30 năm dân 'sống mòn' vì quy hoạch chồng lấn ở TPHCM

Một góc chung cư Miếu Nổi trong Dự án khu dân cư Miếu Nổi, quận Bình Thạnh từ góc nhìn cụm nhà bị quy hoạch treo.

Dân thấp thỏm với nhà xuống cấp

Nguyên nhân mà gần 50 hộ dân chịu đủ thiệt thòi trong quá trình sinh sống suốt thời gian qua là do hai dự án khu dân cư Miếu Nổi (quận Bình Thạnh) và khu dân cư Rạch Miễu (quận Phú Nhuận) có quy hoạch chồng lấn.

Dự án khu dân cư Rạch Miễu (Phú Nhuận) được UBND TPHCM phê duyệt quy hoạch từ năm 1992. Còn Dự án khu dân cư Miếu Nổi (quận Bình Thạnh) được Thủ tướng phê duyệt quy hoạch từ năm 1997.

Đến năm 1999, TPHCM thu hồi đất tại phường 1, 2, 7 quận Phú Nhuận và phường 3 quận Bình Thạnh để giao cho Dự án Rạch Miễu (quận Phú Nhuận).

Qua nhiều lần điều chỉnh giảm diện tích, đến 2010, phần diện tích thuộc phường 3, quận Bình Thạnh được giao cho Dự án khu dân cư Rạch Miễu (quận Phú Nhuận) còn 4.100m2.

Cũng trong thời gian này, Công ty CP Đầu tư Phát triển đô thị Phi Long (tên cũ là Công ty CP Đầu tư Phát triển đô thị) thực hiện Dự án khu dân cư Miếu Nổi (quận Bình Thạnh) trên tổng diện tích khoảng 6,9ha đất.

Đáng nói, trong quá trình thẩm định, phê duyệt quy hoạch không hiểu sao TPHCM lại giao phần đất 4.100m2 (chủ yếu quy hoạch trường học) của Dự án Rạch Miễu cho Dự án Miếu Nổi.

Để giải quyết, UBND TPHCM đã chấp thuận phương án hoán đổi sử dụng đất của 2 dự án. Chủ đầu tư Miếu Nổi phải bồi thường, giải phóng xong mặt bằng khu vực này (4.100m2) và bàn giao cho chủ đầu tư Rạch Miễu (quận Phú Nhuận).

Đổi lại, công ty này sẽ được chủ đầu tư Dự án Rạch Miễu trả phần đất tương ứng. Tuy nhiên, việc hoán đổi không thành khiến những hộ dân trong ranh chồng lấn quy hoạch này “mắc kẹt” suốt 30 năm qua.

Dù đã vác đơn cầu cứu khắp nơi suốt nhiều năm, nhưng gần 50 hộ dân sinh sống trong ranh chồng lấn quy hoạch của 2 dự án đến nay vẫn phải mệt mỏi đợi chờ.

Việc không được dự án nào công nhận và bồi thường khiến người dân ở đây đối diện cuộc sống muôn vàn khó khăn. Rất nhiều hộ dân phải sinh sống trong điều kiện nhà ở xuống cấp, giấy tờ nhà đất không có, phải sống tạm trú ngay trong chính căn nhà của mình.

Ông Nguyễn Xuân Phong, chủ một căn nhà trong hẻm đường Nguyễn Lâm, quận Bình Thạnh, cho biết, do vướng quy hoạch treo nên nhà ông không được chính quyền cấp số nhà, ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt của gia đình (không được cấp định mức điện, nước, quyền học tập cho con). Vì vậy, để hai con có thể được đi học, ông phải xin tạm trú vào gia đình người quen gần đó.

“Dù chúng tôi đã có đơn cầu cứu gửi các ban ngành suốt nhiều năm qua, nhưng mãi vẫn không thấy hướng giải quyết cụ thể từ hai chủ đầu tư và lãnh đạo thành phố, nên đành sống trong những ngôi nhà ngày càng xuống cấp của mình”, ông Phong nói.

Tương tự, căn nhà của ông Bùi Tấn Nam (nhà số 148/104 Nguyễn Lâm) rộng chừng hơn 30m2 nhiều năm qua cũng chịu cảnh xuống cấp trầm trọng, trần gác chỉ lợp tôn, đóng ván ở tạm, nắng nóng, mưa dột nhưng cũng không được sửa.

Gần đây khi nhà vệ sinh xuống cấp, đường thoát hỏng gây hôi thối, ông Nam nhiều lần lên quận trình bày hoàn cảnh mới được cho phép cải tạo.

Lãnh đạo TPHCM chỉ đạo khẩn trương tháo gỡ

Để tháo gỡ cho người dân, năm 2017, UBND quận Bình Thạnh nhiều lần kiến nghị UBND TPHCM xem xét đưa phần diện tích Dự án khu dân cư Rạch Miễu (phường 3, quận Bình Thạnh) ra khỏi ranh thu hồi, giao đất, ranh quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 của dự án.

Từ đề nghị này, năm 2019, UBND TPHCM từng chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với quận Bình Thạnh và các đơn vị liên quan tham mưu, đề xuất hướng giải quyết, nhưng đến nay quy hoạch vẫn chưa được điều chỉnh.

Mới đây nhất, ngày 19/4/2023, UBND quận Bình Thạnh cũng có văn bản gửi Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị tháo gỡ, sớm giải quyết điều chỉnh ranh chồng lấn theo chỉ đạo của UBND thành phố vì dự án đã kéo dài quá lâu, ảnh hưởng đến cuộc sống người dân khu vực.

Về những vướng mắc, tồn tại chưa giải quyết dứt điểm, tại buổi họp với UBND thành phố, đại diện Sở Quy hoạch và Kiến trúc TPHCM cho biết, một phần đất quy hoạch hiện nằm trong một phần diện tích của Trường THCS Cầu Kiệu và đường giao thông nội bộ thuộc Dự án khu dân cư Rạch Miễu (quận Phú Nhuận).

Vì vậy, bản chất ngôi trường được xây dựng trên phần đất đã thu hồi dù không đúng diện tích ban đầu. Do đó, các hộ dân ở đây không phải vướng quy hoạch mà do quyết định thu hồi, giao đất của TPHCM đã không được các chủ đầu tư thực hiện.

Về giải pháp, Sở Quy hoạch và Kiến trúc TPHCM cho biết, ngoài tiếp tục xem xét giải quyết khiếu nại của người dân, thành phố cũng cần xem xét trách nhiệm của chủ đầu tư vì để dự án quy hoạch “treo” kéo dài gần 30 năm.

Liên quan vấn đề người dân có đơn thư cầu cứu, xem xét, mới đây UBND TPHCM đã có văn bản do Phó Chủ tịch Bùi Xuân Cường ký, giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với Thanh tra, Sở Quy hoạch và Kiến trúc, Sở Xây dựng, UBND quận Bình Thạnh, UBND quận Phú Nhuận và các đơn vị liên quan giải quyết diện tích quy hoạch chồng lấn.

Theo văn bản của UBND TPHCM, các cơ quan phải khẩn trương rà soát phần đất 4.100m2 chồng ranh giữa Dự án khu dân cư Miếu Nổi (quận Bình Thạnh) và khu dân cư Rạch Miễu (quận Phú Nhuận) để xử lý dứt điểm theo quy định pháp luật.

Các cơ quan hữu trách phải báo cáo kết quả thực hiện cho UBND thành phố trước 20/5/2023.

Anh Nguyễn