Anh - Tây Ban Nha: Trước ngưỡng cửa lịch sử

HLV Gareth Southgate và đội trưởng Harry Kane có chấm dứt cơn khát danh hiệu của đội tuyển Anh sau gần 6 thập kỷ?

Với những diễn biến trong suốt 50 trận đã qua từ đầu giải, trận chung kết giữa Tây Ban Nha và Anh (vào lúc 2 giờ ngày 15/7/2024, giờ Việt Nam) được đánh giá là ngang tài ngang sức và hứa hẹn mang lại một bữa tiệc bóng đá mãn nhãn.

Công thức thành công của đội tuyển Anh: Sự tỏa sáng của cầu thủ ngôi sao cộng may mắn

Đội tuyển Anh đến với Euro 2024 được đánh giá là ứng cử viên hàng đầu cho chức vô địch. Điều này cũng dễ hiểu khi họ sở hữu trong đội hình hàng loạt ngôi sao nổi tiếng vừa trải qua một mùa giải 2023 - 2024 thành công ở cấp câu lạc bộ: đội trưởng Harry Kane giành giải vua phá lưới Bundesliga và chiếc giày vàng châu Âu ngay trong mùa đầu tiên ra mắt câu lạc bộ Bayern Munich (mặc dù câu lạc bộ hùm xám xứ Bavaria chỉ về nhì ở giải quốc nội); Jude Bellingham là cầu thủ xuất sắc nhất La Liga và cùng câu lạc hoàng gia Tây Ban Nha Real Madrid đoạt cú đúp vô địch La Liga và vô địch Champions League; Phil Foden có một mùa giải bùng nổ trong màu áo câu lạc nửa xanh thành Manchester và được bình chọn là cầu thủ xuất sắc nhất ngoại hạng Anh...

Đó là còn chưa kể đến những cái tên như tiền đạo cánh Bukayo Saka, tiền vệ Declan Rice, trung vệ Jones Stone ... đều là những cầu thủ đẳng cấp thế giới khác mà Anh đang sở hữu. Mang theo kỳ vọng rất lớn của người hâm mộ xứ sở sương mù, không có gì khó hiểu khi đội tuyển Anh nhận về rất nhiều chỉ trích, chê bai, thậm chí cổ động viên Anh còn phản ứng quá khích bằng cách ném ly nhựa về phía huấn luyện viên Gareth Southgate, khi mà đội quân của ông có những màn thể hiện kém thuyết phục, nếu không muốn nói là nhàm chán, nhạt nhẽo và gây buồn ngủ trong suốt 3 trận vòng bảng. Song, bằng cách nào đó, Anh vẫn đứng đầu bảng C, đồng nghĩa họ sẽ không phải gặp với những đối thủ rắn mặt (như Tây Ban Nha, Đức, Bỉ, Bồ Đào Nha, Pháp) ở các vòng đấu knock-out tiếp theo.

Ở vòng 1/8, Anh lại tiếp tục tra tấn khán giả bằng màn trình diễn "gây mê ngủ" trước Slovakia, nhưng "cái vận" của Tam sư chưa buộc họ phải dừng lại. Bàn thắng ở phút bù giờ của Bellingham và của Harry Kane đầu hiệp phụ thứ nhất là đủ để họ đi tiếp.

Kịch bản ở trận tứ kết với Thụy Sĩ lặp lại tương tự, dù lần này Anh có màn thể hiện khá khẩm hơn: bị dẫn trước, nhưng chỉ sau 5 phút họ lại gỡ hòa, cũng nhờ pha tỏa sáng đúng lúc của một ngôi sao (lần này là Bukayo Saka), để kéo trận đấu phải phân định thắng thua trên chấm luân lưu 11m.

Điều đáng khen với đội tuyển Anh là dường như họ đã rèn luyện được bản lĩnh vững vàng hơn sau những lần thua oan nghiệt trên chấm 11m ở nhiều giải đấu lớn trước đây: cả 5 quả đá 11m của Anh đều thành công, cộng với 1 pha cản phá xuất sắc của Jordan Pickford và Anh vào bán kết.

