AI là trụ cột để Bắc Ninh chuyển đổi số

Ông Mai Sơn, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Ninh (giữa) tham quan gian hàng ứng dụng công nghệ AI tại Ngày hội đổi mới sáng tạo tỉnh Bắc Ninh 2025.

Là tỉnh có thế mạnh về công nghiệp chế biến, chế tạo và điện tử, Bắc Ninh không chỉ tập trung vào tăng trưởng kinh tế mà còn hướng tới phát triển bền vững thông qua chuyển đổi số. Chiến lược phát triển kinh tế, xã hội giai đoạn 2021-2030 của tỉnh nhấn mạnh vai trò của khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, trong đó AI là động lực chính.

Tỉnh đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo và phê duyệt Đề án ứng dụng và phát triển AI, nhằm đưa Bắc Ninh vào nhóm dẫn đầu cả nước về phổ cập AI đến năm 2030.

Ông Mai Sơn, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban nhân dân tỉnh cho biết: "Bắc Ninh đẩy mạnh ứng dụng AI trong quản lý đô thị, y tế, giáo dục và nông nghiệp, đảm bảo mang lại lợi ích thực sự cho người dân và doanh nghiệp. Tỉnh sẽ đầu tư mạnh vào hạ tầng dữ liệu và đào tạo nhân lực, nhằm tạo bước đột phá cạnh tranh quốc gia".

Áp dụng AI vào điều hành hệ thống giao thông tại phường Kinh Bắc.

Trong năm 2025, tỉnh đã lắp đặt thêm 1.757 camera, trong đó 22 camera thông minh có khả năng cảnh báo sự kiện như đám đông bất thường hay chuyển động đáng ngờ. Hệ thống này được tích hợp vào Trung tâm điều hành thông minh (IOC), sử dụng AI để phân tích dữ liệu hình ảnh thời gian thực, nhận diện khuôn mặt và biển số xe.

Trong lĩnh vực giao thông, tỉnh Bắc Ninh đang tích cực hoàn thiện hệ thống camera giám sát thông minh sử dụng AI nhận diện biển số xe, dự đoán mật độ giao thông và gửi cảnh báo qua ứng dụng di động về tắc nghẽn phía trước. Nhờ đó, người tham gia giao thông có thể điều chỉnh lộ trình, tránh ùn tắc và tiết kiệm thời gian.

Hệ thống camera kết nối với kho dữ liệu dùng chung, chia sẻ thông tin giữa các sở ngành đã tạo thành "mạng lưới cảm biến" hỗ trợ quyết định dựa trên dữ liệu.

Ông Nguyễn Gia Phong, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, nhấn mạnh: "AI đang thay đổi cách thức vận hành xã hội, từ giám sát giao thông đến phòng chống tội phạm, mang lại lợi ích trực tiếp cho người dân".

AI giúp người dân tiếp cận nhanh hồ sơ thủ tục hành chính công.

Không dừng lại ở lĩnh vực an ninh, AI còn phát triển mạnh mẽ vào nhiều lĩnh vực đời sống tại Bắc Ninh. Trong y tế, tỉnh đã hoàn thành kết nối dữ liệu khám chữa bệnh với Bệnh viện Bạch Mai, đồng bộ hơn 968 nghìn hồ sơ, giúp tiết kiệm chi phí xét nghiệm và chẩn đoán chính xác; 100% bệnh viện triển khai bệnh án điện tử, và bốn đơn vị tiên phong như Bệnh viện Đa khoa tỉnh sử dụng AI để đọc kết quả X-Quang phổi, phát hiện sớm tổn thương nghi ngờ ung thư. Chatbot AI tại các bệnh viện trả lời câu hỏi thường gặp, giúp người dân đặt lịch khám dễ dàng hơn.

Trong giáo dục, hệ thống cơ sở dữ liệu ngành đồng bộ với Bộ Giáo dục và Đào tạo, hỗ trợ hơn 1.233 cơ sở giáo dục. Tỉnh thí điểm mô hình STEM/STEAM với robot và lập trình cơ bản tại trường phổ thông, hướng tới 500 phòng học STEM tiêu chuẩn vào năm 2026. AI còn hỗ trợ phân tích dữ liệu học tập, thiết kế chương trình phù hợp cho từng học sinh.

Áp dụng công nghệ cao sản xuất nông nghiệp tại HTX Dịch vụ hoa, rau sạch Dĩnh Trì.

Trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, AI được áp dụng qua hệ thống cảm biến và drone để giám sát cây trồng, phát hiện sâu bệnh sớm. Văn phòng Đăng ký đất đai đã làm sạch 90% dữ liệu đất đai, tạo nền tảng cho AI dự báo quy hoạch và định giá đất. Một dự án nổi bật là công nghệ xử lý nước thải NAO Thuần sinh học tại các hồ ở phường Bắc Giang, sử dụng IoT-AI-SCADA để giám sát từ xa, giảm 85 đến 95% chỉ số ô nhiễm mà không dùng hóa chất. Trong hành chính công, tỉnh thí điểm trợ lý ảo AI hỗ trợ công chức tra cứu văn bản và xử lý thủ tục đầu tư, xây dựng, giảm thời gian xử lý hồ sơ.

Mặc dù đạt nhiều kết quả, Bắc Ninh vẫn đối mặt thách thức, hạ tầng dữ liệu chưa đồng bộ, rủi ro an ninh mạng và kỹ năng AI của người dân còn hạn chế. Tỉnh đưa ra mục tiêu phổ cập kiến thức AI cho 100% cán bộ và người dân đến năm 2030, hướng tới xây dựng hệ sinh thái AI hoàn chỉnh góp phần vào mục tiêu quốc gia về xã hội số.

ĐẶNG GIANG