2 cựu Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm bị truy tố vì nhận hối lộ

VKSND Tối cao vừa ban hành cáo trạng truy bị can Nguyễn Thanh Phong (cựu Cục trưởng Cục ATTP), Trần Việt Nga (cựu Cục trưởng Cục ATTP), Nguyễn Hùng Long (cựu Phó Cục trưởng Cục ATTP), Đỗ Hữu Tuấn (cựu Phó Cục trưởng Cục ATTP), Đinh Quang Minh (cựu GĐ Trung tâm Ứng dụng và Đào tạo An toàn thực phẩm, Cục ATTP), Phạm Văn Hinh (Trưởng phòng Giám sát ngộ độc thực phẩm và Thông tin truyền thông, Cục ATTP)… Các bị can bị truy tố về tội Đưa hối lộ, Nhận hối lộ.

Lợi dụng khó khăn, bất cập

Theo cáo trạng, Cục ATTP là Cục chuyên ngành thuộc Bộ Y tế, thực hiện chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Y tế quản lý Nhà nước và tổ chức thực thi pháp luật về lĩnh vực an toàn thực phẩm. Trong thời gian từ 2018-2025, lợi dụng các quy định pháp luật, một số bị can là lãnh đạo, chuyên viên, cán bộ tại các đơn vị chuyên môn thuộc Cục ATTP cùng một số cá nhân, doanh nghiệp (DN) đã có hành vi đưa, nhận hối lộ trong hoạt động: thẩm định cấp Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm; thẩm định Giấy xác nhận nội dung quảng cáo; thẩm định, hậu kiểm cấp Giấy chứng nhận GMP.

Đối với việc thẩm xét hồ sơ cấp Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm, theo cáo trạng, Nghị định 15 quy định “tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh thực phẩm bảo vệ sức khỏe, phụ gia thực phẩm hỗn hợp có công dụng mới, phụ gia thực phẩm chưa có trong danh mục phụ gia được phép sử dụng trong thực phẩm do Bộ trưởng Bộ Y tế quy định phải đăng ký bản công bố sản phẩm tại Bộ Y tế”. Tuy nhiên, do Nghị định 15 mới ban hành, có nhiều nội dung mới gây khó khăn cho các cá nhân, DN trong quá trình hoàn thiện hồ sơ, nhất là các yêu cầu liên quan đến cung cấp tài liệu khoa học chứng minh công dụng, liều dùng của sản phẩm.

Lợi dụng những khó khăn, bất cập nêu trên, các chuyên viên, lãnh đạo đơn vị chuyên môn liên quan nhiều lần gửi văn bản yêu cầu các cá nhân, DN sửa đổi, bổ sung hồ sơ với nội dung chung chung, khó hiểu, kéo dài thời hạn cấp Giấy tiếp nhận.

Để hoàn thiện hồ sơ và sớm được cấp Giấy tiếp nhận, một số cá nhân, DN làm dịch vụ đã thỏa thuận, thống nhất với chuyên viên của Cục ATTP đưa tiền chi ngoài với mức trung bình từ 5-10 triệu đồng hồ sơ, tùy từng thời điểm và từng loại hồ sơ.

Việc đưa, nhận tiền như trên bị can Nguyễn Thanh Phong, Nguyễn Hùng Long và Đỗ Hữu Tuân (cùng là cựu Phó Cục trưởng Cục ATTP) biết, đồng ý với chủ trương nhận tiền, đồng thời thống nhất cơ chế chia tiền.

Đối với việc thẩm xét hồ sơ cấp Giấy xác nhận nội dung quảng cáo, theo cáo tràn, Nghị định 15 quy định tổ chức, cá nhân có sản phẩm quảng cáo là thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt, sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ đến 36 tháng tuổi không thuộc trường hợp cấm quảng cáo, phải đăng ký nội dung quảng cáo trước khi quảng cáo. Nhiệm vụ thẩm xét hồ sơ cấp Giấy xác nhận nội dung quảng cáo được giao cho Phòng Giám sát và Truyền thông thẩm định, tham mưu.

Từ tháng 8/2018, sau khi được Nguyễn Thanh Phong phản công ký cấp Giấy xác nhận, Trần Việt Nga chỉ đạo bị can Trần Thị Thu Liễu (cựu Phó Trưởng phòng phụ trách) quán triệt với các các chuyên viên trong Phòng về cơ chế thu tiền để chuyển cho bị can Nga ít nhất 2 triệu đồng/hồ sơ. Từ đó, các chuyên viên đã trao đổi, đề nghị các cá nhân, DN nộp hồ sơ xác nhận quảng cáo phải chi với mức trung bình từ 4-9 triệu đồng/hồ sơ.

Đưa tiền để được bỏ qua sai phạm, thiếu sót

Cũng theo quy định của Nghị định 15, kể từ ngày 1/7/2019, các cơ sở sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe phải áp dụng Thực hành sản xuất tốt (GMP) thực phẩm bảo vệ sức khỏe theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Phòng Giám sát và Truyền thông được phân công là đơn vị đầu mối thực hiện cấp, đình chỉ, thu hội Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm đối với các cơ sở sản xuất kinh doanh thực phẩm và Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm đạt yêu cầu GMP thực phẩm bảo vệ sức khỏe.

Để nhà máy được hoạt động, kinh doanh thực phẩm bảo vệ sức khỏe, trong thời gian từ năm 2020-2024, Nguyễn Năng Mạnh (GĐ điều hành Cty MediPhar, Cty Medi USD) đã thỏa thuận và đưa tiền cho Cao Văn Trung (cựu Trưởng phòng Giám sát và Truyền thông) để bị can Trung đưa tiền cho Nguyễn Thanh Phong, Nguyễn Hùng Long. Mục đích nhờ bị can Phong, Long tạo điều kiện, xếp lịch thẩm định sớm, bỏ qua một số tồn tại của Cty để cấp GMP cho 2 nhà máy do Mạnh điều hành sớm đi vào hoạt động.

Ngoài ra, trước khi GMP hết hạn, Mạnh tiếp tục đưa tiền nhờ bị can Trung đưa cho bị can Phong, bị can Long sớm thẩm định lại, bỏ qua các sai phạm, thiếu sót của nhà máy trong quá trình thẩm định, hậu kiểm để cấp GMP.

Lợi dụng trách nhiệm, quyền hạn trong 3 lĩnh vực trên, từ 2018-2024, Nguyễn Thanh Phong cùng 33 bị can là cựu lãnh đạo, cán bộ, chuyên viên của Cục ATTP có hành vi nhận hối lộ của 21 bị can là cá nhân, DN tổng số hơn 107 tỷ đồng. Trong đó, bị can Nguyễn Thanh Phong hưởng lợi gần 44 tỷ đồng, Trần Việt Nga hưởng lợi 8 tỷ đồng…

Đối với Nguyễn Năng Mạnh, theo cơ quan chức năng, Mạnh có hành vi đưa hối lộ 3,4 tỷ đồng nhưng đang bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố về các tội Sản xuất hàng giả là thực phẩm, Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng. Do đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra tách chuyển tài liệu liên quan đến hành vi đưa hối lộ của Mạnh để tiếp tục điều tra, xử lý tổng thể các vi phạm trong cùng một vụ án.

Hồng Mây