426.266 tỷ đồng ngân sách trung ương bổ sung cho ngân sách địa phương
Theo Nghị quyết về phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2024 vừa được Quốc hội thông qua, trong tổng số chi ngân sách trung ương, dự toán 426.266 tỷ đồng để bổ sung cân đối ngân sách và bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa phương.
Với 444 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành (chiếm tỷ lệ 89,88%), chiều ngày 10/11, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết về phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2024.
Quốc hội quyết nghị tổng số thu ngân sách trung ương là 852.682 tỷ đồng; Tổng số thu ngân sách địa phương là 848.305 tỷ đồng. Thu chuyển nguồn cải cách tiền lương của ngân sách địa phương đến hết năm 2023 còn dư chuyển sang bố trí dự toán năm 2024 của một số địa phương là 19.040 tỷ đồng để thực hiện mức lương cơ sở 1,8 triệu đồng/tháng.
Tổng số chi ngân sách trung ương được quyết nghị là 1.225.582 tỷ đồng, trong đó dự toán 426.266 tỷ đồng để bổ sung cân đối ngân sách (đã bao gồm khoản bổ sung cân đối tăng 2% so với dự toán ngân sách nhà nước năm 2023), bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa phương (đã bao gồm khoản bổ sung có mục tiêu cho một số địa phương để đảm bảo mặt bằng dự toán chi cân đối ngân sách địa phương năm 2024 không thấp hơn dự toán chi cân đối ngân sách địa phương năm 2023).
Quốc hội giao Chính phủ giao nhiệm vụ thu, chi ngân sách nhà nước và mức phân bổ ngân sách trung ương cho từng bộ, cơ quan trung ương và từng tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương theo đúng quy định của Luật Ngân sách nhà nước, Nghị quyết của Quốc hội và thông báo bằng văn bản đến từng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Đồng thời, chỉ đạo, hướng dẫn các bộ, cơ quan trung ương và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phân bổ vốn đầu tư ngân sách nhà nước bảo đảm tập trung, có trọng tâm, trọng điểm, tuân thủ điều kiện, trật tự ưu tiên theo quy định của Luật Đầu tư công, các nghị quyết của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Trước đó, trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết này, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, để tạo sự chủ động của các địa phương và để có thêm nguồn lực đáp ứng các nhiệm vụ chi quan trọng nhằm phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh trên địa bàn, cần thiết có sự hỗ trợ của ngân sách trung ương (cả chi đầu tư xây dựng cơ bản và chi thường xuyên). Do đó, Ủy ban Tài chính Ngân sách đề nghị giữ như Chính phủ trình Quốc hội tăng số bổ sung cân đối cho các địa phương 2% so với dự toán năm 2023.
Đồng thời, yêu cầu các địa phương căn cứ điều kiện thực tế và khả năng cân đối của mình, chủ động bố trí cơ cấu chi ngân sách địa phương năm 2024 theo nguyên tắc triệt để tiết kiệm chi thường xuyên để tập trung nguồn lực tăng chi đầu tư phát triển, nhằm phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh và thực hiện các chính sách an sinh xã hội, giảm nghèo và các chế độ, chính sách do Trung ương ban hành, yêu cầu địa phương cân đối nguồn thực hiện.
Đối với ý kiến đề nghị cân nhắc phân bổ theo tỷ lệ % số chi theo định mức trên đầu dân số cho các địa phương vùng Đồng bằng sông Cửu Long theo cả 02 tiêu chí để giảm bớt khó khăn, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho biết, Nghị quyết số 01/2021/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã quy định về các nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước năm 2022.
Theo đó, định mức phân bổ được xây dựng lấy tiêu chí dân số là tiêu chí chính chia theo 04 vùng (vùng đặc biệt khó khăn, vùng khó khăn, vùng đô thị, vùng khác còn lại), trong đó đã ưu tiên vùng đặc biệt khó khăn, vùng khó khăn; đồng thời, có nguyên tắc ưu tiên các địa phương vùng Đồng bằng sông Cửu Long hoặc dân số thấp.
Tuy nhiên, vùng Đồng bằng sông Cửu Long còn nhiều khó khăn về nhiều tiêu chí, việc chỉ được áp dụng 01 tiêu chí có mức cao nhất có thể chưa đáp ứng được nhu cầu của các địa phương. Trong bối cảnh ngân sách nhà nước, nhất là ngân sách trung ương còn nhiều khó khăn như hiện nay, nhiều nhiệm vụ chi cần được ưu tiên nhưng nguồn lực hạn chế, trước mắt, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chưa quy định tại Dự thảo Nghị quyết nội dung này.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ nghiên cứu, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định khi xây dựng nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ dự toán chi thường xuyên ngân sách nhà nước cho năm đầu thời kỳ ổn định ngân sách mới tiếp theo để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.