Ấn Độ lạc quan về khả năng đạt thỏa thuận thương mại với Mỹ

Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Liên bang Ấn Độ Piyush Goyal - Ảnh: Getty Images

Theo Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Liên bang Ấn Độ Piyush Goyal, các cuộc đàm phán thương mại giữa Ấn Độ và Mỹ đang diễn ra trong bầu không khí tích cực và đạt nhiều tiến triển.

Ông nhấn mạnh rằng New Delhi kiên định bảo vệ lợi ích của nông dân, ngư dân và các doanh nghiệp vừa và nhỏ, đồng thời khẳng định “sẽ không có thỏa thuận nào được ký kết nếu những nhóm này không được bảo vệ đầy đủ”.

“Các cuộc thảo luận hiện mang tính xây dựng và hướng tới một giải pháp cùng có lợi nhằm thúc đẩy thương mại song phương”, ông Goyal chia sẻ với báo chí Ấn Độ ngày 19/10.

Hãng tin Reuters ngày 19/10 cũng dẫn nguồn tin từ một quan chức Ấn Độ khác cho biết New Delhi đang tự tin về triển vọng đạt bước tiến tích cực trong các cuộc đàm phán thương mại với Mỹ. Nguồn tin cho biết hai bên đã thu hẹp phần lớn khác biệt và hiện không còn vướng mắc lớn trong các vấn đề thương mại.

“Các nhà đàm phán Ấn Độ đã có những cuộc trao đổi tích cực với các quan chức Mỹ trong tuần trước”, nguồn tin tiết lộ với hãng tin Reuters.

Trước đó, Bộ Thương mại và Công nghiệp Liên bang Ấn Độ cho biết nước này đang hướng tới việc hình thành một hiệp định thương mại song phương toàn diện với Mỹ, trong đó đặt mục tiêu tăng kim ngạch thương mại song phương (gồm cả hàng hóa và dịch vụ) lên 500 tỷ USD vào năm 2030, từ mức 191 tỷ USD trong năm tài chính 2023-2024 (kết thúc vào tháng 3/2024).

Theo số liệu sơ bộ của chính phủ, Mỹ là đối tác thương mại lớn nhất của Ấn Độ năm thứ tư liên tiếp trong năm tài chính 2024-2025, với tổng kim ngạch thương mại hàng hóa song phương đạt 131,84 tỷ USD, trong đó xuất khẩu của Ấn Độ sang Mỹ chiếm 86,5 tỷ USD.

Sau khi áp thuế quan lên tới 50% và công khai chỉ trích Ấn Độ vì tiếp tục mua dầu Nga, những tuần gần đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã chuyển sang lập trường mềm mỏng hơn khi nhắc đến New Delhi. Tuần trước, ông cho biết Thủ tướng Narendra Modi đã cam kết với ông rằng Ấn Độ sẽ chấm dứt việc nhập khẩu dầu từ Nga.

Khác với những lần phủ nhận trước đây, New Delhi không công khai phản đối phát biểu trên của ông Trump. Nguồn tin từ một quan chức Ấn Độ cho biết trong các cuộc đàm phán tuần trước, New Delhi đã cam kết tăng nhập khẩu năng lượng và khí đốt của Mỹ để giải quyết những lo ngại của Washington về việc nước này mua dầu của Nga.

Tuần trước, ông Rajesh Agrawal, Vụ trưởng Vụ Thương mại thuộc Bộ Công Thương Ấn Độ, cho biết nước này có năng lực để có thể nhập thêm 15 tỷ USD dầu thô Mỹ mỗi năm. Phát biểu này được xem là một tín hiệu cho thấy New Delhi muốn đẩy nhanh đàm phán thương mại với Mỹ.

Theo hãng tin Bloomberg, các giám đốc điều hành của 4 tập đoàn lọc dầu lớn tại Ấn Độ cho biết họ đang xem xét điều chỉnh chiến lược nhập khẩu dầu thô từ Nga sau những diễn biến mới trong đàm phán giữa Washington và New Delhi.

Tuy nhiên, các kế hoạch này vẫn đang ở giai đoạn chuẩn bị. Giới chuyên gia nhận định việc chuyển hướng sang các nguồn cung khác như Mỹ sẽ cần thời gian, do các hợp đồng dài hạn, ràng buộc về logistics và chi phí vận hành vốn đã gắn bó chặt chẽ với nguồn dầu Nga.

Bên cạnh kế hoạch tăng nhập khẩu năng lượng từ Mỹ, các doanh nghiệp Ấn Độ cũng đang thúc đẩy đa dạng hóa nguồn cung từ những thị trường khác. Theo Reuters, hai tập đoàn lọc dầu lớn là Indian Oil Corporation và Hindustan Petroleum gần đây đã ký hợp đồng mua tổng cộng 4 triệu thùng dầu thô từ Guyana, đánh dấu lần đầu tiên Ấn Độ nhập khẩu dầu từ quốc gia Nam Mỹ này. Lô hàng dự kiến sẽ được giao vào cuối năm 2025 hoặc đầu năm 2026.

Kể từ khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra vào năm 2022, Ấn Độ đã nổi lên như một trong những khách hàng mua dầu thô lớn nhất của Nga, khi New Delhi tận dụng cơ hội nhập khẩu nguồn dầu giá rẻ bị phương Tây trừng phạt. Theo dữ liệu của Reuters, Nga hiện chiếm khoảng 30% tổng lượng dầu nhập khẩu của Ấn Độ, so với chưa tới 2% trước năm 2022.

Dù nỗ lực thuyết phục Mỹ bằng việc cam kết giảm mua dầu Nga và có thể tăng mua dầu Mỹ, Ấn Độ vẫn duy trì lập trường nhất quán về vấn đề năng lượng. Hôm 16/10, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ấn Độ, Randhir Jaiswal một lần nữa khẳng định New Delhi sẽ tiếp tục mua năng lượng từ bất kỳ nơi nào trên thế giới “nếu điều đó giúp bảo đảm an ninh năng lượng và mang lại lợi ích cho người dân”.

Chính phủ Ấn Độ trước đó cũng nhiều lần nhấn mạnh khái niệm “an ninh năng lượng chiến lược” và xem đây là ưu tiên hàng đầu, đặt trên cả các cân nhắc chính trị quốc tế.

Ngọc Trang