Anh-EU thúc đẩy lập 'liên minh thép' đối phó tình trạng dư thừa công suất thép từ Trung Quốc
Chính phủ Anh đang thúc đẩy kế hoạch thành lập một 'liên minh thép phương Tây' cùng Liên minh châu Âu (EU), nhằm đối phó tình trạng dư thừa công suất thép từ Trung Quốc và giảm nguy cơ bị đánh thuế cao đối với hàng xuất khẩu sang thị trường châu Âu.
Thép cuộn tại nhà máy ThyssenKrupp ở Duisburg, miền Tây Đức. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Theo tờ Politico ngày 27/10, sáng kiến này có thể mở rộng với sự tham gia của Mỹ, hướng tới mục tiêu phối hợp chính sách thuế quan, tạo khung thương mại ưu đãi giữa các nước phương Tây và bảo vệ ngành thép trước làn sóng cạnh tranh từ Trung Quốc.
EU hiện đang chuẩn bị áp thuế tới 50% đối với thép nhập khẩu từ Trung Quốc, nhằm bảo vệ các nhà sản xuất nội khối trước tình trạng Bắc Kinh sản xuất vượt nhu cầu, khiến giá thép thế giới sụt giảm mạnh. Tuy nhiên, động thái này có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến Anh - quốc gia có một nửa lượng thép xuất khẩu tiêu thụ tại châu Âu.
Sau Brexit, Anh không còn nằm trong hệ thống thương mại chung của EU nên sẽ bị tác động trực tiếp bởi các biện pháp thuế quan mới. Nhiều doanh nghiệp Anh lo ngại việc áp thuế sẽ khiến chi phí tăng cao, giảm sức cạnh tranh và có thể buộc phải thu hẹp sản xuất.
Trước nguy cơ bị ảnh hưởng bởi các biện pháp thuế quan mới, London đang tìm kiếm các ngoại lệ hoặc một cơ chế hợp tác đặc biệt với EU nhằm duy trì quyền tiếp cận thị trường và giảm thiểu rủi ro xung đột thương mại. Một quan chức EU được tờ Politico dẫn lời cho biết khối “không còn lựa chọn nào khác ngoài việc bảo vệ ngành công nghiệp của mình”, song vẫn để ngỏ khả năng đối thoại với Anh để tìm ra giải pháp “hợp lý và cùng có lợi”.
Theo các nguồn tin ngoại giao, ý tưởng hình thành một “câu lạc bộ thép phương Tây” đã được thảo luận trong nhiều năm, nhưng nay trở nên khả thi hơn trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt với Trung Quốc. Liên minh này dự kiến sẽ phối hợp chính sách thuế, chia sẻ dữ liệu thương mại, và áp dụng cơ chế ưu tiên thuế quan giữa các thành viên.
Anh và EU hiện đã hợp tác trong Diễn đàn Toàn cầu về Dư thừa Công suất Thép và thống nhất điều chỉnh thuế carbon (CBAM) đối với thép và các sản phẩm phát thải cao. Tại Mỹ, Đại diện Thương mại Jamieson Greer cũng kêu gọi các nền kinh tế phương Tây phối hợp chặt chẽ hơn để đối phó tình trạng trợ cấp và bán phá giá từ Trung Quốc, nhấn mạnh cần “ý chí chính trị mạnh mẽ” từ các đối tác.
Giám đốc điều hành Hiệp hội Thép Anh Gareth Stace cho rằng Chính phủ cần ưu tiên đàm phán với EU để bảo đảm các ngoại lệ thương mại, đồng thời củng cố cơ chế phòng vệ trong nước. Ông nhấn mạnh một liên minh thống nhất có thể giúp “giải quyết tận gốc tình trạng dư thừa công suất thép toàn cầu” và ngăn thép giá rẻ tràn vào thị trường Anh - EU.
Người phát ngôn Chính phủ Anh xác nhận London đang phối hợp với Brussels và các đối tác quốc tế nhằm tìm ra “hướng đi chung, bảo đảm thị trường thép công bằng và bền vững”.
Nếu được hiện thực hóa, sáng kiến “liên minh thép phương Tây” không chỉ đánh dấu bước chuyển quan trọng trong quan hệ kinh tế hậu Brexit giữa Anh và EU, mà còn có thể mở đường cho một khối thương mại công nghiệp mới của phương Tây - nhằm đối trọng với ảnh hưởng ngày càng lớn của Trung Quốc trong lĩnh vực thép toàn cầu.
