95 năm Ngày thành lập Đảng bộ Hà Nội - Bài cuối: Hiện thực hóa khát vọng vươn xa
Bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, những bài học quý báu của Đảng bộ Hà Nội đúc kết qua 95 năm xây dựng, trưởng thành vẫn còn nguyên giá trị lý luận và thực tiễn, tạo tiền đề chính trị, tư tưởng vững chắc để Thủ đô tăng tốc, phát triển bứt phá.
Bài học kinh nghiệm

Hội thảo 95 năm Ngày thành lập Đảng bộ thành phố Hà Nội, tầm vóc, ý nghĩa lịch sử (17/3/1930 - 17/3/2025). Ảnh: Văn Điệp/TTXVN
Tham luận "Đảng bộ Hà Nội lãnh đạo phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 1975 - 1985 và bài học cho hôm nay" tại Hội thảo khoa học “95 năm Ngày thành lập Đảng bộ thành phố Hà Nội, tầm vóc, ý nghĩa lịch sử” do Thành ủy Hà Nội phối hợp với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức ngày 11/3/2025, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Chí Mỳ, nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội đã chỉ ra một số bất cập, khuyết điểm, thậm chí là sai lầm trong giai đoạn này; đây là khoảng thời gian đất nước và Hà Nội lâm vào khủng hoảng kinh tế - xã hội, phải vượt qua vô vàn khó khăn, thử thách. Đại hội lần thứ IV (năm 1976), Đại hội lần thứ V (năm 1982) của Đảng, các Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IV và khóa V đã nghiên cứu, tìm tòi, xây dựng đường lối, xác định mục tiêu, phương hướng cách mạng xã hội chủ nghĩa và giành được những kết quả quan trọng.
“Bài học rút ra là không thể lấy “cực đoan” này để sửa “cực đoan” kia, lấy cái sai này để sửa cái sai khác, phải lấy cái đúng, cái khoa học để sửa cái sai. Đảng đã rút ra bài học kinh nghiệm, trong đó có bài học, Đảng phải luôn xuất phát từ thực tế, tôn trọng và hành động theo quy luật khách quan; năng lực nhận thức và hành động theo quy luật là điều kiện bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng... để khắc phục những khuyết điểm, sai lầm đưa đất nước vượt qua khủng hoảng”, Phó Giáo sư, Tiến sỹ Nguyễn Chí Mỳ nêu rõ.
Bài học thứ hai là nhạy bén, phát hiện và dám đột phá để vượt qua tình trạng bùng nhùng, trì trệ. Để có Đại hội VI - Đại hội đổi mới, Đảng ta đã có quá trình tìm tòi, đột phá từ sự mách bảo của thực tiễn. Từ Hội nghị Trung ương 6 khóa IV (tháng 8/1979), “cho sản xuất bung ra”, có thể coi đây là bước đột phá thứ nhất. Tiếp đến là Hội nghị Trung ương 8 khóa V (tháng 8/1985), thừa nhận sản xuất hàng hóa, thực hiện cơ chế một giá, bù giá vào lương, dứt khoát xóa bỏ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp, thực hiện hạch toán kinh tế và kinh doanh xã hội chủ nghĩa; có thể coi đây là bước đột phá thứ hai. Quá trình chuẩn bị Văn kiện Đại hội VI, thậm chí xây dựng lại dự thảo Văn kiện Đại hội VI để tiến tới bước ngoặt của Đại hội VI - Đại hội đổi mới đất nước, có thể coi đây là bước đột phá thứ 3. Việc Hà Nội thực hiện trong “kế hoạch 3 phần”, trong thí điểm “bù giá vào lương”, trong “khoán chui” ở Hợp tác xã Kim Thư và Sơn Công... là minh chứng sinh động góp phần cùng cả nước cho các bước đi đột phá.
Bài học thứ ba là trước những khó khăn và thách thức, thậm chí có lúc khó khăn và thách thức chất chồng, vấn đề bản lĩnh, tầm nhìn, tư duy đột phá, ý chí quyết tâm, tính tiên phong, gương mẫu “dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm”, là tư cách đảng viên hôm nay, phải được khẳng định mạnh mẽ, cổ vũ, tôn vinh, khi đất nước đang bước sang thời kỳ phát triển mới.