Có lẽ khi đã ở rất gần ngưỡng cửa thiên đường, huấn luyện viên Southgate và các cầu thủ đội tuyển Anh mới bắt đầu "phát tiết tinh hoa". Trận bán kết với Hà Lan là màn thể hiện đáng xem nhất của Anh trong 6 trận. Một lần nữa, họ lại bị dẫn trước - lần thứ 3 bị dẫn trước trong các trận knock-out (!), nhưng may mắn lại mỉm cười với Tam sư khi trọng tài cho họ được hưởng quả phạt đền khá tranh cãi để gỡ hòa.

Khi tất cả chuẩn bị cho một trận đấu kéo dài thêm 2 hiệp phụ, thậm chí đá luân lưu 11m thì họ lại ghi bàn ở phút 90+1 để ghi tên mình vào chung kết. Ở trận bán kết này, phải dành lời khen ngợi cho huấn luyện viên Southgate với 2 sự thay đổi cầu thủ xuất sắc: Ollie Watkins và Cole Palmer vào thay Harry Kane và Phil Foden để phối hợp với nhau làm nên bàn thắng quý hơn vàng.

Dù còn gây ra nhiều ý kiến khác nhau, nhưng với việc vào chung kết Euro lần thứ 2 liên tiếp, đội tuyển Anh và cá nhân huấn luyện viên Southgate đã ghi tên mình vào lịch sử bóng đá Anh. Trước Euro 2020, thành tích cao nhất của Anh chỉ là vào bán kết giải đấu châu lục (2 lần - 1968 và 1996).

Ở Euro 2020, đội tuyển Anh đã thua Italia ở chung kết Euro 2020 trên chấm luân lưu 11m ngay trên sân nhà Wembley huyền thoại, liệu lần này Tam sư có chấm dứt sự chờ đợi khắc khoải suốt 58 năm qua của người hâm mộ Anh quốc để mang về danh hiệu châu lục đầu tiên?

Liệu Lamine Yamal và đội tuyển Tây Ban có xác lập kỷ lục vô địch Euro?

Tây Ban Nha và hành trình kỳ diệu ở Euro 2024

Không quá được chú ý trước khi giải diễn ra và cũng không được đánh giá quá cao tại Euro lần này, nhưng đối thủ của đội tuyển Anh ở chung kết - Tây Ban Nha đã chứng tỏ họ là đội xứng đáng nhất để bước vào trận đấu cuối cùng.

Xuyên suốt giải đấu, Tây Ban Nha là đội thể hiện phong độ rất thuyết phục, lối chơi của họ vừa đậm chất kỹ thuật như truyền thống, nhưng đã có nhiều khác biệt so với trước đây. Điều dễ nhận thấy nhất là họ không còn quá chú trọng vào khâu kiểm soát bóng, chuyền qua chuyền lại từ sân nhà đến trước vòng cấm đối phương để không biết làm gì, mà trong những thời điểm cụ thể, họ sẵn sàng lùi về đá phòng ngự rồi tổ chức phản công chỉ bằng vài đường chuyền (như bàn thắng mở tỷ số của Morata vào lưới Croatia, hay bàn của Merino vào lưới Đức ở phút 119 trong trận tứ kết).

Với cách đá đó, Tây Ban Nha đã "dạy cho người Ý một bài học về bóng đá", khiến người Đức ôm hận trên sân nhà và người Pháp chỉ còn là cái bóng của chính mình trong quá khứ. Cho đến trước trận chung kết thì Tây Ban Nha đã xác lập cho mình những kỷ lục ở Euro: thắng 6 trận liên tiếp (chỉ tính từ khi Euro mở rộng lên 16 đội), có cầu thủ trẻ nhất ghi bàn trong lịch sử Euro (Lamine Yamal ghi bàn vào đội tuyển Pháp khi 16 tuổi, 11 tháng, 27 ngày). Giờ đây, trước mắt Tây Ban Nha là một kỷ lục khác đang chờ đợi thầy trò huấn luyện viên Luis de La Fuente chinh phục: Nếu đăng quang ở sân Olympia, thủ đô Berlin vào ngày 15/7 tới đây, họ sẽ chính thức "độc bá" trên đấu trường châu lục với 4 lần đăng quang.

