2,5 triệu tỷ đồng 'bơm' ra nền kinh tế: Kênh đầu tư nào hưởng lợi?

Điều chỉnh dòng vốn đúng hướng

Để góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế ít nhất đạt 8% mà Chính phủ đã đặt ra, năm 2025, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã xây dựng chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng 16%. Nếu hoàn thành mục tiêu tăng trưởng này, hệ thống ngân hàng sẽ "bơm" thêm khoảng 2,5 triệu tỷ đồng ra nền kinh tế, nâng tổng dư nợ tín dụng toàn hệ thống có thể đạt khoảng 18,1 triệu tỷ đồng vào cuối năm nay.

Hạ lãi suất cho vay nhằm thúc đẩy các doanh nghiệp vay vốn để đầu tư mở rộng sản xuất, kinh doanh. (Trong ảnh: Công ty TNHH May Tinh Lợi, Khu CN Lai Vu, huyện Kim Thành, Hải Dương).

Điều này có cơ sở khi tăng trưởng tín dụng ngành ngân hàng khả quan ngay từ những tháng đầu năm. Tính đến ngày 3/2/2025, dư nợ tín dụng toàn hệ thống tăng 0,19% so với năm 2024, trái ngược hoàn toàn với đà sụt giảm đầu năm 2024 (giảm 0,6%). Đây cũng là tín hiệu tích cực cho thấy, dòng vốn giá rẻ từ ngân hàng đang phát huy hiệu quả, góp phần giúp các doanh nghiệp (DN) thúc đẩy sản xuất, phát triển kinh doanh, đặc biệt là các lĩnh vực trọng điểm.

Theo TS Trần Du Lịch, tăng trưởng năm nay phụ thuộc rất lớn vào dòng vốn tín dụng. NHNN dự kiến tăng 16% tổng dư nợ tín dụng, tương đương khoảng 2,5 triệu tỷ đồng. Lượng tiền này bơm vào nền kinh tế sẽ tạo ra sức bật lớn cho tổng cầu. Tuy nhiên, nếu vốn không được đưa vào sản xuất, kinh doanh mà chảy vào chứng khoán hay bất động sản thì nguy cơ rơi vào tình trạng tăng trưởng ảo, bong bóng tài chính là rất lớn.

Ông Nguyễn Đức Lệnh - Phó Giám đốc NHNN Chi nhánh khu vực 2, cho biết, năm 2025, định hướng tăng trưởng tín dụng là 16%, với chính sách điều hành linh hoạt, bảo đảm lãi suất ổn định ở mức thấp nhằm hỗ trợ DN và thúc đẩy nền kinh tế. Chính sách ổn định kinh tế vĩ mô cũng được thực hiện nhất quán để tạo động lực cho tăng trưởng.

Theo ông Lệnh, tại TP Hồ Chí Minh, NHNN đang triển khai các giải pháp điều hành để bảo đảm các tổ chức tín dụng trên địa bàn tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật và thực hiện đúng chính sách. NHNN chi nhánh khu vực 2 cũng trực tiếp làm việc với các sở, ngành và DN để tháo gỡ khó khăn, đồng thời đẩy mạnh kết nối giữa ngân hàng và DN thông qua việc triển khai các gói tín dụng ưu đãi cho các lĩnh vực trọng điểm như nông - lâm, nhà ở xã hội, chương trình 1 triệu ha lúa chất lượng cao, cà phê…

Ông Lệnh cho rằng, việc đạt được mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16% trong năm nay không phải là điều khó nếu tăng trưởng GDP đạt 8%. Tuy nhiên, vấn đề cốt lõi là khả năng hấp thụ vốn và điều chuyển dòng vốn đúng hướng. Chẳng hạn, các dự án đầu tư công có tác động kích thích kinh tế nhưng cần phát triển đồng bộ hệ sinh thái xung quanh để phát huy hiệu quả.

"Sự kết hợp giữa đầu tư công và đầu tư tư nhân sẽ giúp hoạt động tín dụng phát triển tốt hơn. Lĩnh vực bất động sản, đặc biệt là nhà ở, cũng đang có những diễn biến tích cực. Việc hỗ trợ người dưới 35 tuổi mua nhà sẽ thúc đẩy thị trường bất động sản và tạo điều kiện cho người dân có cơ hội sở hữu nhà ở" - ông Lệnh chia sẻ.

