Ai giám sát hoạt động của khóa tu mùa hè?

Câu hỏi này đã được Đại đức Thích Tuệ Nhật, Phó Thư ký kiêm Phó Văn phòng Ban Hướng dẫn Phật tử Trung ương trả lời thẳng thắn.

- Được biết, liên quan tới việc tổ chức khóa tu mùa hè, từ cuối tháng 3/2024, Ban Thường trực Hội đồng Trị sự (HĐTS) đã có thông bạch hướng dẫn. Trong thông bạch có các quy định về khóa tu? Ai quản lý, giám sát các hoạt động này, thưa Đại đức?

Đại đức Thích Tuệ Nhật: Hôm 30/3, HĐTS Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã ban hành thông bạch số 95, về việc tổ chức khóa tu mùa hè cho thanh thiếu niên phật tử dịp hè 2024.

Nội dung thông bạch này rất ý nghĩa, vì nó hướng đến việc tổ chức khóa tu mùa hè - một môi trường giáo dục, đào tạo lành mạnh, để thanh thiếu niên phật tử trong 3 tháng hè được vừa học tập, vui chơi, vừa trau dồi rèn luyện đạo đức.

Việc triển khai, tổ chức sẽ do nhiều đơn vị thực hiện. Với quy mô lớn có thể do Ban Hướng dẫn Phật tử Trung ương, phối hợp với Ban Hoằng pháp Trung ương, Ban Thông tin - Truyền thông Trung ương hay Ban Trị sự Phật giáo các tỉnh thành.

Còn quy mô nhỏ do Ban Trị sự Phật giáo các tỉnh thành, Ban Hướng dẫn Phật tử tỉnh thành, hoặc Ban Trị sự Phật giáo quận huyện… Nhỏ hơn nữa là cấp tự viện tổ chức.

Về việc tổ chức kiểm tra, nếu khóa tu quy mô lớn sẽ do Ban Hướng dẫn Phật tử Trung ương giám sát, cấp tỉnh thành/quận huyện do Ban Trị sự Phật giáo cấp tỉnh thành/quận huyện kiểm tra, giám sát.

Tự viện khi tổ chức khóa tu mùa hè có gửi xin phép đến Ban Trị sự Phật giáo quận huyện, chính quyền địa phương. Cơ quan chức năng địa phương có quan tâm cũng sẽ kiểm tra, giám sát các nội dung sinh hoạt trong khuôn khổ khóa tu đó tốt chưa hay có gì cần điều chỉnh gì không.

Nhìn chung, công tác tổ chức hầu hết các khóa tu mùa hè đều diễn ra an toàn từ cấp lớn cho đến cấp nhỏ.

- Thưa thầy, hiện nay, các nội dung thuyết giảng tại khóa tu do ai duyệt, có được đăng ký trước không?

Đại đức Thích Tuệ Nhật: Trong thông bạch số 95 ghi rõ, về mặt tổ chức, do Ban Hướng dẫn Phật tử Trung ương hoặc Ban Trị sự, Ban Hướng dẫn Phật tử các địa phương, nhưng thuyết giảng thường sẽ thỉnh giảng sư trong Ban Hoằng pháp Trung ương hoặc Ban Hoằng pháp các tỉnh, thành, hoặc các thầy có uy tín được tổ chức/ địa phương cho phép mới thuyết giảng.

Nội dung đó cũng được đăng ký, lên kế hoạch. Khi ban tổ chức khóa tu mùa hè làm tờ trình xin phép đều có đưa nội dung, kế hoạch khóa tu, nên tất nhiên nội dung thuyết giảng đã được trình bạch trước, cơ bản là như vậy.

Bên cạnh đó, thông tư số 60 của Ban Hướng dẫn Phật tử Trung ương ký ngày 3/4 nêu rất rõ về yêu cầu của việc tổ chức khóa tu mùa hè. Trong đó có phần nội dung thuyết giảng phải đúng với giáo lý, chú trọng về “tứ trọng ân” (bốn ân lớn theo lời Phật dạy).

Ban Hướng dẫn Phật tử Trung ương cũng gợi ý rất nhiều đề tài cũng như lĩnh vực thuyết giảng cho giảng sư trong khóa tu mùa hè như cuộc đời Đức Phật, nhân quả, nghiệp báo, tam quy, ngũ giới, tuổi trẻ với Phật pháp, sống đạo đức theo lời Phật dạy, tuổi trẻ với việc bảo vệ môi trường.

