80 năm Thông tấn xã Việt Nam: Đồng hành cùng dân tộc

Trụ sở Trung tâm Thông tấn Quốc gia. (Ảnh: Trần Hương Sơn/Vietnam+)

Ngày 15/9/1945, từ Đài phát sóng vô tuyến Bạch Mai, Việt Nam Thông tấn xã (VNTTX) - tiền thân của TTXVN - phát đi toàn văn bản Tuyên ngôn Độc lập và danh sách Chính phủ lâm thời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa bằng 3 thứ tiếng Việt, Anh, Pháp.

Sự kiện đó chính thức đánh dấu sự ra đời của cơ quan thông tấn quốc gia, mở đầu hành trình 80 năm đồng hành cùng đất nước.

Bài viết “Đồng hành cùng dân tộc” tổng hợp các đánh giá, nhận xét của các quan chức, chuyên gia, nhà báo quốc tế cùng trí thức, kiều bào về vai trò của TTXVN trong công cuộc xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước, cũng như trong sứ mệnh lan tỏa những giá trị dân tộc, kết nối Việt Nam và thế giới.

Vị thế "người tiên phong"

Trong suốt 8 thập niên, TTXVN không chỉ là “người ghi chép” lịch sử cách mạng qua các cuộc kháng chiến trường kỳ, đồng hành cùng dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước, mà còn trở thành một phần quan trọng của chính tiến trình lịch sử hào hùng đó.

Đánh giá của Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Venezuela Simón Arrechide cũng phản ánh nhận định chung của nhiều quan chức, chuyên gia quốc tế, trí thức và kiều bào về những đóng góp to lớn của TTXVN đối với sự phát triển của Việt Nam.

Ngay từ những ngày đầu thành lập, TTXVN đã là công cụ truyền thông sắc bén của chính quyền cách mạng non trẻ. Trong các cuộc kháng chiến chống thực dân và đế quốc, phóng viên TTXVN không quản ngại gian khổ, hy sinh, dũng cảm đưa tin từ chiến trường khốc liệt, truyền đi thông điệp về ý chí độc lập và khát vọng tự do của dân tộc.

Hàng trăm phóng viên đã ngã xuống để lại những bức ảnh, bài viết quý giá, góp phần cổ vũ tinh thần chiến đấu của quân dân cả nước, đồng thời cung cấp thông tin khách quan về cuộc chiến và tính chính nghĩa của Việt Nam tới bạn bè quốc tế.

Tổng Giám đốc Thông tấn xã Lào (KPL) Vannasin Simmavong trả lời phỏng vấn. (Ảnh: Xuân Tú/TTXVN)

Tổng Giám đốc Thông tấn xã Lào (KPL) Vannasin Simmavong khẳng định, TTXVN không chỉ là “người tường thuật trung thực” lịch sử dân tộc, mà còn là nguồn tin chiến lược tin cậy, được khu vực và thế giới đánh giá cao.

Với vai trò “thư ký của thời đại,” TTXVN luôn đồng hành cùng nhịp phát triển của đất nước, từ khi hòa bình lập lại, qua công cuộc Đổi mới, cho tới giai đoạn tăng tốc, bứt phá, hướng tới kỷ nguyên mới của thịnh vượng và hội nhập. Phản ánh toàn diện và trung thực những bước chuyển mình mạnh mẽ của dân tộc, các sản phẩm thông tin của TTXVN đã góp phần bảo vệ chủ quyền, khẳng định vị thế và nâng cao hình ảnh Việt Nam trên trường quốc tế.

Dưới góc nhìn của nhà báo, học giả Thái Lan Kavi Chongkittavorn, TTXVN có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc quảng bá hình ảnh Việt Nam ra thế giới. Ông coi đây là nguồn thông tin chính thống, nhất quán và tin cậy về Việt Nam, đồng thời khẳng định chính những thông tin này đã góp phần định hình câu chuyện về Việt Nam trong lòng công chúng, củng cố hồ sơ của Việt Nam trong ASEAN và cộng đồng quốc tế.

Các ấn phẩm của TTXVN như Báo ảnh Việt Nam, Vietnam News and Law, Le Courrier du Vietnam, cổng thông tin điện tử VietnamPlus (cung cấp tin tức bằng 6 ngôn ngữ) hay Trung tâm Phát triển truyền thông và Nội dung số đã không chỉ nâng cao nhận thức về chính sách, tình hình đất nước, mà còn đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng lớn của kiều bào trên khắp thế giới.