Không để dòng vốn giá rẻ làm tăng giá nhà

Ông Trần Ngọc Báu - CEO Wigroup đã thẳng thắn chia sẻ, một khi tiền đã được bơm ra nền kinh tế thì trong ngắn hạn khoảng dưới 3 năm kênh đầu tư nào cũng hưởng lợi. Các tài sản càng thanh khoản cao sẽ hưởng lợi càng nhanh và càng lớn. Chẳng hạn thứ tự thanh khoản của các kênh sẽ là trái phiếu chính phủ, ngoại tệ, cổ phiếu, trái phiếu DN, bất động sản. Riêng kênh vàng thì liên thông với quốc tế và do giá vàng thế giới chi phối nên việc bơm tiền hay không thì giá vàng cũng không chịu ảnh hưởng.

Doanh nghiệp cần được dễ dàng trong việc tiếp cận vốn vay từ ngân hàng để phát triển sản xuất, kinh doanh. Ảnh: M.H

Cũng trong thời gian gần đây thị trường bất động sản, trong đó phân khúc nhà giá rẻ liên tiếp được tiếp sức bằng các dòng vốn giá mềm. Các ngân hàng tung ra các chương trình tín dụng ưu đãi lãi suất để hỗ trợ người mua nhà và DN làm nhà.

Riêng với nhà ở xã hội, gói tín dụng 145.000 tỷ đồng đang tích cực được giải ngân. Ông Phạm Toàn Vượng - Tổng Giám đốc Agribank (ngân hàng đang đứng đầu về cho vay nhà ở xã hội) cho hay, ngân hàng này hiện cấp tín dụng cho 13 chủ đầu tư và gần 300 khách hàng cá nhân mua nhà của các dự án với tổng mức tín dụng đã cấp gần 4.000 tỷ đồng và dư nợ đạt trên 1.000 tỷ đồng. Ngân hàng đang tiếp cận và xem xét cấp tín dụng đối với 5 dự án, tổng mức cấp tín dụng dự kiến gần 3.000 tỷ đồng.

Bà Đặng Thị Kim Oanh - Chủ tịch HĐQT Kim Oanh Group - DN đang đăng ký phát triển 40.000 căn nhà ở xã hội cho biết, vẫn còn khá nhiều băn khoăn trong việc phát triển dự án nhà ở xã hội, trong đó, phần vốn vay cho DN cũng như người mua nhà là điều lo ngại nhất.

“Chúng tôi có dự án đã hoàn thành, nhà xây xong 2 năm rưỡi, nhưng nhiều căn vẫn chưa được ngân hàng giải ngân. Người mua đã đóng trước 20 - 30%, nhưng không được ngân hàng cho vay tiếp vì không có nguồn. Các căn nhà đã hoàn thiện đẹp đẽ, nhưng chưa được bàn giao sử dụng rất lãng phí. Thậm chí, khi chúng tôi chuẩn bị triển khai dự án nhà ở xã hội, đã làm việc với ngân hàng và ban đầu được chấp thuận lãi suất 6,1%/năm trong 10 năm. Tuy nhiên, khi gửi văn bản thì lại ghi là 6 tháng điều chỉnh một lần. Điều này làm khó người mua nhà, khó cả với doanh nghiệp” - bà Oanh phản ánh.

Bà Oanh cũng kiến nghị, đảm bảo chương trình tín dụng cho vay 120.000 tỷ đồng (nay là gói 145.000 tỷ đồng) và lãi suất ổn định 10 năm.

Trong khi đó, theo TS Nguyễn Quốc Hùng - Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, dường như các chủ đầu tư chưa có những động thái cụ thể và thiết thực để hỗ trợ người dân có nhu cầu mua được nhà ở với chi phí hợp lý, ngược lại còn liên tục đẩy giá lên cao. Do vậy, dù người dân có được vay ưu đãi lãi suất, thì chi phí mua nhà vẫn ngày càng lớn hơn, vượt xa khả năng chi trả của họ.

“Tôi có đôi chút lo ngại rằng, khi ngân hàng tạo điều kiện cho vay mua nhà với lãi suất thấp, giá nhà sẽ còn tăng cao nữa (do tiền bơm vào nhiều hơn trong khi nguồn cung không đủ cầu). Cần thận trọng, không để dòng vốn giá rẻ làm tăng giá nhà” - ông Hùng cảnh báo.

Thời gian gần đây, cũng đã có nhiều tập đoàn lớn cam kết triển khai hàng nghìn căn nhà ở xã hội để giải "cơn khát" nhà ở giá rẻ, như: Tập đoàn Him Lam đăng ký thực hiện 75.000 căn hộ; Tổng công ty Viglacera dự kiến đầu tư 50.000 căn; Nam Long cam kết xây dựng 20.000 căn.

