Ấn Độ làm 'rung chuyển' thị trường ngô toàn cầu

Nông dân thu hoạch ngô trên một cánh đồng ở ngoại ô Ahmedabad, Ấn Độ. Nguồn: Reuters.

Nhu cầu ethanol thúc đẩy sản lượng ngô

Nhu cầu nhập khẩu tăng vọt sau khi Ấn Độ tăng giá mua ethanol làm từ ngô vào tháng 1 để thúc đẩy sự chuyển dịch sang ethanol từ mía để pha trộn vào xăng.

Với việc chính phủ thúc đẩy ethanol trong xăng để giảm lượng khí thải carbon và cố gắng đảm bảo nguồn cung dồi dào đường giá rẻ tại thị trường lớn nhất thế giới về chất tạo ngọt, Ấn Độ có thể sẽ trở thành nước nhập khẩu ròng ngô vĩnh viễn.

Triển vọng Ấn Độ tăng cường nhập khẩu ngô có thể hỗ trợ giá ngô toàn cầu đang giao dịch gần mức thấp nhất trong 4 năm. Bị đè bẹp bởi chi phí thức ăn chăn nuôi tăng vọt khi giá ngô địa phương tăng cao hơn nhiều so với chuẩn mực toàn cầu, các nhà sản xuất gia cầm của Ấn Độ muốn chính phủ xóa bỏ thuế nhập khẩu và dỡ bỏ lệnh cấm ngô biến đổi gen (GM). Lệnh cấm này hạn chế nghiêm trọng các lựa chọn mua của họ.

Theo ước tính của các thương nhân, Ấn Độ thường xuất khẩu từ 2 - 4 triệu tấn ngô hàng năm, nhưng đến năm 2024, lượng xuất khẩu dự kiến sẽ giảm xuống còn 450.000 tấn, trong khi nước này sẽ nhập khẩu kỷ lục 1 triệu tấn, chủ yếu từ Myanmar và Ukraine - những quốc gia trồng ngô không biến đổi gen.

Theo truyền thống, ngành công nghiệp gia cầm và tinh bột đã sử dụng phần lớn sản lượng ngô của Ấn Độ, khoảng 36 triệu tấn. Tuy nhiên, năm ngoái, các nhà máy chưng cất ethanol đã bắt đầu sử dụng ngô và nhu cầu của họ đã tăng lên trong năm nay sau khi chính phủ đột ngột hạn chế sử dụng mía làm nhiên liệu sau một đợt hạn hán. “Điều đó dẫn đến tình trạng thiếu hụt 5 triệu tấn ngô” - một quan chức của Hiệp hội chăn nuôi gia cầm toàn Ấn Độ cho biết.

Ông Nitin Gupta - Phó Chủ tịch cấp cao của Olam Agri India ước tính, các nhà máy chưng cất ethanol sẽ cần từ 6 - 7 triệu tấn ngô mỗi năm và nhu cầu này chỉ có thể đáp ứng đủ bằng cách nhập khẩu. Các thị trường xuất khẩu truyền thống như Bangladesh, Nepal và Malaysia, vốn mua ngô từ Ấn Độ vì nguồn cung sẵn có, hiện buộc phải tìm nguồn cung từ các nước Nam Mỹ và Mỹ.

Giá ngô tăng theo nhu cầu

Với mục tiêu hạn chế lượng khí thải carbon, Ấn Độ đặt mục tiêu tăng tỷ lệ ethanol trong xăng lên 20% vào năm 2025 - 2026, từ mức 13% hiện nay. Theo ước tính của chính phủ, để đạt được mục tiêu pha trộn 20%, Ấn Độ sẽ cần hơn 10 tỷ lít ethanol, gấp đôi sản lượng mà nước này sản xuất trong năm tiếp thị kết thúc vào tháng 10/2023.

Theo dữ liệu của chính phủ, năm nay, khoảng 3,5 triệu tấn ngô đã được sử dụng để sản xuất 1,35 tỷ lít ethanol, gấp khoảng 4 lần so với 1 năm trước đó. “Mía có thể bắt đầu đóng góp nhiều hơn từ mùa vụ tiếp theo, nhưng không thể đóng góp quá 5 tỷ lít. Ưu tiên của chính phủ là đáp ứng nhu cầu tiêu thụ đường trong nước” - một quan chức chính phủ cấp cao cho biết. Điều này có nghĩa là sản lượng ethanol từ ngô sẽ tăng lên 3 tỷ lít, khối lượng này cần gần 8 triệu tấn ngô nguyên liệu.

Giá ngô tăng cao đang đẩy những người chăn nuôi gia cầm vào cảnh thua lỗ, trong khi thức ăn chiếm tới 3/4 chi phí sản xuất. Ông Uddhav Ahire - Chủ tịch của Anand Agro Group cho biết, giá tại trang trại của 1 con gà là khoảng 75 rupee, nhưng chi phí sản xuất đã tăng lên 90 rupee. “Ngành công nghiệp gia cầm không thể chịu được những khoản lỗ như vậy trong thời gian dài” - ông Ahire nói.

Theo ông Ahire, để giải quyết vấn đề này, Hiệp hội chăn nuôi gia cầm toàn Ấn Độ và Hiệp hội sản xuất thức ăn chăn nuôi hỗn hợp yêu cầu nhập khẩu 5 triệu tấn ngô miễn thuế, cũng như nên cho phép ngô biến đổi gen dùng làm thức ăn chăn nuôi.

Ngô nhập khẩu phải chịu thuế 50%, trong khi Ấn Độ cho phép nhập khẩu khoảng 500.000 tấn với mức thuế ưu đãi là 15%. Bị thu hút bởi giá cao hơn, những người nông dân như ông Krishna Shege ở quận Jalna đã giảm diện tích trồng đậu nành để mở rộng diện tích trồng ngô vụ hè, diện tích này đã tăng 7% lên 8,7 triệu ha so với cùng kỳ năm ngoái, theo dữ liệu của Bộ Nông nghiệp Ấn Độ.

Nhu cầu bùng nổ của Ấn Độ đã đẩy giá ngô ở Myanmar lên khoảng 270 đô la Mỹ 1 tấn từ mức khoảng 220 đô la, việc này khuyến khích nông dân trồng nhiều ngô hơn. “Các nhà xuất khẩu, nông dân và các bên liên quan khác trong chuỗi cung ứng đã được hưởng lợi từ đợt tăng giá” - ông Murali Chakravarthy - Giám đốc quốc gia của công ty thương mại Agrocorp tại Yangon, có trụ sở tại Singapore cho biết.

Hàng nhập khẩu từ Myanmar không phải chịu thuế, trong khi đó, các nhà sản xuất tinh bột cũng đang nhập ngô miễn thuế từ Ukraine thông qua Chương trình cấp phép trước của Ấn Độ, theo đó phải xuất khẩu một lượng hàng hóa thành phẩm tương đương.

Theo ước tính của công ty tư vấn nông nghiệp ASAP, lượng ngô xuất khẩu của Ukraine sang Ấn Độ bắt đầu tăng từ tháng 1 và đạt tổng cộng khoảng 400.000 tấn vào cuối tháng 8.

Hà Anh