5 anh em ruột là Quân tình nguyện

5 anh em ruột là chiến sĩ Quân tình nguyện. Hàng sau (từ trái sang): Bùi Văn Thanh, Bùi Trọng Đông. Hàng trước (từ trái sang): Bùi Văn Phương, Bùi Khánh Cân, Bùi Văn Ý. Ảnh do gia đình cung cấp

1- Bùi Văn Ý, sang Lào từ năm 1948, hoạt động trong vùng địch hậu ở Hạ Lào; là bác sĩ quân y, trong điều kiện phương tiện, thuốc men thiếu thốn, đã cứu chữa cho nhiều thương binh, bệnh binh, người dân trong các thôn bản Lào và đào tạo không ít bạn đồng nghiệp, xây dựng các cơ sở y tế, tận tụy phục vụ trực tiếp cho cơ quan đầu não của khu Hạ Lào. Chiến tranh đã lùi xa, nhưng tình cảm của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân các bộ tộc Lào đối với ông vẫn còn sâu đậm. Vừa qua, ông và gia đình được Ban Đối ngoại Trung ương Đảng Nhân dân cách mạng Lào mời sang thăm và nghỉ tại thủ đô Vientiane. Đặc biệt, đồng chí Phun Xipaxot, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bộ trưởng Bộ Ngoại giao, nguyên Trưởng ban Đối ngoại Trung ương Đảng Nhân dân cách mạng Lào coi ông là ân nhân, vì đã cứu vợ của đồng chí là bà Phon Xuc bị thương nặng do mảnh đạn của địch găm vào đỉnh hộp sọ trong những năm chiến tranh.

2-Bùi Văn Thanh hoạt động ở Chiến khu 1-Thượng Lào từ đầu năm 1950. Sau một đợt chỉnh quân tại Trung Quốc, ông dẫn đầu đội tuyên truyền vũ trang luồn sâu vào một vùng địch hậu tỉnh Luang Prabang. Hơn một năm sau, vùng này trở thành căn cứ du kích đấu tranh chính trị-vũ trang cho đến ngày chấm dứt chiến tranh xâm lược của thực dân Pháp năm 1954 và sau đó đấu tranh chính trị cho hòa bình, hòa hợp dân tộc 1955-1957. Lịch sử truyền thống vùng này ghi nhận ông là một trong những chiến sĩ QTN mở đường gieo mầm cách mạng. Ông góp phần thành lập chi bộ Đảng Nhân dân cách mạng Lào đầu tiên tại đây và khởi đầu cho phong trào học chữ viết, học văn hóa của người dân địa phương.

3-Bùi Trọng Đông, tiếp bước các anh đi chiến trường Khu II-Trung Lào năm 1950. Nhiều căn cứ cách mạng, cơ sở du kích trong vùng Trung và Bắc Lào, nhất là vùng Vientiane, đều in dấu chân ông suốt những năm tháng chống Pháp cho đến ngày thắng lợi. Khi cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược bùng nổ, ông trở lại chiến trường Lào. Là chuyên gia, ông đã góp phần tích cực vào việc vun đắp liên minh giữa Mặt trận Lào yêu nước và lực lượng trung lập yêu nước tại tỉnh Phongsaly. Nhiều cán bộ Lào hiện nay còn lưu lại những ấn tượng tốt đẹp, những tình cảm thân thiết với ông, nhất là qua những cuộc hội ngộ cảm động khi ông được mời sang thăm Lào vừa qua.

4-Bùi Khánh Cân, khi là cán bộ quân sự tỉnh Ninh Bình, được lệnh sang Lào trong những ngày đầu chống “chiến tranh đặc biệt” của Mỹ. Là cán bộ lãnh đạo Đoàn chuyên gia quân sự, ông giúp bạn củng cố phát triển cơ sở cách mạng tại tỉnh Oudomxay-địa bàn chiến lược quan trọng ở Bắc Lào, nơi đây nhiều cuộc chiến ác liệt đã diễn ra, cùng những chiến công vang dội giành được đã góp phần xứng đáng vào thắng lợi hoàn toàn của cuộc kháng chiến chống xâm lược của nhân dân Lào. Hòa bình lập lại nhưng Đại tá, chuyên gia quân sự Bùi Khánh Cân vẫn tiếp tục nhiệm vụ giúp bạn trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước.

5-Bùi Văn Phương, là em trai út, sang giúp ban Lào giữa lúc cuộc chiến tranh phá hoại của Mỹ leo thang ác liệt nhất; rất cần sự phối hợp đánh địch trên chiến trường Việt Nam và Lào. Người chiến sĩ đặc công gan dạ này đã cùng đồng đội lập chiến công đầu, phá hủy hàng chục pháo đài bay B-52 của Mỹ tại sân bay chiến lược Utapao (Thái Lan), nơi chúng xuất kích đi ném bom rải thảm ở Lào và Việt Nam. Chiến công này làm nức lòng nhân dân hai nước, làm kẻ thù hoảng sợ. Trung tá đặc công Bùi Văn Phương đã được phong tặng danh hịeu Anh hùng LLVT nhân dân.

VĂN THANH