Ăn quả hồng trâu, 1 học sinh tử vong, 8 em ngộ độc nặng

Sáng nay 5/10, Bệnh viện Nhi Trung ương thông tin về sức khỏe của 8 học sinh ở huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai chuyển xuống cấp cứu vào 4 giờ sáng qua (4/10).

Theo Bệnh viện Nhi Trung ương, vào rạng sáng hôm qua, Khoa Cấp cứu Chống độc của Bệnh viện tiếp nhận 8 bệnh nhi từ 9-13 tuổi, ở huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai bị ngộ độc do ăn quả hồng trâu.

Bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương đang khám cho một bệnh nhi bị ngộ độc quả hồng trâu.

Theo lời kể của các gia đình, trưa ngày 2/10, trên đường từ trường về nhà, một nhóm khoảng 17 em học sinh thấy quả dại trên đồi chín nên hái ăn. Khoảng 3 giờ sau ăn, các em xuất hiện tình trạng nôn, lơ mơ, mệt mỏi, choáng váng kèm đau bụng dữ dội.

Sau khi theo dõi, thấy tình trạng của các em ngày càng nặng, khoảng 20 giờ đến 22 giờ cùng ngày, 9 gia đình đưa con đến Bệnh viện Đa khoa huyện Văn Bàn để cấp cứu và được chẩn đoán trẻ bị ngộ độc quả hồng trâu. Các bác sĩ tại đã nhanh chóng xử trí bằng gây nôn, truyền dịch, lợi tiểu, nhuận tràng cho 9 học sinh. Tuy nhiên, 1 em đã tử vong do diễn biến bệnh nhanh, nặng và cấp tính.

Đêm ngày 3/10, 8 học sinh còn lại được chuyển đến Bệnh viện Nhi Trung ương để tiếp tục theo dõi và điều trị. 8 học sinh nhẹ hơn tiếp tục điều trị bệnh viện huyện.

TS.BS Lê Ngọc Duy, Trưởng khoa Cấp cứu Chống Độc, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, khi nhận được tin báo, các bác sĩ tại Bệnh viện nhi Trung ương đã nhanh chóng chuẩn bị nguồn lực để tiếp nhận và điều trị tiếp theo cho trẻ. Các bệnh nhi tiếp tục được hỗ trợ chức năng sống, bù dịch, điều chỉnh rối loạn toàn kiềm, trợ gan và làm các xét nghiệm để chẩn đoán bệnh (xét nghiệm máu, khí máu, chức năng gan thận, siêu âm tim, điện tim, độc chất..).

Hiện tại tình trạng của cả 8 học sinh đều tạm thời ổn định, chưa nguy hiểm đến tính mạng. "Tuy nhiên, các bệnh nhi đều có tình trạng rối loạn nhịp tim, chỉ số men gan tăng, có biểu hiện hủy hoại tế bào gan, một số trẻ còn đau bụng nên chúng tôi đang tiến hành hội chẩn chuyên khoa tim mạch, gan mật, ngoại… đồng thời làm các xét nghiệm độc tố để phát hiện kịp thời các biến chứng khác của bệnh”, Bác sĩ Duy cho hay.

Đây không phải là vụ ngộ độc tập thể có người tử vong đầu tiên do ăn quả hồng trâu, mà trước đó vào năm 2016, 4 em học sinh Trường Phổ thông Dân tộc bán trú xã Phình Hồ, huyện Trạm Tấu, Yên Bái đã hái quả hồng trâu ăn rồi bị ngộ độc, trong đó có 1 học sinh tử vong.

Vào tháng 8/2014, 10 người tại huyện Bảo Lạc, Cao Bằng cũng bị ngộ độc do ăn quả hồng trâu, trong đó 3 người tử vong.

Theo các bác sĩ, cây hồng trâu thường mọc ở khu vực núi đá, thuộc dạng cây dây leo, vỏ thân cây màu xanh nhạt, có gai nhọn, cứng. Lá cây to dài gần bằng hai ngón tay người lớn, lá có màu xanh đậm. Quả tròn to bằng quả trứng gà, vỏ nhẵn mượt không có lông. Quả non vỏ màu xanh nhạt, khi quả chín vỏ có màu tím và hơi mềm, bửa ra có lớp vỏ màu hồng. Mỗi quả có từ 4-6 hạt, các hạt có một lớp cùi màu trắng đục, nhiều nước, mềm bao bọc, bên trong cùi có một hạt to bằng hạt ngô có màu tím và hơi dẹt. Quả chín vào thời gian khoảng từ tháng 7 đến tháng 10 hàng năm.

Quả hồng trâu

Độc tố chính của quả hồng trâu là Alkaloid, chứa chính trong nhân hạt. Độc tính của chúng tác động chủ yếu lên tế bào cơ tim và gây phù phổi cấp dẫn tới suy hô hấp, trụy tim mạch. Một số hoạt chất khác có thể gây tổn thương các cơ quan khác như gan, thận…

Theo TS. BS Lê Ngọc Duy, việc phát hiện sớm và xử trí kịp thời là giải pháp quan trọng cứu sống bệnh nhân khi ăn quả hồng trâu. Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho các trường hợp bị ngộ độc hồng trâu mà chủ yếu là điều trị căn nguyên và điều trị triệu chứng.

BS Duy khuyến cáo: Khi phát hiện trẻ có biểu hiện ngộ độc do ăn quả hồng trâu cần gây nôn, rửa dạ dày càng sớm càng tốt, dùng 4-6 gói sorbitol (nếu không có thể cho uống lòng trắng trứng), tăng cường thải độc tố, duy trì chức năng sống (trợ tim-mạch, trợ hô hấp, suy gan chống co giật, chống phù phổi cấp…), xét nghiệm, theo dõi và điều chỉnh chất điện giải trong máu cho trẻ.

Hiện 8 học sinh đã tạm thời ổn định.

Gia đình khi thấy con ăn phải quả hồng trâu cần cho con uống nhiều nước và gây nôn, sau đó nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất bằng xe cơ giới (tuyệt đối không để trẻ đi bộ).

BS Duy nhấn mạnh: Hiện đang là mùa quả hồng trâu chín, để đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân, đặc biệt là trẻ em, các cấp chính quyền địa phương, gia đình và nhà trường cần đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn người dân nhận thức rõ về mức độ nguy hiểm của quả hồng trâu cũng như các loại quả dại khác, tuyệt đối không ăn thử dù chỉ một lần nhằm tránh những vụ việc đáng tiếc có thể xảy ra.