5 bảng lương mới được chuẩn bị trong tổng thể cải cách tiền lương quốc gia

Trong phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội tại Quốc hội, Phó thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, Ban Chính sách và Chiến lược Trung ương đang chủ trì đánh giá việc thực hiện Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 về cải cách tiền lương. Trên cơ sở đó, Chính phủ sẽ hoàn thiện đề án tổng thể và báo cáo Trung ương vào đầu năm 2026 để xây dựng kế hoạch triển khai cụ thể.

Theo bà Phạm Thị Thanh Trà, việc cải cách tiền lương là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong cải cách hành chính, đòi hỏi lộ trình phù hợp với điều kiện ngân sách, tốc độ tăng trưởng kinh tế và khả năng chi trả chính sách tiền lương của Nhà nước. Chủ trương xuyên suốt là bảo đảm tính khả thi, công bằng và khuyến khích cống hiến trong khu vực công.

Nghị quyết kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV đã thống nhất thực hiện đầy đủ hai nội dung cải cách tiền lương trong khu vực doanh nghiệp theo tinh thần Nghị quyết 27, đồng thời quyết định triển khai cải cách tiền lương khu vực công theo lộ trình thận trọng và từng bước, phù hợp khả năng cân đối ngân sách.

Ảnh minh họa.

Chính phủ được giao hoàn thiện cơ chế nâng lương, bổ sung chế độ thưởng, quy định rõ nguồn kinh phí thực hiện chế độ tiền lương, cũng như cơ chế quản lý thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức. Đây là các giải pháp nền tảng để từng bước hình thành hệ thống lương mới có tính khuyến khích cao, khắc phục tình trạng cào bằng trong khu vực công.

Bộ Nội vụ và các cơ quan liên quan đang phối hợp rà soát, đánh giá lại toàn bộ hệ thống hiện hành để chuẩn bị cho việc ban hành năm bảng lương mới cùng các quy định phụ cấp đi kèm, bảo đảm đồng bộ và phù hợp với từng vị trí việc làm.

Theo Nghị quyết 27-NQ/TW, hệ thống bảng lương mới sẽ được xây dựng theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo, thay thế hoàn toàn hệ thống lương cũ, bảo đảm người lao động không bị giảm thu nhập khi chuyển sang cơ chế mới.

Cụ thể, sẽ có một bảng lương chức vụ áp dụng cho cán bộ, công chức, viên chức giữ chức vụ lãnh đạo (bầu cử hoặc bổ nhiệm) trong bộ máy từ Trung ương đến cấp xã. Mức lương chức vụ được xác định theo nguyên tắc phản ánh đúng thứ bậc trong hệ thống chính trị: người giữ chức vụ lãnh đạo tương đương sẽ hưởng mức lương như nhau; người giữ chức vụ cấp trên có mức lương cao hơn cấp dưới; nếu một người giữ nhiều chức vụ, chỉ được hưởng một mức lương chức vụ cao nhất.

Song song, sẽ có một bảng lương chuyên môn, nghiệp vụ áp dụng cho công chức và viên chức không giữ chức vụ lãnh đạo, được xây dựng theo ngạch, bậc và chức danh nghề nghiệp, bảo đảm tương xứng với trình độ, năng lực, hiệu quả công tác.

Trong lực lượng vũ trang, Nghị quyết 27 xác định 3 bảng lương riêng biệt, gồm: (1) Bảng lương sĩ quan quân đội, sĩ quan và hạ sĩ quan nghiệp vụ công an, tính theo chức vụ, chức danh và cấp bậc quân hàm hoặc cấp hàm; (2) Bảng lương quân nhân chuyên nghiệp, chuyên môn kỹ thuật công an; (3) Bảng lương công nhân quốc phòng, công nhân công an.

Các bảng lương này được thiết kế để duy trì tương quan hợp lý giữa lực lượng vũ trang và công chức hành chính như hiện nay, đồng thời tạo điều kiện để lực lượng này yên tâm công tác, nâng cao trách nhiệm và hiệu quả phục vụ.

Cơ cấu tiền lương trong hệ thống mới sẽ gồm lương cơ bản chiếm khoảng 70% tổng quỹ lương, và các khoản phụ cấp chiếm khoảng 30%. Ngoài ra, người lao động có thể được hưởng tiền thưởng dựa trên mức độ hoàn thành nhiệm vụ và kết quả đánh giá công tác hằng năm.

Mục tiêu của cải cách là đưa tiền lương thực sự trở thành thu nhập chính, bảo đảm đời sống cho người hưởng lương và là công cụ để thu hút, giữ chân nhân tài, tạo động lực đổi mới trong bộ máy hành chính nhà nước.

Việc triển khai 5 bảng lương mới đòi hỏi nguồn lực tài chính lớn. Vì vậy, Chính phủ xác định cần tiến hành từng bước, có lộ trình cụ thể, gắn với kết quả tăng trưởng kinh tế và cải cách hành chính, vừa đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, vừa từng bước cải thiện thu nhập cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.

Theo lộ trình, từ nay đến đầu năm 2026, Chính phủ sẽ hoàn thiện các nội dung liên quan đến nguồn chi, cơ chế thưởng và phụ cấp, đồng thời phối hợp với các bộ, ngành đánh giá tác động để ban hành bộ tiêu chí và hướng dẫn thực hiện khi điều kiện cho phép.

Linh Nguyễn