Từ những bài học kinh nghiệm thực tiễn phát triển những năm qua, Đảng bộ thành phố Hà Nội rút ra kinh nghiệm, bài học cho ngày hôm nay. Đó là thống nhất nhận thức, sự đồng lòng của hệ thống chính trị và sự đồng thuận, chung sức ủng hộ của người dân, doanh nghiệp trong xây dựng và phát triển với quan điểm “Người dân là trung tâm phục vụ, là chủ thể sáng tạo, là trung tâm của mọi chính sách phát triển”. Bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện của Đảng và sự quản lý hiệu quả của Nhà nước trong quá trình xây dựng và phát triển Thủ đô. Huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị; chủ động, tích cực, tranh thủ sự phối hợp, giúp đỡ của các bộ, ban, ngành Trung ương, các tỉnh, thành phố; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực đầu tư phát triển khoa học, hợp lý.
Cùng với đó, tích cực đổi mới phương thức lãnh đạo, chủ động sáng tạo trong thực hiện phù hợp thực tiễn của Thủ đô. Cách làm khoa học với tầm nhìn chiến lược, dài hạn, đánh giá tổng thể, toàn diện, quan tâm kết quả, hiệu quả thực chất, đồng thời có trọng tâm, trọng điểm, lựa chọn các nút thắt, điểm nghẽn, khâu đột phá. Cụ thể như: Quy hoạch bài bản, tầm nhìn dài hạn, khả thi, gắn với thực tiễn; phát triển kinh tế gắn với khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; chú trọng phát triển văn hóa, con người; huy động hiệu quả nguồn lực cho phát triển; đảm bảo an ninh, trật tự an toàn xã hội…
Hiện thực hóa khát vọng vươn xa

Cung Thiếu nhi Hà Nội tại khu công viên hồ điều hòa CV1 trong khu đô thị mới Cầu Giấy, quận Nam Từ Liêm, là dự án lớn và hiện đại nhất Việt Nam dành cho trẻ em, đáp ứng nhu cầu học tập, vui chơi, giải trí, rèn luyện thể dục thể thao cho trẻ em Thủ đô và cả nước. Ảnh: Minh Đức/TTXVN
Đất nước, Thủ đô Hà Nội đang bước vào thời kỳ phát triển mới với vị thế và tiềm lực mới. Trải qua 40 năm đổi mới, nền kinh tế của cả nước và thành phố đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật, có ý nghĩa lịch sử.
Hiện nay, Thủ đô cùng cả nước đang nỗ lực thực hiện các mục tiêu chiến lược phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ 2021 - 2030 phấn đấu đến năm 2030, nước ta trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam với các quốc gia trên thế giới ngày càng phát triển và đi vào chiều sâu.
Việc củng cố và nâng tầm quan hệ với nhiều nước lớn lên thành Đối tác chiến lược toàn diện và tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới vừa thể hiện vai trò và uy tín ngày càng cao của Việt Nam, vừa mở ra nhiều cơ hội mới, mở rộng thị trường cho các doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, tiếp cận thành tựu khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực sản xuất, xuất khẩu và cạnh tranh.
Theo Ban cán sự Đảng UBND thành phố, với vị thế là Thủ đô, tập trung nhiều nguồn lực, Hà Nội sẽ có lợi thế đặc biệt để tận dụng cơ hội này. Nhận thức đúng và rõ vai trò, vị trí của Thủ đô trong chiến lược phát triển đất nước, Đảng và Nhà nước đã có nhiều văn kiện quan trọng với tầm nhìn mới và tư duy đột phá.

