An Khê: Khôi phục cây ăn quả bản địa để phát triển du lịch

Khôi phục cây dâu da và cây sim

Tại thị xã An Khê, cây dâu da và cây sim vốn là những loài cây rừng mọc dại và được một số ít hộ dân di thực về trồng trong vườn nhà. Tuy nhiên, những năm gần đây, dâu da và sim dần biến mất do sự thay thế của rừng trồng.

Để phát triển dâu da thành sản phẩm đặc trưng, UBND xã Cửu An đang xây dựng dự án “Khôi phục và phát triển cây dâu da bản địa gắn với phát triển du lịch địa phương”. Dự án được triển khai thực hiện tại thôn An Điền Bắc và thôn An Bình nhằm gìn giữ vùng dâu da đã trồng với diện tích 1 ha, đồng thời trồng mới 3,5 ha với sự tham gia của 25 hộ. Tổng kinh phí triển khai mô hình là 326,843 triệu đồng, trong đó nguồn vốn sự nghiệp khuyến nông là 200 triệu đồng, người dân đối ứng 126,843 triệu đồng. Khi tham gia mô hình, người dân được tập huấn kỹ thuật trồng, chăm sóc, nhân giống từ phương pháp chiết cây dâu da bản địa và thường xuyên được cán bộ nông nghiệp thị xã hướng dẫn, kiểm tra cách chăm sóc. Trong điều kiện trồng quảng canh, cây 5-8 tuổi cho năng suất bình quân 30-50 kg/cây/năm.

Vào mùa dâu da chín, nhiều du khách đến vườn dâu da ở thôn An Điền Bắc (xã Cửu An, thị xã An Khê) tham quan, chụp ảnh lưu niệm. Ảnh: N.S

Ông Lưu Trung Dũng-Chủ tịch UBND xã Cửu An-cho biết: Một số người dân địa phương đã thử nghiệm trồng loại cây này phân tán trong vườn nhà và cho kết quả khả quan. Vào tháng 8, tháng 9 Âm lịch hàng năm, khi những vườn dâu da bước vào thời kỳ thu hoạch, cây nào cây nấy sai trĩu quả, đồng loạt chín mọng, đỏ rực, hàng ngàn du khách lại đổ về thôn An Điền Bắc để chiêm ngưỡng, chụp ảnh và thưởng thức. Bên cạnh giá trị về du lịch, cây dâu da cũng được biết đến với nhiều giá trị khác như: hạt và lá có tác dụng chữa bệnh; quả có thể chế biến rượu hoặc hái bán cho du khách đến tham quan. Tuy nhiên, việc phát triển cây dâu da chỉ mang tính tự phát nên để thuần hóa và phát triển một cách bền vững thì cần có biện pháp kỹ thuật chọn lọc, nhân giống trồng, chăm sóc, bảo quản… Từ cách làm này, nhiều hộ trồng cây dâu da tại xã sẽ nâng cao hiệu quả sản xuất, tăng thu nhập. Dự kiến đến năm 2020, dự án sẽ sản xuất 6,8 tấn dâu da phục vụ nhu cầu người tiêu dùng, phát triển dịch vụ du lịch sinh thái của địa phương vào mùa dâu da chín.

Tương tự, UBND xã Song An đang xây dựng dự án “Khôi phục và phát triển cây sim bản địa phục vụ phát triển kinh tế” với tổng tổng đầu tư 334,955 triệu đồng. Trong đó, ngân sách thị xã là 235,776 triệu đồng, vốn đối ứng là 99,179 triệu đồng. Hiện UBND xã Song An đang tiến hành lựa chọn những hộ có kinh nghiệm để tiến hành triển khai dự án trong tháng 7 này với diện tích 2.000 m2 tại khu vực đầu đèo An Khê.

Ông Đỗ Hữu Sơn-Phó Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã Song An, Chủ nhiệm dự án-cho hay: Hiện nay, nhu cầu sử dụng các sản phẩm từ tự nhiên tăng cao, trong đó có những sản phẩm từ cây sim. Với điều kiện ngoại cảnh phù hợp, giao thông thuận lợi, kết hợp với đặc điểm cây sim là mọc hoang dại, dễ trồng và sinh trưởng, phát triển tốt ở những nơi sỏi đá thì vấn đề khôi phục cây sim bản địa không khó. Đây sẽ là hướng đi phù hợp nếu áp dụng phương pháp khôi phục hợp lý, quản lý tốt, sơ chế, chế biến sản phẩm, tìm thị trường đầu ra bền vững cho sản phẩm kết hợp phát triển du lịch sinh thái.

Gắn với phát triển du lịch

Chúng tôi đến tham quan vườn dâu da của bà Nguyễn Thị Trang (thôn An Điền Bắc)-một trong 25 hộ của xã Cửu An tham gia dự án “Khôi phục và phát triển cây dâu da bản địa gắn với phát triển du lịch địa phương”. Bà Trang cho biết: Trước đây, khi đến mùa dâu da, gia đình chỉ bán cho thương lái với giá 12.000-15.000 đồng/kg. Từ năm 2017 đến nay, mỗi khi vào mùa thì du khách khắp nơi đổ về tham quan, chụp hình và mua quả ngay tại vườn. “Vụ vừa rồi, với giá 20.000 đồng/kg, 10 cây dâu da trong vườn nhà tôi cho thu đến 20 triệu đồng. Mới đây, xã vận động tham gia mô hình phát triển cây dâu da, gia đình tôi mừng lắm. Hiện chúng tôi đã chuẩn bị đất để đến tháng 7 này nhận giống về trồng thêm 12 cây nữa”-bà Trang chia sẻ.

Để khôi phục, phát triển cây sim bản địa, tạo điểm nhấn phục vụ nhu cầu du lịch, ông Nguyễn Thanh An-Chủ tịch UBND xã Song An-cho biết: Trên địa bàn xã hiện có các điểm du lịch văn hóa-lịch sử như: Miếu Xà, Gò Kho, Xóm Ké, Hòn ông Bình, Hòn ông Nhạc, chùa Quan Âm. Loại hình du lịch sinh thái thì có khu vực rừng thông đầu đèo An Khê, hồ Hòn Cỏ là những điểm du lịch lâu nay thu hút đông đảo du khách đến tham quan. Dựa vào những lợi thế sẵn có này, xã lập dự án khôi phục đồi sim để tạo thêm sản phẩm du lịch cho du khách lựa chọn, góp phần phát triển đa dạng các loại hình du lịch trên địa bàn.

Trao đổi với P.V, ông Huỳnh Ngọc Mỹ-Trưởng phòng Kinh tế thị xã An Khê-cho biết: Tiềm năng phát triển nông nghiệp, tài nguyên thiên nhiên gắn với phát triển đa dạng các loại hình du lịch đang được thị xã chú trọng. Thời gian tới, thị xã sẽ đẩy mạnh việc liên kết giữa ngành Nông nghiệp với ngành Du lịch, giữa doanh nghiệp lữ hành với các trang trại, nông dân… trong phát triển du lịch canh nông. Việc liên kết hình thành chuỗi giá trị giữa nông nghiệp và du lịch là hết sức quan trọng, đem lại nhiều giá trị tích cực, đặc biệt là vấn đề tạo sinh kế, tăng thu nhập cho nông dân, góp phần gìn giữ nguồn giống cây ăn quả bản địa.

MINH SANG