4 phương án kết nối sân bay Tân Sơn Nhất với sân bay Long Thành bằng đường sắt đô thị

Cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Long Thành-Dầu Giây thường xuyên kẹt xe vào những dịp cao điểm nên cần "mở lối" giao thông bằng hệ thống đường sắt đô thị kết nối Thành phố Hồ Chí Minh đi sân bay Long Thành. (Ảnh: QUÝ HIỀN)

Cụ thể, phương án 1: kết nối thông qua tuyến đường sắt đô thị số 2 (Tham Lương-Bến Thành, Bến Thành-Thủ Thiêm) và tuyến đường sắt Thủ Thiêm-Long Thành: hướng tuyến từ nhà ga sân bay Tân Sơn Nhất, hành khách chuyển tiếp đến ga Bà Quẹo theo tuyến đường sắt đô thị số 2 (Tham Lương-Bến Thành-Thủ Thiêm) và tuyến đường sắt Thủ Thiêm-Long Thành để đến sân bay Long Thành.

Phương án 2: thông qua tuyến đường sắt đô thị số 6 và tuyến đường sắt Thủ Thiêm-Long Thành: Từ sân bay Tân Sơn Nhất, hành khách di chuyển theo tuyến đường sắt đô thị số 6 sau đó dùng chung hạ tầng với tuyến đường sắt Thủ Thiêm- Long Thành (thông qua đoạn nối ray tại nút giao Phú Hữu), để kết nối đến sân bay quốc tế Long Thành.

Phương án 3: thông qua tuyến đường sắt đô thị số 4 kết nối với tuyến đường sắt đô thị số 2 (tại ga Bến Thành) theo tuyến Bến Thành-Thủ Thiêm và tuyến đường sắt Thủ Thiêm-Long Thành: Từ sân bay Tân Sơn Nhất, theo tuyến đường sắt đô thị số 4 đến ga Bến Thành. Tại đây, hành khách chuyển tuyến đường sắt đô thị số 2 (đoạn Bến Thành-Thủ Thiêm) sau đó kết nối tuyến đường sắt Thủ Thiêm-Long Thành để đến sân bay quốc tế Long Thành.

Phương án 4: thông qua các tuyến đường sắt đô thị số 2 (Tham Lương-Bến Thành), tuyến đường sắt đô thị số 1 (Bến Thành-Suối Tiên) kéo dài, tuyến đường sắt đô thị số 2 của tỉnh Đồng Nai và tuyến đường sắt Thủ Thiêm-Long Thành: Từ nhà sân bay Tân Sơn Nhất, hành khách chuyển tiếp đến ga Bà Quẹo theo tuyến đường sắt đô thị số 2 và di chuyển đến ga Bến Thành. Tại đây, hành khách chuyển sang tuyến đường sắt đô thị số 1 (Bến Thành-Suối Tiên) kéo dài qua tỉnh Đồng Nai nối với tuyến đường sắt đô thị số 2 của tỉnh Đồng Nai và tuyến đường sắt Thủ Thiêm-Long Thành để kết nối đến sân bay quốc tế Long Thành.

Sân bay Quốc tế Long Thành đang tăng tốc xây dựng, dự kiến đưa vào khai thác trong năm 2026. (Ảnh: ACV)

Theo kịch bản dự kiến của Tổng Công ty hàng không Việt Nam (ACV): Thời điểm năm 2026, sân bay quốc tế Long Thành đưa vào khai thác, nếu trường hợp sân bay Tân Sơn Nhất đảm nhận 100% chuyến bay nội địa (khoảng 29,5 triệu khách/năm), và sân bay quốc tế Long Thành đảm nhận 100% chuyến bay quốc tế (khoảng hơn 19 triệu khách/năm) thì hành khách trung chuyển từ sân bay Tân Sơn Nhất qua sân bay quốc tế Long Thành khoảng 1,5 triệu khách/năm (tương đương 4.100 khách/ngày, quy đổi hành khách theo giờ cao điểm khoảng 246 người/hướng/giờ).

Với dự báo nhu cầu nêu trên thì thời điểm thích hợp nhất để Thành phố Hồ Chí Minh quyết định đầu tư tuyến đường sắt kết nối 2 Cảng Hàng không quốc tế (Tân Sơn Nhất và Long Thành) là sau năm 2040.

Do đó, việc đầu tư tuyến đường sắt Thủ Thiêm-Long Thành trong giai đoạn hiện nay cần được xem xét thông qua kết hợp vận tải của mạng lưới giao thông đô thị cũng như nhu cầu hành khách di chuyển dọc hành lang tuyến kết nối trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh với đô thị Nhơn Trạch và sân bay quốc tế Long Thành, đặc biệt kết hợp phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (phát triển đô thị theo mô hình TOD) dọc tuyến để tăng nhu cầu đi lại, tăng hiệu quả đầu tư.

Về tình hình triển khai các dự án kết nối sân bay Tân Sơn Nhất và sân bay quốc tế Long Thành, Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh cho hay, Dự án tuyến đường sắt đô thị số 2 (đoạn Bến Thành-Tham Lương) hiện Thành phố triển khai dự án theo hình thức đầu tư công, đang khẩn trương hoàn thiện các thủ tục, phấn đấu khởi công trong năm 2025. Riêng đoạn Bến Thành-Thủ Thiêm và đoạn Tham Lương-Củ Chi của tuyến này đang nghiên cứu chuẩn bị dự án, đầu tư trong giai đoạn 2026-2030 và 2031-2035, hoàn thành năm 2035.

Ngoài ra, các tuyến đường sắt đô thị số 4 và số 6 thuộc danh mục dự án dự kiến thực hiện theo Nghị quyết số 188 của Quốc hội đang được nghiên cứu chuẩn bị dự án, đầu tư trong giai đoạn 2026-2030 và 2031-2035, hoàn thành năm 2035.

Riêng dự án tuyến đường sắt Thủ Thiêm-Long Thành đã được Bộ Xây dựng tổ chức lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi với kết quả nghiên cứu sơ bộ là loại hình đường sắt đô thị, thiết kế đường đôi, khổ đường 1.435mm; tốc độ thiết kế 120 km/h. Tuyến này chiều dài khoảng 42km, gồm 20 ga (16 ga trên cao, 4 ga ngầm).

Chức năng vận chuyển của tuyến đường sắt Thủ Thiêm-Long Thành là chuyên chở hành khách từ nội ô Thành phố Hồ Chí Minh qua tỉnh Đồng Nai đến sân bay quốc tế Long Thành.

Được biết hiện nay một số nhà đầu tư quan tâm nghiên cứu và đề xuất phương án đầu tư kết nối sân bay Tân Sơn Nhất và sân bay quốc tế Long Thành, chủ yếu tập trung thông qua tuyến đường sắt đô thị số 2 hoặc tuyến đường sắt đô thị số 6.

Cụ thể, Công ty Cổ phần tập đoàn Trường Hải đề xuất trục kết nối thông qua tuyến đường sắt đô thị số 2 (Tham Lương-Bến Thành, Bến Thành-Thủ Thiêm) và tuyến đường sắt Thủ Thiêm-Long Thành; Công ty TNHH Tập đoàn xây dựng Thái Bình Dương (Trung Quốc) đề xuất trục kết nối thông qua tuyến đường sắt đô thị số 6 và tuyến đường sắt Thủ Thiêm-Long Thành.

QUÝ HIỀN