Ánh sáng tri thức thắp lên từ vùng cao Mường Lạn

Công tác giáo dục ở xã Mường Lạn được quan tâm, mở ra cơ hội phát triển nơi vùng cao.

Cả hệ thống cùng vào cuộc

Xã Mường Lạn (tỉnh Điện Biên) hiện có 32 bản, hơn 13.400 nhân khẩu, chủ yếu là đồng bào Thái, Mông, Khơ Mú và Kinh. Là địa bàn đặc biệt khó khăn, địa hình chia cắt, giao thông không thuận lợi, tỷ lệ hộ nghèo còn cao, nhưng công tác giáo dục và xóa mù chữ luôn được Đảng ủy, chính quyền quan tâm chỉ đạo sát sao.

Trong nhiệm kỳ 2020–2025, địa phương huy động tối đa học sinh trong độ tuổi đến trường, chú trọng phổ cập giáo dục, duy trì thành quả xóa mù chữ. Các trường trên địa bàn chủ động xây dựng kế hoạch mở lớp, vận động người dân tham gia học tập. Nhờ đó, Mường Lạn duy trì chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, phổ cập tiểu học mức độ 3, xóa mù chữ mức độ 2 và phổ cập THCS mức độ 3.

Bên cạnh đó, chính quyền xã chỉ đạo các tổ chức chính trị - xã hội, các chi bộ bản tăng cường tuyên truyền về quyền được học, trách nhiệm học tập của công dân. Cán bộ, đảng viên gương mẫu đi đầu trong việc vận động, giúp đỡ người lớn chưa biết chữ, trẻ em bỏ học trở lại lớp. Công tác dân vận được triển khai sâu rộng, hướng về cơ sở, tạo sự đồng thuận cao trong nhân dân.

Mở lớp xóa mù chữ, đưa con chữ về bản

Theo báo cáo của Đảng ủy xã, giai đoạn 2020–2025, Mường Lạn đã mở 10 lớp xóa mù chữ với 269 học viên tham gia. Các lớp học được tổ chức linh hoạt theo thời gian nông nhàn, phù hợp điều kiện đi lại của người dân vùng cao. Giáo viên từ các trường tiểu học, THCS trong xã trực tiếp đứng lớp, nhiều người vượt hàng chục cây số đường rừng đến từng bản vận động học viên.

Công tác xã hội hóa giáo dục được đẩy mạnh. Chính quyền địa phương tranh thủ các nguồn hỗ trợ từ chương trình mục tiêu quốc gia, dự án giảm nghèo, vận động các tổ chức, cá nhân quyên góp sách, vở, đồ dùng học tập cho người học. Từng lớp xóa mù chữ không chỉ là nơi học chữ, học tính, mà còn là diễn đàn để bà con được tuyên truyền chủ trương, chính sách, kiến thức sản xuất, chăm sóc sức khỏe, nuôi dạy con cái.

Nhờ sự hỗ trợ đồng bộ, 100% người dân trong độ tuổi xóa mù biết đọc, biết viết, nhiều học viên sau khi hoàn thành khóa học đã tham gia các lớp đào tạo nghề ngắn hạn về nông nghiệp, chăn nuôi, trồng trọt.

Xã Mường Lạn duy trì chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, phổ cập tiểu học mức độ 3, xóa mù chữ mức độ 2 và phổ cập THCS mức độ 3.

Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện

Giáo dục Mường Lạn có bước phát triển mạnh cả về quy mô và chất lượng. Trên địa bàn hiện có 9 trường học, trong đó 6 trường đạt chuẩn quốc gia mức độ 1. Cơ sở vật chất được đầu tư, nâng cấp; phòng học kiên cố, sân chơi, thiết bị giảng dạy được bổ sung hằng năm.

Các trường tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy, lồng ghép nội dung giáo dục kỹ năng sống, kiến thức pháp luật, môi trường, bình đẳng giới. Đội ngũ giáo viên thường xuyên được bồi dưỡng, nâng cao trình độ. Hằng năm, tỷ lệ học sinh chuyển lớp, chuyển cấp đạt 99,52%, là con số ấn tượng đối với một xã vùng cao còn nhiều khó khăn.

Đảng ủy xã xác định giáo dục là “quốc sách hàng đầu”, là nền tảng quan trọng để thực hiện mục tiêu phát triển bền vững. Trong kế hoạch phát triển giai đoạn 2025–2030, xã đặt mục tiêu nâng tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia lên 85% trở lên, 100% trẻ em trong độ tuổi được đến trường, và duy trì vững chắc chuẩn xóa mù chữ mức độ 2.

Gắn xóa mù chữ với giảm nghèo, phát triển sinh kế

Thành công của công tác xóa mù chữ ở Mường Lạn không chỉ dừng ở việc biết đọc, biết viết, mà còn mở ra cơ hội phát triển kinh tế cho người dân. Nhiều học viên sau khi biết chữ đã biết ghi chép sổ sách, học cách tính toán chi tiêu, áp dụng kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi.

Chính quyền xã kết hợp chương trình xóa mù chữ với các lớp tập huấn nông nghiệp, khuyến nông, chuyển giao kỹ thuật sản xuất. Từ đó, hàng trăm hộ dân được hướng dẫn mô hình trồng cà phê, cây ăn quả, chăn nuôi gia súc, gia cầm. Tổng sản lượng lương thực của xã đạt gần 5.000 tấn mỗi năm; thu nhập bình quân đầu người đạt hơn 40 triệu đồng/năm, dự kiến nâng lên 60 triệu đồng vào năm 2030.

Các chính sách hỗ trợ người nghèo được triển khai đồng bộ, tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân 5% mỗi năm. Nhiều bản vùng sâu nay đã có điện lưới, đường bê tông, lớp học khang trang, là minh chứng rõ nét cho hiệu quả của công tác xóa mù chữ gắn với phát triển kinh tế - xã hội.

Đảng bộ xã xác định rõ, để xóa mù chữ bền vững, cần tiếp tục củng cố đội ngũ giáo viên, đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý giáo dục, tăng cường ứng dụng công nghệ trong giảng dạy; đồng thời khơi dậy ý thức tự học, tự vươn lên của người dân.

Với sự quyết tâm của cấp ủy, chính quyền và người dân, Mường Lạn đang từng bước vươn lên, khẳng định sự đổi thay rõ nét nơi vùng cao của tỉnh Điện Biên, nơi ánh sáng tri thức đã và đang thắp lên trong từng bản làng.

Ngọc Diệp