An ninh năng lượng cho phát triển bền vững

Hiện nay, Cà Mau đang vận hành đường ống PM3-CM, bao gồm 298 km đường ống dưới biển và 27 km đường ống trên bờ, với công suất 2,2 tỷ m3/năm từ mỏ PM3-CAA, cấp khí cho 2 Nhà máy điện Cà Mau 1 và 2, với công suất 1.500 MW, Nhà máy Ðạm với công suất 800 ngàn tấn phân đạm/năm, Nhà máy Xử lý khí sản xuất trung bình 140 ngàn tấn LPG/năm và 9 ngàn tấn condensate/năm.

Nhà máy Xử lý khí sản xuất trung bình 140 ngàn tấn LPG/năm và 9 ngàn tấn condensate/năm.

Bên cạnh nguồn cấp điện từ nhiệt điện, hiện trên địa bàn hình thành Nhà máy Ðiện gió Tân Thuận giai đoạn 1 và 2 có công suất 75 MW; cụm điện gió Tân Ân có công suất 75 MW; điện gió Viên An công suất 25 MW (công suất thiết kế 50 MW) và 1.219 khách hàng lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà với tổng công suất 111.579 kWp sử dụng công tơ 2 chiều bán điện lên lưới điện quốc gia.

Trạm biến áp Nhà máy điện gió Tân Thuận (xã Tân Thuận, huyện Đầm Dơi).

Tỉnh Cà Mau có danh mục các dự án nguồn điện gió, sinh khối, phát điện từ rác với tổng công suất tăng thêm đến năm 2030 là 1.000 MW. Tuy nhiên, chưa có danh mục các công trình đường dây và trạm biến áp cấp điện áp từ 110 kV trở xuống đấu nối các dự án nguồn điện đã có quy hoạch nên chưa có cơ sở chấp thuận chủ trương đầu tư, cũng như cơ sở thẩm định, phê duyệt dự án mới.

Trong sử dụng hiệu quả nguồn năng lượng, Ðiện lực Cà Mau cho biết, hiện nguồn cấp điện của tỉnh từ trạm biến áp 220 kV Cà Mau 2 với công suất 2x250 MVA; các tuyến đường dây 220 kV gồm 6 tuyến (10 mạch), trong đó 1 tuyến (2 mạch) giải phóng công suất Nhà máy Ðiện Cà Mau 1 và 2 đến trạm biến áp 220 kV Cà Mau 2 và 5 tuyến đường dây (8 mạch) truyền tải đi các tỉnh Kiên Giang, Cần Thơ, Bạc Liêu, Sóc Trăng. Ðối với cấp điện áp 110 kV, toàn tỉnh hiện có 13 trạm biến áp với 18 máy biến áp 110/22 kV có tổng dung lượng 904 MVA, cấp điện cho phụ tải và giải phóng công suất cho các nhà máy điện gió; 17 tuyến đường dây với tổng chiều dài 264,15 km để vận hành cấp điện cho phụ tải và giải phóng công suất cho các nhà máy điện gió (trong đó có 3 tuyến đi ngoài tỉnh).

Ngoài ra, còn các dự án nguồn và lưới điện đang triển khai đầu tư với 625 MW điện gió và 24 MW điện sinh khối; trạm biến áp 220 kV Năm Căn và đường dây 220 kV Cà Mau 2 - Năm Căn, dự kiến vận hành trong năm 2024; các dự án đường dây và trạm biến áp 110 kV có trong quy hoạch vẫn tiếp tục được triển khai thực hiện, dự kiến vận hành trong giai đoạn 2024-2025.

Hệ thống điện của tỉnh cơ bản đáp ứng cho nhu cầu phụ tải trong tỉnh với phụ tải trung bình qua các năm 2019-2023 khoảng 280 MW. Ðiện thương phẩm luôn tăng trưởng qua các năm, cụ thể năm 2019 là 1,426 tỷ kWh thì đến năm 2023 đã là 1,797 tỷ kWh. Lấy yếu tố an toàn đặt lên hàng đầu, nhiều giải pháp hạn chế sự cố lưới điện được triển khai như: lắp chống sét, ngăn ngừa sự cố do động vật, phát quang hành lang an toàn lưới điện, xử lý các vị trí mất an toàn lưới điện, vệ sinh cách điện thiết bị...