Hiện, thành phố Hà Nội có 186 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 68 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Trong ảnh: Một góc thị trấn huyện Đông Anh. Huyện đã hoàn thành mục tiêu xây dựng Nông thôn mới nâng cao (2024). Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN
Nghị quyết số 15-NQ/TW được Bộ Chính trị ban hành ngày 5/5/2022 đề ra định hướng phát triển đô thị Hà Nội: Lấy sông Hồng là trục xanh, cảnh quan trung tâm, phát triển đô thị hài hòa hai bên sông; xây dựng mô hình thành phố trong Thủ đô tại khu vực phía Bắc (vùng Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn) và phía Tây (vùng Hòa Lạc, Xuân Mai); xây dựng đô thị thông minh trên cơ sở phát triển khu vực hai bên trục Nhật Tân - Nội Bài; tập trung triển khai quy hoạch, đầu tư xây dựng, ổn định dân cư hai bên bờ sông Hồng và sông Đuống; quy hoạch phát triển không gian ngầm đô thị, không gian xanh và không gian công cộng...
Những định hướng quan trọng được dựa trên cơ sở khoa học và tổng kết thực tiễn lịch sử phát triển Thủ đô gắn với bối cảnh của thời đại và điều kiện hiện nay, là cơ hội để Hà Nội tập trung nguồn lực phát triển, thể hiện tầm nhìn, khát vọng xây dựng, phát triển Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”. Có thể nói Nghị quyết số 15-NQ/TW một bản Cương lĩnh mới cho phát triển Thủ đô trong thời kỳ mới.
Luật Thủ đô năm 2024 được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 7, quy định về vị trí, vai trò, chính sách, trách nhiệm xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô; đặc biệt, mở ra cho Hà Nội được áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội phù hợp yêu cầu thực tiễn xây dựng, phát triển Thủ đô.
Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt mở ra nhiều không gian phát triển mới. Trong đó nổi bật là phân bố không gian phát triển kinh tế - xã hội theo cấu trúc tâm - tuyến các hành lang, vành đai kinh tế và trục phát triển,hệ thống hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, gắn với việc huy động, sử dụng hiệu quả nguồn lực, liên kết vùng, kết nối văn hóa và không gian số, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo; phát triển hài hòa đô thị và nông thôn. Phát triển không gian đô thị theo mô hình đô thị trung tâm và thành phố trong Thủ đô, đô thị vệ tinh, thị trấn sinh thái. Với “tầm nhìn mới - tư duy mới toàn cầu, tư duy Thủ đô và hành động Hà Nội”, tạo ra “cơ hội mới - giá trị mới” để phát triển Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”.
Với thời cơ xe lẫn thách thức, Hà Nội đang chuyển mình thực hiện đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội theo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm: “Hà Nội sẽ tiếp tục tiên phong, gương mẫu trong việc triển khai các chủ trương lớn của Trung ương với những thay đổi mạnh mẽ để đưa đất nước bước sang giai đoạn phát triển mới, với những bước phát triển vượt bậc”.

Hà Nội đặt mục tiêu phát triển Thủ đô theo hướng đô thị xanh, thành phố thông minh, hiện đại. Trong ảnh: Công viên Yên Sở với không gian rộng lớn, xanh mát, là địa điểm cắm trại, picnic và check in được nhiều gia đình và giới trẻ yêu thích. Ảnh: Tuấn Anh/TTXVN
Để tạo động lực cho những chuyển động mới, khơi dậy niềm tự hào và khát vọng xây dựng Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”, Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài yêu cầu, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô cần nhận thức đầy đủ, đúng đắn, sâu sắc hơn nữa tiềm năng, lợi thế, vị trí, vai trò của Hà Nội - Thủ đô của lương tri và phẩm giá con người, Thủ đô Anh hùng, Thành phố Vì hòa bình, Thành phố sáng tạo; khơi dậy và phát huy mạnh mẽ truyền thống nghìn năm văn hiến, anh hùng, hòa bình, hữu nghị, cùng tinh thần chủ động, sáng tạo, ý chí tự lực, tự cường, khát vọng vươn lên… để tiếp tục đổi mới tư duy, hành động, thúc đẩy phát triển mạnh mẽ và toàn diện.
Đất nước đang bước vào kỷ nguyên mới, thành phố Hà Nội với vai trò đầu tàu thể hiện khát vọng lớn lao và sự tự tin mạnh mẽ vượt qua khó khăn, thách thức, cùng đất nước hướng tới mục tiêu phát triển giàu mạnh, thịnh vượng, mọi người dân ấm no, hạnh phúc.