5 yếu tố cho trung tâm tài chính quốc tế tại TPHCM

Một IFC được đặt ở thành phố đầu tầu kinh tế cả nước, sẽ tập trung nhiều trung gian tài chính chuyên nghiệp khác nhau, cả trong và ngoài nước, cùng nhau phối hợp hoạt động phục vụ hài hòa cho các chủ thể kinh tế quốc gia.

Tuy nhiên, thành lập một IFC đòi hỏi cách tiếp cận nhiều mặt, trong đó các khía cạnh lý thuyết và thực tiễn quan trọng cần được xem xét. Và để hướng TPHCM mới sau hợp nhất xứng đáng trở thành một IFC của đất nước và khu vực, nên chăng cần chú trọng thúc đẩy năm định hướng cơ bản.

Thứ nhất, đặc điểm cơ bản của hệ thống tài chính nói chung là yếu tố lòng tin, nó cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy các chu kỳ tăng và giảm của các IFC hàng đầu. Do vậy, chính phủ và IFC cần phát triển cơ sở hạ tầng tài chính nhằm xây dựng một nền tảng tài chính vững mạnh, hiện đại để hỗ trợ chính sách, đảm bảo cho IFC phát triển bền vững và gây dựng lòng tin ngay từ những bước đi đầu tiên.

Bên cạnh đó, xây dựng mối quan hệ giữa các tổ chức tài chính cũng như kết nối IFC với các thị trường khác, cả trong nước và nước ngoài. Ngoài ra, cần phát triển quy mô của thị trường vốn, bao gồm trái phiếu, cổ phiếu, các công cụ tài chính phái sinh phi tập trung và các công cụ tài chính đa dạng, nhằm tạo mọi cơ hội cho các nhà đầu tư nước ngoài.

Thứ hai, Ngân hàng trung ương và chính sách tiền tệ của quốc gia xây dựng và phát triển thị trường tiền tệ toàn diện, có tính thanh khoản cao, để mang lại nhiều cơ hội đầu tư cho các nhà đầu tư và tổ chức trong và ngoài nước trong việc phát triển IFC. Hơn nữa, cần thực hiện minh bạch hóa chính sách tiền tệ nói chung, tỷ giá hối đoái và lãi suất nói riêng, cũng như nâng cao năng lực quản lý thị trường, dự trữ ngoại hối và kim loại quý.

Thứ ba, chính sách tài chính (chính sách tài khóa) quốc gia thường gắn liền với hệ thống ngân hàng trung ương và chính sách tiền tệ, thường biểu hiện thông qua chiều sâu và chất lượng của khuôn khổ quản lý trong IFC.

Do vậy Chính phủ cần định hướng sự phát triển bền vững của IFC thông qua các thông điệp quốc gia rõ ràng (trách nhiệm giải trình - Accountability) về chính sách đầu tư công và thuế cụ thể. Bên cạnh đó cần thực hiện sớm Quyết định số 1250/QĐ-TTg, từ đó có các văn bản cụ thể hướng dẫn triển khai tốt Luật Giá số 16/2023/QH15 (Luật giá 2023), nhằm tăng cường chất lượng và hiệu quả định giá.

Thứ tư, đẩy mạnh ổn định kinh tế vĩ mô và quản trị bền vững các nguồn lực, trong đó cần quản trị tốt nguồn lực và thị trường tài chính, nhằm đảm bảo duy trì và phát triển bền vững dòng tiền huyết mạch của nền kinh tế quốc gia trong tiến trình hội nhập.

Ổn định kinh tế vĩ mô giúp giảm lạm phát, cân bằng cán cân thương mại và ngân sách, nhằm đảm bảo nguồn lực tài chính trong bối cảnh thị trường toàn cầu nhiều biến động, cũng như thúc đẩy vị thế IFC TPHCM nổi bật giữa các IFC hàng đầu.

Thứ năm, tăng cường hợp tác quốc tế. Việc phát triển các chương trình hợp tác đối tác chiến lược toàn diện và tham gia cơ chế tài chính quốc tế giúp tăng dòng vốn ngoại, giảm rủi ro tỉ giá và củng cố vị thế của Việt Nam trên thị trường toàn cầu.

Đặc biệt, cần tận dụng hợp tác quốc tế để chuyển giao và làm chủ các công nghệ fintech cũng như công nghệ AI, Big Data và học máy (Machine Learning), để hỗ trợ phát triển các mô hình và nâng cao năng lực phân tích và dự báo.

Trong quá trình đó, cũng cần triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa và xây dựng một hệ thống quản lý rủi ro toàn diện đảm bảo an ninh mạng. Ngoài ra, để triển khai IFC hiệu quả, cần có chiến lược kết hợp đào tạo và xây dựng môi trường làm việc “an cư lạc nghiệp” cho đội ngũ chuyên nghiệp vận hành IFC

Tóm lại, phát triển IFC TPHCM cần kết hợp giữa quản trị bền vững mô hình 5 nguồn lực của quốc gia và hợp tác quốc tế. Mặc dù TPHCM đang xếp hạng còn thấp so với các quốc gia trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương về phát triển tài chính, được đo lường bằng ba tiêu chí bao gồm cơ hội đầu tư, giáo dục và hiệu quả của chính phủ.

Tuy nhiên, với truyền thống là đầu tàu kinh tế của cả nước, cùng với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ và thực hiện tốt các định hướng trên, IFC TPHCM sẽ góp phần xây dựng và phát triển TPHCM mới trở thành một siêu đô thị hàng đầu trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Hiện nay, phần lớn các chuyên gia quản trị kinh tế đều thống nhất cần phải triển khai quản lý hiệu quả tất cả các nguồn lực một cách đồng bộ để đảm bảo phát triển kinh tế vững bền. Thế nhưng, với nền kinh tế Việt Nam hiện nay có một lịch sử phát triển đặc thù với nhiều bất cập, nếu cần một sự đột phá để phát triển, thì chắc chắn đó phải là sự ưu tiên cho quản trị nguồn lực tài chính. Bởi lẽ tài chính ngân hàng là huyết mạch của nền kinh tế và thậm chí cả thương mại quốc tế, mặc dù chúng không phải là lĩnh vực tăng trưởng.

Chính vì vậy, cần nhận thức dịch vụ tài chính như một phương tiện tăng trưởng trong các ngành công nghiệp ưu tiên khác, cũng như giúp tăng cường giá trị tài sản ròng của mỗi cá nhân trong một đất nước có gần 100 triệu dân.

TS. ĐOÀN DUY KHƯƠNG