho bệnh nhân cho biết: “Tiếp nhận bệnh nhân vào lúc 5 giờ 30 phút sáng 28/8, chúng tôi đánh giá lại tình trạng bệnh nhân và xác định đây là ca bệnh viêm cơ tim cấp có biến chứng rối loạn nhịp thất phức tạp, nhanh thất bền bỉ bắt đầu có rối loạn huyết động, có lúc vô mạch.

Chỉ định VA-ECMO được thực hiện ngay lập tức tại phòng can thiệp. 6 giờ sáng, bệnh nhân đã được thực hiện kỹ thuật ECMO thức tỉnh an toàn với hệ thống Cardiohelp hiện đại nhất thế giới ở thời điểm hiện tại, sau đó các chỉ số dần ổn định”.

Quá trình chăm sóc điều trị bệnh nhân trong 3 ngày tiếp theo tương đối thuận lợi nhờ có máy ECMO hỗ trợ. Do được can thiệp bằng kỹ thuật ECMO thức tỉnh, bệnh nhân vẫn hoàn toàn tỉnh táo, nên mô tả được triệu chứng đau chân đột ngột.

Nhờ đó, các bác sĩ phát hiện sớm được biến chứng huyết khối gây tắc cấp tính động mạch khoeo chân trái. Khoa chẩn đoán và can thiệp tim mạch đã thực hiện kỹ thuật lấy huyết khối thành công.

Tình trạng lâm sàng của bệnh nhân cải thiện từng ngày, các rối loạn nhịp được kiểm soát, huyết áp trở về bình thường và bệnh nhân rút ECMO sau 3 ngày, tiếp tục phục hồi chức năng tập đi lại và sẵn sàng chờ ngày ra viện để trở về đơn vị cùng các đồng chí, đồng đội của mình.

Tiến sĩ Đặng Việt Đức, Chủ nhiệm Khoa Hồi sức Tim mạch cho hay, so với ECMO truyền thống, việc ECMO thức tỉnh giúp phát huy ưu điểm của việc tự thở và tỉnh táo, giảm tỷ lệ các biến chứng và tỷ lệ tử vong. Theo một nghiên cứu lớn, đa trung tâm trên thế giới mới công bố, tỷ lệ cứu sống bệnh nhân ECMO thức tỉnh cao hơn rõ rệt so với ECMO truyền thống.

Trong tương lai, kỹ thuật ECMO thức tỉnh hứa hẹn đem đến nhiều triển vọng, mang lại hiệu quả cao, là động lực mới phù hợp với xu thế y học hiện đại.

Bác sĩ Huy khuyến cáo, việc phòng bệnh có vai trò hết sức quan trọng. Mọi người nên có lối sống lành mạnh, không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia, ăn uống điều độ, tập thể dục thường xuyên, kiểm tra sức khỏe định kỳ để theo dõi, tiêm phòng cúm, phát hiện kịp thời các biểu hiện bất thường.