85.000 vỏ sò kể câu chuyện có thật về Nhà hát Opera Sydney

Bộ tác phẩm sắp đặt mới của nghệ sĩ Megan Cope (người dân tộc Quandamooka) có tựa đề Whispers (Thì thầm), ghi nhận lịch sử của mảnh đất Bennelong Point - nơi Nhà hát hình cánh buồm nổi tiếng tọa lạc.

'Whispers' được trưng bày trước công chúng cho đến ngày 31/10/2023 tại Nhà hát Opera Sydney. Ảnh: Daniel Boud

Tác phẩm thể hiện tình trạng khai thác tài nguyên thiên nhiên thời kỳ thuộc địa với sự xung đột giữa dân Australia bản địa và người châu Âu đến khai phá.

Với sự xuất hiện của các con thuyền châu Âu đầu tiên tới Australia, những phụ nữ bị kết án được giao công việc thu thập vỏ sò và xương động vật, đốt chúng để tạo ra vôi vữa xây dựng tòa nhà chính phủ đầu tiên của Australia, nhìn ra Bennelong Point ngày nay (trước đây tên là Tubowgule).

Nghệ sĩ Cope cho biết hơn 10 triệu người đến thăm Nhà hát Opera Sydney mỗi năm, nhưng ít người biết rằng địa điểm này có ý nghĩa văn hóa sâu sắc trong hàng chục nghìn năm trước khi người da trắng chiếm đóng.

Nữ nghệ sĩ nói rằng, các tác phẩm sắp đặt của bà là sự thừa nhận về đất nước được thể hiện dưới hình thức điêu khắc.

“Tất cả chúng ta đều biết tòa nhà đó mang tính biểu tượng như thế nào và nó thu hút mọi người ra sao. Vì vậy, tôi thực sự muốn chia sẻ cách chúng tôi nhìn nhận đất nước và nhắc nhở du khách bằng chứng về sự tồn tại của chúng tôi với tư cách là con người đã bị loại bỏ và tái sử dụng làm nền tảng cho thuộc địa”, bà nói.

Trên lối đi bộ phía bắc nhìn ra bến cảng, hàng chục cột gỗ đứng canh, vỏ sò bám vào hai bên. Ảnh: Daniel Boud

Hàng nghìn vỏ sò được buộc vào lưới thép tạo thành tấm chắn gió trang trí bên dưới cầu thang lớn bên ngoài tòa nhà. Hàng nghìn người khác tạo thành một đống xương mục thải loại, xếp chồng lên nhau ở phía trước nhà hàng Bennelong. Trên lối đi bộ phía bắc nhìn ra bến cảng, hàng chục cột gỗ đứng canh, vỏ sò bám vào hai bên.

Sự mong manh trước mắt và trong tương lai của môi trường địa phương cũng được đưa vào Whispers, đặt ra câu hỏi về cách nghệ thuật và văn hóa có thể chữa lành vùng đất ven biển đang đối mặt với mối đe dọa hiện hữu từ biến đổi khí hậu.

Không phải ngẫu nhiên mà một tỷ lệ đáng kể vỏ sò được sử dụng để tạo ra Whispers có nguồn gốc từ các trang trại nuôi sò bị tàn phá bởi trận mưa xối xả trái mùa khiến ngành sò đá ở Sydney suy sụp vào năm 2022.

Ba nghìn tình nguyện viên đã thu thập, xử lý và chuẩn bị vỏ sò cho tác phẩm của nghệ sĩ Megan Cope. Ảnh: Zan Wimberley

Bà Cope cũng thuyết phục tập đoàn nhà hàng tư nhân Merivale ở Sydney giữ lại vỏ sò mà hàng trăm khách hàng đã ăn. Nhưng nhà tài trợ lớn nhất của bà có lẽ là giám đốc điều hành của Nhà hát Opera, Louise Herron, người đồng sở hữu một trang trại sò khiêm tốn.

Whispers được trưng bày trước công chúng cho đến cuối tháng 10. Nhưng bà Cope hy vọng tác phẩm sẽ tìm được nơi trưng bày lâu dài khi lễ kỷ niệm sinh nhật của Nhà hát kết thúc.

Bà nói: “Chúng tôi đã tạo ra một tác phẩm điêu khắc sẽ tồn tại mãi mãi. Nó được tạo ra cho Bennelong Point… Nó là một hình thức điêu khắc có liên quan đến toàn bộ bờ biển của đất nước này”.

Linh Nhi (Theo The Guardian)