Nhà báo Luis Manuel Arce Isaac, phóng viên chiến trường của Hãng thông tấn Mỹ Latinh Prensa Latina, từng ví von: nếu trong những năm tháng đấu tranh giành độc lập, TTXVN là “một ô cửa nhỏ mở ra thế giới,” thì nay cơ quan báo chí cách mạng này đã trở thành “một không gian rộng lớn” kết nối Việt Nam với tất cả các châu lục và ngược lại, được bạn bè quốc tế dõi theo từ khắp hành tinh.

Suốt 80 năm qua, TTXVN luôn giữ vững tính chiến đấu, tiên phong trên mặt trận thông tin. Đại sứ Việt Nam tại Venezuela Vũ Trung Mỹ nhấn mạnh, TTXVN có vai trò đặc biệt trong việc vạch rõ thủ đoạn tung tin giả, xuyên tạc lịch sử, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, bằng các dẫn chứng khoa học và thông tin chính xác, qua đó củng cố niềm tin của công chúng vào Đảng và Nhà nước.

Nhà báo Alain Thomas. (Ảnh: Hương Giang/TTXVN)

Nhà báo Pháp Alain Thomas - người từng giảng dạy nghiệp vụ báo chí cho phóng viên Việt Nam - coi TTXVN là “lá chắn thông tin” của đất nước trong bối cảnh toàn cầu hóa truyền thông, nơi thông tin không biên giới và cạnh tranh gay gắt.

Theo ông, TTXVN không chỉ là nguồn cung cấp tin tức chính thống, mà còn góp phần bảo vệ lợi ích, hình ảnh và chủ quyền quốc gia.

Tổng Giám đốc Thông tấn xã Lào Vannasin Simmavong cũng đánh giá, trong kỷ nguyên truyền thông số và mạng xã hội với nhiều cơ hội lẫn thách thức như tin giả, phát ngôn thù địch, lừa đảo trực tuyến, TTXVN đã phát huy bản lĩnh của một cơ quan thông tấn quốc gia: kiên định chuẩn mực trung thực, khách quan, đồng thời sáng tạo, linh hoạt để tận dụng mặt tích cực và giảm thiểu tác động tiêu cực từ môi trường số.

Sau 80 năm hình thành và phát triển, TTXVN không ngừng đổi mới, bắt kịp xu hướng chuyển đổi số của quốc gia và thế giới với “sự năng động và tinh thần trẻ trung hiếm thấy,” như ấn tượng của giảng viên David Grunewald (Đại học Tự do Brussels, Bỉ). Ông nhận định, điểm mạnh của TTXVN là luôn tìm cách đổi mới phương thức truyền thông, coi nền tảng số không phải thách thức mà là cơ hội để tiếp cận công chúng mới.

Chủ tịch Kyodo News Toshimitsu Sawai cũng đánh giá cao sự chuyển mình chiến lược của TTXVN, từ một cơ quan báo chí truyền thống sang mô hình đa nền tảng, ứng dụng công nghệ mới để bắt nhịp với xu thế số hóa toàn cầu. Đây là lợi thế giúp TTXVN đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của truyền thông hiện đại.

Theo Tiến sỹ Nguyễn Hồng Sơn, Chủ tịch Liên hiệp hội người Việt Nam tại Nhật Bản, TTXVN đã chứng tỏ bản lĩnh tiên phong trong những giai đoạn đặc biệt của đất nước, đồng thời thích ứng linh hoạt trong kỷ nguyên số. Một minh chứng rõ nét là sự đổi mới nội dung theo hướng ngắn gọn, trực quan, dễ tiếp cận, phù hợp với thói quen tiêu dùng thông tin mới.

Với những bước bứt phá ấy, TTXVN đang đi đầu, thể hiện vai trò của hãng thông tấn quốc gia khi trở thành một tổ hợp truyền thông báo chí hiện đại, với hàng chục đơn vị đầu mối...

Là một trong những đơn vị báo chí dẫn đầu trong chuyển đổi số, xây dựng hệ sinh thái báo chí đa nền tảng, phục vụ người dân trên mọi thiết bị, từ điện thoại, máy tính đến mạng xã hội, TTXVN không chỉ là một cơ quan báo chí - mà còn là một phần của lịch sử, đã luôn và sẽ còn gắn bó mật thiết với sự phát triển của đất nước.

Nhìn lại chặng đường vừa qua, có thể thấy, những dấu mốc lịch sử đã hòa quyện thành một dòng chảy chung: 80 năm xây dựng và phát triển của đất nước cũng là 80 năm TTXVN được thành lập và cống hiến cho sự nghiệp Báo chí Cách mạng. Sự song hành đó không chỉ mang ý nghĩa biểu tượng, mà còn khẳng định vai trò tiên phong của TTXVN trong việc đồng hành cùng công cuộc hội nhập quốc tế, lan tỏa trách nhiệm và vị thế của Việt Nam trên trường khu vực và thế giới.

