Anh học hỏi được gì từ nền quốc phòng Ukraine trước 'bước ngoặt 150 năm'?
Vương quốc Anh đặt mục tiêu học hỏi từ những kinh nghiệm chiến đấu thực tiễn của Ukraine, đặc biệt trong các lĩnh vực như chiến tranh trên bộ, vận hành máy bay không người lái và đối phó với các mối đe dọa an ninh khác.
Thủ tướng Anh Keir Starmer ngày 2/6 tuyên bố rằng Vương quốc Anh đang bước vào trạng thái "sẵn sàng chiến đấu", trong bối cảnh xung đột Nga - Ukraine vẫn chưa tìm thấy điểm kết và châu Âu đang lo sợ phải đối mặt với những mối đe dọa an ninh tương lai khi Mỹ rút dần vai trò trong khu vực.
Tuyên bố này được đưa ra cùng thời điểm chính phủ Anh công bố bản Đánh giá Quốc phòng Chiến lược mới nhất -tài liệu được Tướng Richard Barrons, một trong các tác giả của bản Đánh giá, mô tả là “bước ngoặt quan trọng nhất đối với chiến lược quốc phòng của Anh trong vòng 150 năm qua”.
Thủ tướng Anh Keir Starmer. Ảnh: Reuters
Bản đánh giá đề ra nhiều mục tiêu tham vọng, trong đó bao gồm: bổ sung ít nhất 12 tàu ngầm tấn công mới, các đội máy bay không người lái và phương tiện tự hành, cùng 7.000 loại vũ khí tầm xa mới. Tuy nhiên, đi kèm với các kế hoạch này là những cảnh báo về hiện trạng của Lực lượng vũ trang Anh.
Bản báo cáo chỉ ra rằng quân đội Anh hiện chưa sẵn sàng đối đầu với các đối thủ như Nga hay Trung Quốc, và khó có thể tham gia một cuộc chiến cường độ cao tương tự như xung đột ở Ukraine. Tình trạng thiếu đạn dược, quân số eo hẹp và trang thiết bị lạc hậu là những điểm yếu then chốt được nêu rõ.
"Tốc độ phát triển ở Ukraine vượt xa khả năng ứng phó của các nước châu Âu như Anh", báo cáo nhận định.
Song song với việc cam kết tăng cường năng lực quốc phòng, Vương quốc Anh cũng phải đảm bảo duy trì các cam kết hiện có đối với Kiev, trong đó có việc duy trì “mối quan hệ đối tác kéo dài 100 năm” giữa hai nước. Anh là một trong những quốc gia ủng hộ Ukraine mạnh mẽ nhất kể từ khi xung đột với Nga bắt đầu, và bản đánh giá này tái khẳng định cam kết viện trợ quân sự thường niên trị giá 3 tỷ bảng Anh (khoảng 4,06 tỷ USD).
Ông Keir Giles, cố vấn cấp cao tại Chatham House có trụ sở tại London nhận định: "Tất cả những động thái này, xét cho cùng, đều nhằm bảo vệ nước Anh trước viễn cảnh cuộc chiến chuyển hướng ra khỏi Ukraine. Dù kết cục của cuộc chiến là tích cực, tiêu cực hay thảm khốc, thì đó cũng sẽ là thời điểm mà Anh và các đồng minh phải sẵn sàng đối phó với các mối đe dọa an ninh mới".
Một trọng tâm khác trong bản đánh giá là cải tổ quy trình mua sắm quốc phòng của Anh theo hướng linh hoạt hơn, lấy cảm hứng từ chính cách tiếp cận hiệu quả mà Ukraine đã áp dụng trong suốt thời gian diễn ra xung đột. Điều này được xem là thiết yếu nếu quân đội Anh cần nhanh chóng triển khai lực lượng để thực thi một lệnh ngừng bắn.
Tuy nhiên, bản đánh giá cũng thẳng thắn chỉ ra những thách thức nghiêm trọng mà London đang đối mặt. Nhiều loại vũ khí chiến lược, như tên lửa tầm xa Storm Shadow, đã bị tiêu hao đáng kể do các đợt hỗ trợ quân sự cho Ukraine, trong khi tình trạng thiếu hụt đầu tư kéo dài nhiều năm qua đã làm suy yếu rõ rệt năng lực quốc phòng của Anh. Nhằm khắc phục thực trạng này, chính phủ Anh đã công bố kế hoạch xây dựng sáu nhà máy sản xuất đạn dược mới - một nỗ lực nhằm giải quyết một trong những điểm yếu cốt lõi của nền quốc phòng châu Âu: năng lực sản xuất quốc phòng suy yếu và phụ thuộc vào hỗ trợ từ Mỹ.
Bộ trưởng Quốc phòng John Healey cho biết “London sẽ sớm chứng kiến các nhà máy mới đi vào hoạt động”nhưng vẫn chưa rõ tiến độ này sẽ nhanh chóng mang lại hỗ trợ thực tế ra sao cho lực lượng Ukraine.
“Tốc độ và quy mô phát triển ở Ukraine vượt xa khả năng hiện tại của các quốc gia như Anh. Giải pháp tốt nhất là hỗ trợ tài chính trực tiếp để Ukraine tự xây dựng và củng cố năng lực của mình", ông Giles kết luận.