Đặc biệt là chú trọng đến việc tri ân, báo hiếu, ý nghĩa của việc tuổi trẻ tham gia sinh hoạt Phật pháp và những lợi ích của nó…

Đại đức Thích Tuệ Nhật - Ảnh: NVCC

- Tuy nhiên, có những khóa tu vẫn chưa được giám sát chặt, để xảy ra những sự việc không hay. Với những trường hợp như vậy, Giáo hội/ Ban Hướng dẫn Phật tử Trung ương xử lý ra sao?

Đại đức Thích Tuệ Nhật: Hầu hết các khóa tu mùa hè đều diễn ra tốt đẹp, từ cấp Trung ương đến cấp địa phương, cũng như tự viện. Gần 20 năm qua, khóa tu mùa hè đã mang lại rất nhiều lợi ích cho các bạn trẻ nói chung, thanh thiếu niên phật tử nói riêng.

Tuy nhiên, bên cạnh mặt thành công lớn trong bức tranh tổng thể rất đẹp của khóa tu mùa hè đó, cũng có một vài tự viện để xảy ra tình trạng đáng tiếc: Có thể là về an toàn trong sinh hoạt, hoặc một vài nội dung thuyết giảng chưa phù hợp.

Hầu hết trường hợp có sự phản ánh của chư tôn đức, Phật tử, các bậc phụ huynh, của dư luận xã hội đều được Ban Trị sự Phật giáo các cấp, thậm chí cấp Trung ương làm việc, nhắc nhở. Cao hơn nữa là xem xét các biện pháp thiết thực, mạnh mẽ hơn. Đó cũng chỉ là một vài trường hợp rất nhỏ thôi.

Ở đây, chúng tôi cũng nói thêm rằng, ví dụ như trong một hũ gạo toàn gạo trắng, nhưng nếu lỡ có 1-2 viên thóc rớt vào trong đó thì chúng ta nên đem 1-2 viên thóc đó ra, chứ không nên đánh đồng cả hũ gạo là thóc.

Trường hợp này, chúng ta phải hết sức bình tâm và có nhận định rõ ràng, công tâm. Đại đa số các khóa tu mùa hè các cấp trong cả nước đều rất tốt, mang lại lợi ích rất lớn, nên nếu có xảy ra điều đáng tiếc, mọi người cần thông cảm hơn là vội trách hoặc buồn, đẩy sự việc đi xa…

- Là người tham gia công tác tổ chức và hướng dẫn nhiều khóa tu cho người trẻ, trong đó có khóa tu mùa hè, thầy có chia sẻ hay góp ý gì trong công tác tổ chức, giảng dạy tại khóa tu?

Đại đức Thích Tuệ Nhật: Theo tôi, khóa tu mùa hè là hoạt động rất ý nghĩa, cần nhân rộng. Theo đó, các cấp giáo hội, chính quyền, các cơ quan chức năng nên tạo điều kiện thuận lợi để khóa tu mùa hè diễn ra an toàn và lành mạnh.

Với công tác tổ chức, đòi hỏi đơn vị tổ chức cần đảm bảo cơ sở vật chất, nội dung sinh hoạt, ẩm thực, y tế, hậu cần, thuyết giảng, nội dung vui chơi, giải trí - tất cả đều có kế hoạch, kịch bản trước.

Bên cạnh đó, vấn đề truyền thông cũng cần quan tâm. Những vị có trách nhiệm trong ban truyền thông thì tác nghiệp, còn nếu không thì các vị hoan hỉ theo dõi thông tin chính thống của khóa tu, nhìn vào đó sẽ thấy khóa tu thực sự tốt đẹp.

Đồng thời, mỗi đơn vị cũng luôn lưu tâm đến những vấn đề có thể xảy ra, để chúng ta có phương án không cho các tiêu cực xảy ra trong khóa tu, từ nội dung đến hình thức, kể cả các sinh hoạt của các em thanh thiếu niên.

Có như vậy khóa tu mùa hè mỗi năm đều mang lại giá trị, lợi ích. Giá trị này được nhân rộng ra bao nhiêu thì thanh thiếu niên, tuổi trẻ Phật giáo sẽ có lợi ích nhiều bấy nhiêu.

Lưu Đình Long