Đây chính là nền tảng để TTXVN đóng góp nhiều hơn nữa cho Báo chí Cách mạng Việt Nam trong việc tiếp tục phát huy vai trò là cầu nối thông tin tin cậy, góp phần đưa hình ảnh đất nước, con người Việt Nam ngày càng đến gần hơn với cộng đồng khu vực và quốc tế.

Nâng tầm "sức mạnh mềm" quốc gia

Với mạng lưới 30 cơ quan thường trú tại cả 5 châu lục và hệ thống sản phẩm đa ngữ, đa dạng, TTXVN đã và đang không ngừng lan tỏa hình ảnh một Việt Nam kiên cường trong đấu tranh bảo vệ độc lập, tự do, hòa bình, một Việt Nam ổn định và phát triển năng động, là thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, một Việt Nam “tự tin, tự chủ, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc,” đang vững bước tiến vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, đến gần hơn với cộng đồng quốc tế.

Bằng sự chuyên nghiệp và đổi mới, TTXVN ngày càng khẳng định và phát huy mạnh mẽ vai trò cơ quan thông tin đối ngoại chủ lực quốc gia, lan tỏa thông tin đối ngoại như một phần của "sức mạnh mềm" quốc gia để củng cố, nâng cao uy tín, vị thế, hình ảnh Việt Nam trên thế giới.

Hiện TTXVN hợp tác với hơn 40 hãng thông tấn và tổ chức báo chí lớn trên toàn cầu, mỗi ngày cung cấp tin tức đa phương tiện bằng nhiều ngôn ngữ. Các sản phẩm tin, bài, ảnh, video... về Việt Nam thường xuyên được sử dụng rộng rãi, tạo ảnh hưởng tích cực trên trường quốc tế.

Nhà báo Ngụy Vi, Trưởng ban Việt ngữ, Đài Phát thanh và Truyền hình Trung ương Trung Quốc (CMG). (Ảnh: Công Tuyên/TTXVN)

Đồng thời, TTXVN đi đầu trong xu hướng báo chí hội tụ, phát triển hệ thống truyền thông đa ngôn ngữ, đa phương tiện và đa kênh - từ báo in, báo điện tử, mạng xã hội đến các nền tảng số mới. Nhà báo Ngụy Vi, Trưởng ban Việt ngữ, Đài Phát thanh-Truyền hình Trung ương Trung Quốc (CMG), nhận định: với vị thế chính thức, mạng lưới toàn cầu, truyền thống chuyên nghiệp và sự đổi mới công nghệ, TTXVN đã trở thành cơ quan thông tấn uy tín, được công nhận rộng rãi trong và ngoài nước.

Từng là Trưởng đại diện Kyodo News tại Việt Nam, nhà báo Miyake Kazuhisa nhận xét khối lượng thông tin của TTXVN hiện nay đã tăng đáng kể so với trước đây. Đặc biệt, việc cung cấp nội dung bằng nhiều ngôn ngữ như tiếng Anh, Pháp, Trung giúp công chúng quốc tế dễ dàng tiếp cận và hiểu trực tiếp tin tức về Việt Nam. Theo ông, phương thức đa ngôn ngữ này tạo lợi thế nổi bật, giúp TTXVN có “đóng góp vô giá” trong phổ biến thông tin trong nước và quốc tế.

Cùng với chất lượng chuyên môn được khẳng định, TTXVN còn giữ vị thế cao trong mạng lưới truyền thông khu vực và quốc tế. Tổng Giám đốc Thông tấn xã Lào (KPL) Vannasin Simmavong coi TTXVN là nguồn tin chiến lược tin cậy và là “cầu nối thông tin” quan trọng trong quan hệ hữu nghị Việt-Lào.

Tổng Giám đốc hãng thông tấn Campuchia (AKP) Sokmom Nimul cũng đánh giá TTXVN góp phần thúc đẩy hiểu biết lẫn nhau thông qua các sản phẩm tiếng Khmer và hỗ trợ đào tạo nhân lực báo chí. Có thể thấy, với các quốc gia láng giềng truyền thống, TTXVN không chỉ là đối tác báo chí mà còn là “cầu nối hữu nghị”, góp phần củng cố nền tảng tin cậy trong quan hệ gắn bó Việt Nam-Lào-Campuchia.

Trong ASEAN, hợp tác của TTXVN với các hãng tin ngày càng mở rộng. Tổng Biên tập Tin tức của ANTARA (Indonesia) Irfan Junaidi ghi nhận mối quan hệ hợp tác lâu dài với TTXVN, đồng thời đề xuất hai bên tăng cường phối hợp từ đưa tin về các vấn đề khu vực đến triển khai chiến dịch truyền thông chung, nhằm quảng bá câu chuyện phát triển của mỗi quốc gia tới bạn bè quốc tế. Điều này cho thấy TTXVN không chỉ góp phần đưa hình ảnh Việt Nam ra thế giới, mà còn gắn kết các nước trong khu vực, thúc đẩy bản sắc chung của ASEAN.

