5 vấn đề cần xem xét để điều chỉnh lương tối thiểu tăng 6% từ 1/7/2024
Bộ LĐ-TB&XH vừa đề nghị Thủ tướng xem xét ban hành Nghị định quy định mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động từ ngày 1/7.
Đề xuất điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng tăng bình quân 6%
Bộ LĐ-TB&XH đã có Tờ trình số 15/TTr-BLĐTBXH (ngày 15/5/2024) trình Chính phủ về dự thảo Nghị định quy định mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động. Bộ này cho rằng, điều chỉnh tăng lương tối thiểu vùng là rất cần thiết nhằm bảo đảm mức sống tối thiểu của người lao động; đồng thời đề xuất Chính phủ điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng tăng bình quân 6% (tương ứng tăng từ 200.000 đồng đến 280.000 đồng) so với mức lương tối thiểu hiện hành. Thời điểm tăng lương từ 1/7/2024, cụ thể:
Vùng I tăng từ 4.680.000 đồng/tháng lên 4.960.000 đồng/tháng (tăng thêm 280.000 đồng).
Vùng II tăng từ 4.160.000 đồng/tháng lên 4.410.000 đồng/tháng (tăng thêm 250.000 đồng).
Vùng III tăng từ 3.640.000 đồng/tháng lên 3.860.000 đồng/tháng (tăng thêm 220.000 đồng).
Vùng IV tăng từ 3.250.000 đồng/tháng lên 3.450.000 đồng/tháng (tăng thêm 200.000 đồng).
Đánh giá tác động của phương án này, Bộ LĐ-TB&XH cho rằng, mức lương tối thiểu theo tháng sẽ cao hơn khoảng 2% so với mức sống tối thiểu tính đến hết năm 2024, từ đó cải thiện thêm tiền lương cho người lao động; đồng thời cơ bản bảo đảm đủ mức sống tối thiểu năm 2025.
Phương án này tính toán đến bối cảnh kinh tế, xã hội và mức độ ảnh hưởng đến chi phí sản xuất của doanh nghiệp (dự báo tăng bình quân khoảng 0,5% - 0,6%, trong đó ngành dệt may, da giày tăng khoảng 1,1% - 1,2%);
Bộ LĐ-TB&XH cho rằng, mức điều chỉnh này có sự chia sẻ, kết hợp hài hòa được lợi ích của người lao động và doanh nghiệp, với mục tiêu vừa chú ý cải thiện đời sống cho người lao động, vừa chú ý đến việc bảo đảm duy trì, phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
5 vấn đề cần xem xét điều chỉnh lương tối thiểu từ 1/7/2024
Bộ LĐ-TB&XH nêu 5 vấn đề hiện tại và cho rằng cần phải xem xét để điều chỉnh mức lương tối thiểu, cụ thể:
Thứ nhất, các yếu tố về kinh tế - xã hội, thị trường lao động, khả năng của doanh nghiệp có sự thay đổi theo hướng tích cực hơn so với năm 2022. Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, tốc độ tăng trưởng kinh tế (GDP) năm 2023 đạt 5,05%, quý I năm 2024 ước tăng 5,66% so với cùng kỳ năm trước; thị trường lao động tiếp tục duy trì đà phục hồi; sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp có xu hướng tốt hơn; tiền lương, thu nhập của người lao động tiếp tục ổn định và tăng lên, quý sau cao hơn quý trước.
Thứ 2, giá trị thực tế của mức lương tối thiểu tại Nghị định số 38 bị suy giảm dần theo thời gian do chỉ số giá tiêu dùng tăng (CPI). Với dự kiến CPI năm 2024 tăng 4% - 4,5% thì mức lương tối thiểu nêu trên sẽ không còn đảm bảo mức sống tối thiểu của người lao động và gia đình họ tại thời điểm năm 2024 (thấp hơn khoảng 4%).
Thứ 3, mức lương tối thiểu hiện được xác lập theo vùng và gắn với địa giới hành chính cấp huyện, tuy nhiên đến nay một số địa bàn áp dụng lương tối thiểu đã có thay đổi về địa giới hành chính (đổi tên, thành lập mới, nhập, giải thể) sau khi thực hiện sắp xếp lại; vì vậy cần phải rà soát, cập nhật.
Thứ 4, Hội đồng tiền lương quốc gia đã có khuyến nghị điều chỉnh mức lương tối thiểu tăng bình quân 6%, áp dụng từ 01/7/2024.
Thứ 5, Theo Kết luận số 64 (ngày 18/10/2023) của Trung ương Đảng, thì kể từ ngày 1/7/2024, chính sách tiền lương sẽ được triển khai cải cách tổng thể theo Nghị quyết 27 của Trung ương Đảng, khi đó tiền lương của các đối tượng thuộc khu vực công sẽ được điều chỉnh tăng, vì vậy nếu không điều chỉnh mức lương tối thiểu đối với người lao động thuộc khu vực có quan hệ lao động sẽ không bảo đảm cân đối và phát sinh sự so sánh, so bì giữa các khu vực.
Bộ LĐ-TB&XH cũng cho rằng, từ thực tế trên cho thấy, việc xây dựng Nghị định quy định mức lương tối thiểu để áp dụng cho năm 2024 là rất cần thiết, nhằm bảo đảm mức sống tối thiểu của người lao động, tăng tiền lương của người lao động phù hợp với quy định tại Điều 91 của Bộ luật Lao động 2019; Đồng thời cập nhật, điều chỉnh phân vùng địa bàn áp dụng lương tối thiểu cho phù hợp tình hình thực tiễn.
Bộ LĐ-TB&XH cũng đề xuất mức lương tối thiểu/giờ. Cụ thể, vùng I là 23.800 đồng/giờ, vùng II là 21.200 đồng/giờ, vùng III là 18.600 đồng/giờ, vùng IV là 16.600 đồng/giờ.