2017 và 2022, hai lần thua của bà Le Pen khác nhau thế nào?

Ngày 24-4, đương kim Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã giành chiến thắng chung cuộc trước ứng viên cực hữu Marine Le Pen trong cuộc bầu cử tổng thống nhiệm kỳ sau.

Ông Macron là tổng thống Pháp đầu tiên sau 20 năm tái đắc cử, kể từ lần Tổng thống đương nhiệm Jacques Chirac thắng ông Jean-Marie Le Pen - cha của bà Le Pen vào năm 2002.

Đương kim Tổng thống Pháp Emmanuel Macron (trái) và lãnh đạo phe cực hữu Pháp Marine Le Pen (phải). Ảnh: THE BRUSSELS TIMES

Có thể nói chiến thắng của ông Macron đồng nghĩa với việc các cử tri Pháp đã nghiêng về toàn cầu hóa, tự do về kinh tế, sát cánh cùng EU thay vì tầm nhìn về một sự thay đổi triệt để của bà Le Pen.

Chiến thắng của ông Macron: Sự trở lại của chính trị truyền thống?

Đây là vòng tái đấu của ông Macron và bà Le Pen sau lần đối đầu năm 2017.

Những người ủng hộ ông Macron, tụ tập trên đại lộ Champs de Mars dưới bóng tháp Eiffel ở trung tâm Paris, đã vỡ òa trong tiếng hò reo khi tin tức ông chiến thắng được công bố. Song đài CNN nhận xét quy mô sự kiện ăn mừng lần này thấp hơn đáng kể so với sau chiến thắng của ông Macron vào năm 2017.

CNN nhận định ông Macron đã phải chống chọi với “thách thức lịch sử” từ bà Le Pen. Ông Macron đã giành chiến thắng với 58,55% phiếu bầu so với 41,5% của bà Le Pen – khoảng cách ngắn hơn đáng kể so với lần đầu họ đối đầu vào năm 2017. Cách đây 5 năm, ông Macron đã đánh bại bà Le Pen với hơn 66% phiếu bầu.

Việc vượt qua ngưỡng 40% phiếu bầu là điều chưa từng có đối với phe cực hữu Pháp. Bà Le Pen đã bị ông Macron đánh bại 66% đến 34% vào năm 2017. Ông Jean-Marie Le Pen - cha của bà Le Pen chỉ được chưa tới 20% trong cuộc đua với ông Chirac.

Phát biểu thừa nhận thua cuộc, bà Le Pen nói rõ dù không thắng nhưng màn thể hiện của bà đã được cải thiện hơn rất nhiều. Theo tờ Guardian, điểm số của bà Le Pen lần này là sự tưởng thưởng cho nỗ lực trong nhiều năm của bà để làm cho nền chính trị cực hữu của cô trở nên dễ chịu hơn đối với cử tri. Vận động mạnh mẽ về các vấn đề giá cả sinh hoạt, bà Le Pen đã xâm nhập sâu vào thành phần cử tri cổ cồn trong các cộng đồng nông thôn bất mãn và ở các trung tâm công nghiệp cũ.

Nhiều cử tri Pháp nhận thấy cuộc tái đấu tổng thống năm 2022 kém hấp dẫn hơn so với năm 2017, khi ông Macron 39 tuổi còn là một ẩn số, theo Guardian.

Ngày bỏ phiếu chung cuộc, một lượng lớn cử tri trong số những người không hài lòng với hai ứng cử viên cuối cùng đã chọn ở nhà. Theo Bộ Nội vụ Pháp, tỷ lệ cử tri bỏ phiếu trắng ở vòng bỏ phiếu thứ hai là 28%, cao nhất kể từ năm 2002.

Guardian cho biết một thực tế là có một số lượng binh sĩ miễn cưỡng đến các điểm bỏ phiếu và bầu cho ông Macron chỉ để ngăn bà Le Pen. T

Trong bài phát biểu sau chiến thắng của mình, ông Macron cảm ơn người ủng hộ và cũng thừa nhận rằng nhiều người, giống như năm 2017, đã bỏ phiếu cho ông chỉ đơn giản là để ngăn chặn cực hữu.

Sự sụt giảm ủng hộ đối với ông Macron so với 5 năm trước cho thấy một cuộc chiến khó khăn phía trước để ông tập hợp sức ủng hộ trong nhiệm kỳ thứ hai.

…hay phe cực hữu tạm chưa đủ mạnh?

Trong khi đó thì theo bà Le Pen, phe cực hữu chưa bao giờ hoạt động tốt như vậy.

Màn trình diễn của bà Le Pen là dấu hiệu mới nhất cho thấy một thực trạng là người dân Pháp đang có khuynh hướng quay sang các chính trị gia cực đoan để thể hiện sự bất mãn của họ với hiện trạng. Trong vòng bỏ phiếu đầu tiên, các ứng cử viên cực tả và cực hữu chiếm hơn 57% số phiếu bầu.

Dù thua ông Macron nhưng bà Le Pen cho rằng kết quả này là "lịch sử" và một "chiến thắng chói sáng" đưa đảng chính trị của bà, National Rally, "ở một vị trí xuất sắc" cho cuộc bầu cử quốc hội vào tháng 6.

"Trong trận thua này, tôi không thể không cảm thấy hy vọng…Trò chơi vẫn chưa kết thúc" – CNN dẫn lời bà Le Pen.

Bà Le Pen và nhà lãnh đạo cánh tả Jean-Luc Melenchon, một trong 10 ứng cử viên bị loại ở vòng đầu tiên vào ngày 10-4 thống nhất sẽ cùng bắt tay đối phó ông Macron trong cuộc bầu cử lập pháp của Pháp vào tháng 6, kêu gọi cử tri trao cho họ thế đa số quốc hội để cản trở ông Macron.

"Tối nay, chúng tôi khởi động trận chiến lớn cho cuộc bầu cử lập pháp" - bà Le Pen cho biết.

Báo USA Today cho rằng với thực tế bà Le Pen đã làm tốt hơn trong cuộc bầu cử 2022 so với cuộc bầu cử cách đây 5 năm thì phong trào dân túy bảo thủ vẫn phải được dè chừng không chỉ ở Pháp mà cả khắp châu Âu, ở Mỹ và các nơi khác.

ĐĂNG KHOA