Là thành viên tích cực của Tổ chức các hãng thông tấn châu Á-Thái Bình Dương (OANA), TTXVN nhiều lần được bầu vào Ban Chấp hành, trong đó có nhiệm kỳ 2025-2028.

Chủ tịch Kyodo News Toshimitsu Sawai đánh giá cao sự tham gia chủ động của TTXVN tại các diễn đàn OANA, nơi cơ quan này đã chia sẻ kinh nghiệm, dẫn dắt thảo luận và giành nhiều giải thưởng về ảnh, tin và bài viết. Tổng Giám đốc TASS Andrei Olegovych Kondrashov nhấn mạnh, với vai trò trong Ban Chấp hành OANA, TTXVN sẽ tiếp tục có những đóng góp “vô giá” cho sự phát triển của tổ chức và luôn nhận được sự ủng hộ từ các đồng nghiệp quốc tế.

Nhà báo Dilbert Reyes Rodriguez, quyền Tổng biên tập báo Granma - cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Cuba. (Ảnh: TTXVN phát)

Không chỉ khẳng định vai trò trong khu vực, tiếng nói của TTXVN còn vươn xa tới nhiều châu lục trên thế giới. Nhà báo Dilbert Reyes Rodríguez, quyền Tổng Biên tập báo Granma - cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Cuba - nhận định TTXVN đã không ngừng đa dạng hóa kênh truyền thông, hoàn thành sứ mệnh đưa thông tin chính thống của Việt Nam ra thế giới.

Đồng quan điểm, ông Alejandro Gomez Vega, Phó Chủ tịch Hãng thông tấn Mỹ Latinh Prensa Latina, nhấn mạnh TTXVN là nguồn tin quan trọng, kịp thời phản ánh thành tựu của Việt Nam, đồng thời thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau giữa các dân tộc, đặc biệt là tình hữu nghị lâu bền Việt Nam-Cuba. Ông kỳ vọng hợp tác giữa hai cơ quan sẽ tiếp tục được mở rộng, nhất là trong chia sẻ nội dung và tư liệu báo chí. Ông cũng cho biết nhiều nhà báo Việt Nam đã và đang được đào tạo tại Cuba - minh chứng cho mối quan hệ gắn bó bền chặt giữa hai nước.

Nhà báo Luis Manuel Arce Isaac, phóng viên chiến trường của Prensa Latina, bày tỏ sự ngưỡng mộ khi TTXVN ngày nay đã trở thành một trong những hãng thông tấn tiên tiến và hiện đại hàng đầu thế giới. Những chia sẻ từ Cuba cũng là tiếng nói chung của nhiều cơ quan thông tấn có quan hệ truyền thống với Việt Nam.

Tổng Giám đốc Hãng tin TASS (Nga) Andrei Olegovych Kondrashov đánh giá hợp tác giữa TASS và TTXVN là ví dụ điển hình về quan hệ đối tác hiệu quả, dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau và tính chuyên nghiệp.

Theo ông, mối quan hệ này đã tạo nên cầu nối trao đổi thông tin vững chắc vì sự nghiệp hòa bình, góp phần thúc đẩy sự hiểu biết và giao lưu văn hóa giữa nhân dân hai nước.

Trải qua 80 năm, TTXVN đã khẳng định vị thế là cơ quan thông tấn quốc gia hàng đầu, đồng thời là cầu nối hữu nghị, lan tỏa các giá trị Việt Nam đến bạn bè năm châu. Những đánh giá từ lãnh đạo các hãng thông tấn, học giả, nhà báo quốc tế đều cho thấy sự tin cậy và trân trọng dành cho TTXVN. Có thể thấy giá trị cốt lõi của TTXVN không chỉ nằm ở công nghệ hay mạng lưới rộng khắp, mà còn ở tinh thần làm báo cách mạng: trung thực, bền bỉ và trách nhiệm trước công chúng.

Trong kỷ nguyên số với nhiều cơ hội và thách thức, TTXVN tiếp tục đổi mới, ứng dụng công nghệ, song vẫn giữ vững bản sắc báo chí cách mạng. Đây chính là nền tảng để TTXVN không ngừng khẳng định vai trò của cơ quan đối ngoại chủ lực quốc gia trong sứ mệnh là một trụ cột góp phần định vị vị thế quốc gia Việt Nam "tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào" cùng nhân loại, qua đó tạo lập và đưa "sức mạnh mềm" quốc gia lên một lên tầm cao mới./.

(TTXVN/Vietnam+)