Một số dự án cũng đang được triển khai tại các tỉnh, thành phố như: Bắc Ninh, Quảng Ninh, Hà Nam… với tổng quy mô hơn 10.000 căn và đang có sẵn khoảng 3.000 căn có thể bàn giao với giá bán từ 8 - 10 triệu đồng/m2.

Tiếp sức cho thị trường chứng khoán?

Ông Trần Hoàng Sơn - Giám đốc Chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán VPBank bày tỏ quan điểm lãi suất huy động giảm khiến một phần dòng tiền từ kênh tiết kiệm chảy vào kênh chứng khoán, đồng thời tạo điều kiện hạ lãi suất cho vay, thúc đẩy các DN vay vốn để đầu tư mở rộng sản xuất - kinh doanh. Mặt khác, lãi suất thấp giúp giảm chi phí vốn của các DN niêm yết, qua đó cải thiện lợi nhuận và thu hút nhà đầu tư.

Cũng theo phân tích của ông Sơn, nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu của các ngành nghề sau có cơ hội hưởng lợi nhiều hơn từ dòng tiền rẻ. Đó là ngành bất động sản, vì lãi suất thấp giúp giảm chi phí vay vốn cho các DN trong ngành và làm tăng nhu cầu mua nhà của người dân. Bên cạnh đó ngành xây dựng, vì các dự án xây dựng có thể được triển khai nhiều hơn nhờ chi phí vốn thấp. Ngoài ra ngành sản xuất, do các công ty sản xuất có thể mở rộng quy mô sản xuất và đầu tư vào công nghệ mới. Cuối cùng ngành tài chính - ngân hàng, với triển vọng hưởng lợi từ định hướng tăng trưởng tín dụng cao.

Giới chuyên gia cũng đưa ra quan điểm, ngành ngân hàng sẽ tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng tín dụng cao trong năm 2025 nhằm hỗ trợ nền kinh tế đạt được mục tiêu tăng trưởng mà Chính phủ đề ra. Tuy nhiên, điều quan trọng là quản trị rủi ro hiệu quả và phân bổ dòng vốn vào các lĩnh vực phù hợp với khẩu vị rủi ro của từng ngân hàng.

Bên cạnh đó, NHNN tiếp tục tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng chủ động tăng dư nợ dựa trên xếp hạng tín nhiệm và các hệ số an toàn vốn, mà không cần chờ phê duyệt từ cơ quan quản lý. Chính sách này không chỉ giúp các ngân hàng linh hoạt hơn, mà còn đảm bảo dòng vốn đến đúng các lĩnh vực thiết yếu, đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn của DN và người dân.

Bà Phạm Thị Thùy Linh - Trưởng ban Phát triển thị trường chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, mặc dù kinh tế thế giới có nhiều biến động nhưng ngay từ đầu năm kế hoạch tăng trưởng GDP đã được đặt ra ở mức trên 8,0% với mục tiêu tăng trưởng mạnh mẽ ở hầu hết các lĩnh vực như chế biến chế tạo (9,7%), dịch vụ (8,1%), bán lẻ (12%) và xuất nhập khẩu (>12%).

Đáng quan tâm triển vọng nâng hạng lên thị trường chứng khoán mới nổi năm 2025, dự kiến vào tháng 9/2025 cũng là một mục tiêu trọng yếu, là cơ hội cho thị trường chứng khoán Việt Nam thu hút dòng vốn ngoại lớn. Chưa kể sự tăng trưởng nhanh chóng của các ngành công nghệ trí tuệ nhân tạo, xe điện, năng lượng tái tạo đang là trọng tâm đầu tư của các nhà đầu tư trên toàn cầu. Do đó, bắt kịp xu hướng công nghệ mới cũng kỳ vọng dòng vốn huy động từ thị trường chứng khoán sẽ chảy vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.

Theo chuyên gia kinh tế, TS Cấn Văn Lực, đối với DN và nhà đầu tư cần tận dụng tốt các chính sách hỗ trợ về thuế, phí, lãi suất, tiết giảm chi phí, tinh giản quy trình, bộ máy; nắm bắt các xu hướng lớn: chuyển đổi kép “xanh hóa và số hóa”; đa dạng hóa: thị trường, đối tác, chuỗi cung ứng, sản phẩm – dịch vụ, nguồn vốn khả thi cho chuyển đổi xanh, kinh doanh tuần hoàn, tham gia thị trường tín chỉ carbon; nâng cao năng lực cạnh tranh (nhân lực, công nghệ, quản trị), gồm cả quản lý rủi ro, nhất là rủi ro tài chính, tỷ giá, pháp lý; xuất xứ hàng hóa, yêu cầu xanh hóa, phòng vệ thương mại...

H.Hương