Trận chung kết Euro 2024 còn là cơ hội để người hâm mộ kiểm chứng sự xuất sắc của các cầu thủ trẻ bên phía cả hai đội tuyển: Lamine Yamal (17 tuổi), Nico Williams (21 tuổi) của Tây Ban Nha và Jude Bellingham (21 tuổi), Kobbie Mainoo (19 tuổi) của đội tuyển Anh. Liệu L. Yamal có đi vào lịch sử với tư cách là cầu thủ trẻ nhất vô địch Euro, hay Jude Bellingham sẽ bổ sung vào thành tích của mình chiếc cup bạc để thẳng tiến đến danh hiệu Quả bóng vàng châu Âu 2024? Tất cả sẽ rõ sau một trận chung kết hứa hẹn hấp dẫn và kịch tính.

Những con số

1. Hậu vệ Jesus Navas của Tây Ban Nha là cầu thủ duy nhất từng góp mặt ở trận chung kết Euro 2012 (Tây Ban Nha vô địch sau khi vượt qua Italia 4 - 0) và anh cũng là cầu thủ lớn tuổi nhất (38 tuổi, 7 tháng, 24 ngày) so với bất kỳ cầu thủ nào của cả 2 đội Tây Ban Nha và Anh khi diễn ra trận chung kết.

2. Đội tuyển Anh có lần thứ 2 liên tiếp vào chung kết Euro, thành tích mà chỉ có đội tuyển Đức (2 lần: 1972, 1976 và 1980; 1992 và 1996); Liên Xô cũ (1960 và 1964) và ... Tây Ban Nha (2008 và 2012) làm được.

3. Mặc dù là một cường quốc bóng đá, nhưng trận chung kết Euro 2024 mới chỉ là lần thứ 3 trong lịch sử đội tuyển Anh góp mặt trong trận đấu cuối cùng ở một kỳ World Cup hay Euro (World Cup 1966, Euro 2020 và Euro 2024). Đây là con số khá khiêm tốn nếu so với các ông lớn khác ở châu Âu: Đức (14 lần vào chung kết World Cup/Euro), Italia (10 lần), Pháp (7 lần), Tây Ban Nha (6 lần - bao gồm chung kết Euro 2024), thậm chí còn ít hơn cả Tiệp Khắc/CH Czechia (4 lần). Trận thắng Thụy Sĩ trên chấm luân lưu 11m ở tứ kết với tỷ số 5 - 3 cũng chỉ mới là lần thứ 3 (trong tổng số 10 lần) đội tuyển Anh vượt qua đối thủ theo cách này ở các trận đấu loại trực tiếp ở Euro hay World Cup.

4. Nếu vượt qua đội tuyển Anh ở chung kết Euro 2024, Tây Ban Nha sẽ có lần thứ tư lên đỉnh châu Âu và xác lập một kỷ lục mới (hiện Tây Ban Nha và Đức cùng đang nắm giữ kỷ lục 3 lần vô địch Euro).

5. Tây Ban Nha có lần thứ 5 vào đến trận đấu cuối cùng ở giải vô địch châu Âu (thành tích này chỉ kém đội tuyển Đức một lần) sau các năm: 1964, 2008, 2012 (vô địch) và 1984 (á quân).

6. Trận thắng Pháp (2 - 1) ở bán kết Euro 2024 là trận thắng thứ 6 liên tiếp của Tây Ban Nha (không tính đá luân lưu) ở một vòng chung kết Euro - điều chưa đội nào làm được kể từ khi Euro mở rộng lên 16 đội (từ 1996) và 24 đội (từ 2016)

NGỌC ANH