4 triệu người Việt mắc hen phế quản, cần làm gì để giảm đợt cấp trên bệnh nhân?
Tại Việt Nam, tỉ lệ mắc hen trung bình khoảng 3,9% dân số, tương đương khoảng 4 triệu người mắc và khoảng 3.000 – 4.000 người tử vong mỗi năm. Quản lý tốt bệnh hen là một trong những ưu tiên của Việt Nam, thể hiện qua Chiến lược quốc gia phòng chống các bệnh không lây nhiễm...
Hen phế quản là bệnh lý đường hô hấp mạn tính, đặc trưng bởi tình trạng viêm và hẹp đường thở, thường gặp ở mọi lứa tuổi và ảnh hưởng đến 1-18% dân số tùy theo mỗi quốc gia. Bệnh hen ảnh hưởng đến 358 triệu người trên toàn thế giới. Hiện chưa có đủ bằng chứng về nguyên nhân gây ra bệnh, tuy nhiên di truyền và yếu tố môi trường sống đóng vai trò quan trọng.
Tại Việt Nam, tỉ lệ mắc hen trung bình khoảng 3,9% dân số, tương đương khoảng 4 triệu người mắc và và khoảng 3.000 – 4000 người tử vong mỗi năm.
Các chuyên gia nhấn mạnh hen phế quản là bệnh viêm mạn tính đường dẫn khí điều này dẫn tới tình trạng tăng phản ứng đường thở và giới hạn luồng khí tái diễn nhiều đợt. Chính vì vậy, chủ động kiểm soát nền viêm là then chốt trong điều trị hen phế quản.
Quản lý tốt bệnh hen là một trong những ưu tiên của Chính phủ và ngành y tế Việt Nam, thể hiện qua Chiến lược quốc gia phòng chống các bệnh không lây nhiễm 2015-2025 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Năm 2020, Bộ Y tế đã ban hành Hướng dẫn quốc gia về chẩn đoán và điều trị hen phế quản người lớn và trẻ em ≥ 12 tuổi.
PGS.TS Lê Thị Tuyết Lan, Chủ tịch Liên chi hội Hen-Dị ứng-Miễn dịch lâm sàng TP. HCM cho biết thêm, kiểm soát là ngừa cơn hen, không đợi cơn hen mới cắt, khi đã điều trị chỉ 40% được kiểm soát tốt. Tình trạng bệnh nhân nhập viện, khám khẩn cấp là xấp xỉ 30%.
Do đó các chuyên gia về hen dị ứng khuyến cáo bệnh nhân mắc bệnh hen cần thăm khám với bác sĩ để có những tư vấn, chẩn đoán và điều trị thích hợp.
5 ngộ nhận thường gặp của nhiều người về bệnh hen:
- Hen có thể chữa khỏi hoàn toàn
Sai. Hen là bệnh mạn tính, nhưng hiện nay có nhiều phương pháp kiểm soát tốt cơn hen giúp chúng ta có cuộc sống bình thường.
- Thuốc cắt cơn là "vị cứu tinh" duy nhất
Thuốc cắt cơn mang lại cảm giác dễ chịu ngay lập tức nhưng không kiểm soát được hen. Nếu chỉ dùng đơn độc mà không kèm thuốc kiểm soát (dự phòng) sẽ có thể làm bệnh hen thêm trầm trọng, nguy hiểm tính mạng do cơn hen cấp nặng. Cần phối hợp cả thuốc dự phòng và thuốc cắt cơn theo hướng dẫn của bác sĩ để kiểm soát hen tốt nhất.
- Hạn chế sử dụng thuốc dự phòng vì sợ tác dụng phụ
Thuốc dự phòng giúp kiểm soát triệu chứng hen và phòng được cơn hen cấp. Nếu tự ý ngừng thuốc sẽ rất nguy hiểm, làm bệnh trở nặng hơn, có thể nguy hiểm tính mạng do cơn hen cấp nặng.
- Mẹo dân gian có thể chữa khỏi hen
Chưa có bằng chứng khoa học về việc này. Y học ngày nay vẫn chưa có thuốc chữa khỏi hen, nhưng có thể kiểm soát hen tốt với sự hướng dẫn của bác sĩ.
- Không được tập thể dục thể thao
Sai, có thể tập các nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe và nên khởi động, uống đủ nước.