3 bộ trưởng cùng giải trình về xử lý 'lùm xùm' trong hoạt động từ thiện
Chiều 10-11, Quốc hội tiếp tục chương trình làm việc với phiên chất vấn và trả lời chất vấn của các bộ trưởng. Bộ trưởng các Bộ: LĐTB-XH, Tài chính và Công an đã cùng giải trình về vấn đề lùm xùm trong hoạt động từ thiện thời gian qua.
Đặt câu hỏi chất vấn Bộ trưởng Bộ LĐTB-XH Đào Ngọc Dung, ĐB Dương Văn Phước (Quảng Nam) phản ánh, có tình trạng tùy tiện trong kêu gọi, sử dụng tiền quyên góp thiện nguyện, trong khi cơ quan chức năng quản lý chưa chặt chẽ, làm mất đi tính nhân văn của hoạt động từ thiện và lòng tin của nhà hảo tâm.
Bộ trưởng Bộ LĐTB-XH Đào Ngọc Dung cho biết, theo Nghị định 64 năm 2018, Chính phủ khuyến khích các tổ chức, cá nhân và mọi người dân tham gia làm việc từ thiện, cứu trợ người bị ảnh hưởng bởi thiên tai, lũ lụt, dịch bệnh. Trong Nghị định 64, Bộ Tài chính là chủ thể thay mặt Nhà nước đứng ra tiếp nhận tiền thiện nguyện để cấp phát và giám sát việc thực hiện các chính sách hỗ trợ. Cùng với đó, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và Hội Chữ thập đỏ cũng là cơ quan đứng ra tiếp nhận và thực hiện các chính sách hỗ trợ.
Tuy nhiên, trong quy định có khuyến khích các tổ chức, cá nhân khác huy động nhưng lại không quy định cụ thể cách thức huy động, quyên góp thế nào, cấp phát ra sao. Về cơ bản, ông Dung cho rằng các tổ chức, cá nhân đã tiếp nhận, ủng hộ người chịu ảnh hưởng bão lũ, dịch bệnh đến với người nhận.
“Vẫn còn chỗ này, chỗ kia nhưng theo tôi, làm thiện nguyện cần được khuyến khích nhưng trên có sở quy định, nguyên tắc pháp luật”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh.
Bộ trưởng Bộ LĐTB-XH cũng cho biết thêm, thời gian qua trước những vụ việc lùm xùm liên quan đến từ thiện, Thủ tướng đã giao Bộ LĐTB-XH và Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi Nghị định 64. Và Thủ tướng đã ban hành Nghị định 93 ngày 27-10-2021, trong đó quy định rất rõ nguyên tắc, tiêu chí, cách làm, đối với các hoạt động kêu gọi quyên góp.
“Từ ngày 1-12-2021, khi Nghị định 93 có hiệu lực, chắc chắn hoạt động thiện nguyện sẽ đi vào nề nếp”, ông nói và nhấn mạnh tổ chức, cá nhân nào sai phải xử lý theo pháp luật.
Tham gia giải trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nói, Nghị định 64 năm 2008 về hoạt động này đã bộc lộ những hạn chế, nhược điểm và đã được khắc phục bằng Nghị định 93 vừa ban hành.
Nghị định 93 đã quy định rõ các đối tượng từ MTTQ đến Hội Chữ thập đỏ, tổ chức, cá nhân thực hiện các hoạt động vận động tài trợ, thiện nguyện, việc phân bổ các vật tư, hàng hóa cho đối tượng được thụ hưởng; phải ghi chép cụ thể các chi tiêu; được mở các tài khoản với từng đợt huy động và sau vận động phải đóng tài khoản; quy định chế độ báo cáo một cách chặt chẽ.
Cụ thể như trước khi vận động thì phải đăng ký với UBND nơi vận động, trong vòng 3 ngày, UB phải trả lời người dân về việc vận động từ thiện… Nghị định 93 cũng quy định các hình thức vận động với giá điện, nước, dịch vụ; quy định việc thanh tra hoạt động vận động tài trợ xem có đúng quy định pháp luật hay không.
Bộ trưởng Công an Tô Lâm cũng đã tham gia giải trình về vấn đề này.
Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, hiện Bộ Công an đang giao Cục cảnh sát hình sự xem xét các nguồn tin về việc sử dụng tiền cứu trợ người dân trong đợt mưa lũ ở miền Trung năm 2020. Cục đang phối hợp với các ngân hàng để rà soát hoạt động tiếp nhận quyên góp của các nghệ sĩ, việc chi tiêu từ các tài khoản này. Cục cũng phối hợp với các địa phương để xem xét việc giải ngân tiền từ thiện tới người dân.
Hiện Công an TPHCM đã tiếp nhận 6 đơn tố giác của công dân về những sai phạm trong việc sử dụng tiền từ thiện của các nghệ sĩ, mọi hoạt động đang thực hiện theo đúng quy trình pháp luật.
“Việc tiếp nhận, phân bổ các nguồn tiếp nhận từ thiện đã được tổng kết để tham mưu ban hành Nghị định 93 vừa qua”, người đứng đầu ngành Công an khẳng định.