5 thành phố hạn chế xe máy vào trung tâm: Cần thiết

Chính phủ vừa có nghị quyết về tăng cường bảo đảm trật tự, an toàn và chống ùn tắc giao thông giai đoạn 2022-2025. Trong đó, Chính phủ yêu cầu UBND năm TP gồm Hà Nội, Hải Phòng, TP.HCM, Đà Nẵng, Cần Thơ tăng cường vận tải hành khách công cộng, hạn chế xe cá nhân vào trung tâm...

Cần phân vùng hạn chế hoạt động xe máy

Theo nghị quyết, Chính phủ yêu cầu năm TP trực thuộc trung ương dựa trên cơ sở thực tế của từng địa phương, rà soát, chỉ đạo cơ quan chuyên môn tham mưu cho HĐND TP ban hành các nghị quyết về việc ưu tiên phát triển hệ thống vận tải hành khách công cộng khối lượng lớn. Từ đó phấn đấu đến năm 2025, tỉ lệ vận tải hành khách công cộng đạt 30%-35%.

Bên cạnh đó, các TP cần áp dụng công nghệ giao thông thông minh trong tổ chức, quản lý, điều hành giao thông đô thị. Các TP cần nghiên cứu xây dựng đề án phân vùng hạn chế hoạt động của xe máy phù hợp với cơ sở hạ tầng và năng lực phục vụ của hệ thống vận tải hành khách công cộng. Từ đó tiến tới hạn chế hoặc dừng hoạt động xe máy trên địa bàn một số quận sau năm 2030.

Các TP cần nghiên cứu xây dựng, triển khai Đề án thu phí phương tiện cơ giới vào một số khu vực trung tâm TP có nguy cơ ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường để hạn chế lượng xe cơ giới đi vào.

Chính phủ cũng yêu cầu năm TP tập trung các nguồn lực xử lý ngay các điểm thường xuyên ùn tắc giao thông, không để xảy ra các vụ ùn tắc kéo dài trên 30 phút.

Chuyên gia cho rằng việc các TP lớn phát triển giao thông công cộng, hạn chế xe cá nhân là điều cần thiết. Ảnh: ĐT

Ba giải pháp của TP.HCM

Sở GTVT TP.HCM cho biết để hạn chế xe cá nhân vào trung tâm, sở cũng đã xây dựng đề án “Tăng cường vận tải hành khách công cộng kết hợp kiểm soát phương tiện cơ giới cá nhân tham gia giao thông trên địa bàn TP.HCM, giai đoạn 2021-2030”. Năm 2020, kỳ họp thứ 20 HĐND TP khóa IX đã thống nhất thông qua đề án này.

Theo đó, để kiểm soát phương tiện cá nhân vào trung tâm TP, Sở GTVT đã đưa ra ba nhóm giải pháp. Thứ nhất, tổ chức thu phí ô tô lưu thông vào khu vực trung tâm; thứ hai, kiểm soát điều kiện an toàn kỹ thuật, bảo vệ môi trường; thứ ba, kiểm soát hoạt động của mô tô và xe máy 2-3 bánh.

Đối với giải pháp kiểm soát hoạt động của mô tô và xe máy 2-3 bánh, Sở GTVT sẽ tiến hành phân vùng hạn chế hoạt động của xe máy phù hợp với cơ sở hạ tầng và năng lực phục vụ của hệ thống vận tải hành khách công cộng.

Dự kiến đến năm 2030, TP ngưng hoạt động xe máy khu vực trung tâm bằng cách cắm biển, tổ chức giao thông phân luồng từ xa, bố trí bến bãi gửi xe... Cũng trong giai đoạn này, TP.HCM sẽ tập trung phát triển mạng lưới vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt, metro.

Nên dựa trên nghiên cứu khoa học

Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn, chuyên gia quy hoạch đô thị, cho biết việc năm TP lớn phát triển giao thông công cộng, hạn chế xe cá nhân là điều cần thiết làm và bắt buộc phải làm.

“Tôi tán đồng với việc phát triển giao thông công cộng, hạn chế xe cá nhân ở một số quận của các TP lớn vào năm 2030. Theo tôi, cách làm cần dựa trên việc nghiên cứu khoa học. Bởi cách tiếp cận, bàn về hạn chế xe cá nhân chúng ta đã bàn mấy chục năm nay mà vẫn chưa làm được, nghĩa là chúng ta thiếu yếu tố khoa học” - ông Sơn nhận định.

Theo ông Sơn, hạn chế xe cá nhân không chỉ liên quan đến Sở GTVT, mà còn liên quan đến nhiều sở, ngành như xây dựng, quy hoạch và kiến trúc, TN&MT. Cần có cơ cấu liên ngành thì mới tìm ra biện pháp để tăng cường giao thông công cộng, hạn chế xe cá nhân.

Ông Sơn cho rằng giao thông công cộng không chỉ nghĩ đơn giản là xe buýt và hệ thống metro, mà nó tích hợp nhiều yếu tố khác như thông tin về giao thông, bãi xe, quy hoạch kiến trúc… Chúng ta cần hiểu hình thái phát triển xe cá nhân gắn với nhà phố - xe máy - đường nhỏ. Trong khi đó, đô thị thời kỳ đổi mới là đường lớn, nhà cao tầng và các dự án trong tương lai. Theo đó, chúng ta cần phát triển giao thông công cộng cho đô thị mới và những dự án phát triển mới…

“Trở lại bài toán hạn chế xe cá nhân thì cả TP.HCM và TP Hà Nội đều xây dựng vành đai thu phí. Tôi cho rằng đường trung tâm hiện hữu nhỏ nên có thu phí thì khu trung tâm cũng không thông thoáng được bao nhiêu. Do đó, cần tính toán đến việc phát triển khu đô thị mới để phát triển môi trường sống hiện đại, nhiều không gian xanh… Lúc này khu trung tâm hiện hữu sẽ tự nhiên thông thoáng” - kiến trúc sư Nam Sơn nhận định.•

ĐÀO TRANG