“Công tác quản lý kỹ thuật đã được thực hiện tốt, không để xảy ra tình trạng quá tải đường dây 110 kV và trung áp kéo dài, đảm bảo lưới điện vận hành an toàn, ổn định. Tổn thất điện năng lưới điện trên địa bàn tỉnh Cà Mau có xu hướng giảm dần qua các năm, từ 5,97% vào năm 2019 đã giảm xuống 5,56% vào năm 2023”, ông Huỳnh Văn Minh, Phó giám đốc Sở Công thương, cho biết.

Theo ông Huỳnh Văn Minh, khai thác tiềm năng và lợi thế từ vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên là định hướng phát triển của địa phương trên lĩnh vực năng lượng, nhất là năng lượng tái tạo; không thu hút các dự án đầu tư lĩnh vực năng lượng có công nghệ lạc hậu, gây ô nhiễm môi trường, không vì lợi ích kinh tế mà xem nhẹ yếu tố môi trường. Theo đó, tỉnh đã thu hút đầu tư 800 MW điện gió trong 1.060 MW được phê duyệt quy hoạch và hơn 111 MW điện mặt trời áp mái nhà. Các dự án năng lượng trên địa bàn tỉnh ít tác động đến môi trường, đa dạng sinh học và được đánh giá tác động môi trường trước khi triển khai; đồng thời tổ chức thực hiện các biện pháp giảm thiểu tác động môi trường, đa dạng sinh học trong quá trình thực hiện dự án. “Trong thời gian qua chưa ghi nhận phản ánh về các tác động tiêu cực đến môi trường, đa dạng sinh học từ các dự án năng lượng trên địa bàn tỉnh”, ông Huỳnh Văn Minh chia sẻ.

Toàn tỉnh có 5 kho xăng dầu với tổng sức chứa 7.100 m3. (Ảnh: Bến thuộc Kho Xăng dầu Định Bình, TP Cà Mau).

Tận dụng lợi thế trên, hiện các nhà đầu tư đề xuất tiếp cận nghiên cứu để phát triển các dự án sản xuất khí Hydro từ điện năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời, điện sinh khối) với tổng quy mô 3.000 MW để sản xuất 86.248 tấn khí Hydro/năm. Tuy nhiên, đây là hình thức đầu tư nguồn năng lượng mới từ nguồn năng lượng tái tạo không nối lưới mà cung cấp trực tiếp để sản xuất khí Hydro xanh, cần có cơ chế hướng dẫn thực hiện từ Trung ương. Cùng với đó, trước thực tế mỏ khai thác khí PM3-CAA đang trong giai đoạn cuối vòng đời, khả năng cấp khí vào bờ suy giảm trong các năm tới, tỉnh Cà Mau kiến nghị Bộ Công thương, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đàm phán mua khí bổ sung từ phía Malaysia, hoặc cho phép nhập khẩu khí LNG, hoặc khai thác khí từ mỏ mới để đảm bảo cấp khí cho 2 nhà máy nhiệt điện Cà Mau 1 và 2. Ðối với Dự án Nhà máy điện khí LNG Cà Mau 3 công suậ́t 1.500 MW là rất cần thiết, kiến nghị đưa vào danh sách dự án được lựa chọn ưu tiên đầu tư trong cập nhật, bổ sung Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII. Bởi việc nhập khẩu khí của dự án này sẽ góp phần giải quyết thiếu nguồn khí cho cả cụm Khí - Ðiện - Ðạm. Dự án này cũng đã có đất sạch, phương án đấu nối lưới điện đảm bảo giải phóng công suất do nằm liền kề Nhà máy điện Cà Mau 1 và 2 hiện hữu thuộc cụm Khí - Ðiện - Ðạm Cà Mau cùng chủ đầu tư là Tổng Công ty Ðiện lực Dầu khí Việt Nam thuộc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam.

Toàn tỉnh có 5 kho xăng dầu với tổng sức chứa 7.100 m3. Các kho xăng dầu đều là kho kinh doanh tuyến sau của các thương nhân phân phối, doanh nghiệp trực thuộc thương nhân đầu mối và có 372 cửa hàng bán lẻ xăng dầu cung cấp cho nhu cầu tiêu thụ xăng dầu tương đối lớn và khá ổn định (trên 200.000 m3/năm), đặc biệt với hơn 80.000 km2 ngư trường luôn luôn có hàng ngàn phương tiện khai thác hải sản (phương tiện trong và ngoài tỉnh) hoạt động. Những năm qua, số lượng các cửa hàng bán lẻ xăng dầu trên địa bàn phát triển khá nhanh, đủ khả năng đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và tiêu dùng, sản xuất kinh doanh của Nhân dân.

Trần Nguyên