Áp lực thí sinh ảo

Lịch công bố điểm chuẩn năm 2025 bị lùi lại do Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) tăng số lần lọc ảo nhằm bảo đảm công bằng và chính xác. Sự điều chỉnh này khiến nhiều trường tại TPHCM phải dời lịch nhập học, còn phụ huynh, thí sinh thì nóng lòng chờ đợi.

Năm 2025, thí sinh sinh năm 2007 là lứa đầu tiên tốt nghiệp theo Chương trình GDPT 2018, chỉ thi 4 môn gồm Toán, Ngữ văn và hai môn tự chọn, tạo ra tới 344 tổ hợp xét tuyển, con số kỷ lục. Quy chế tuyển sinh cũng không giới hạn số lượng nguyện vọng của thí sinh. Trước đó, Bộ GDĐT cho hay, kỳ tuyển sinh ĐH 2025 cả nước có gần 850.000 thí sinh đăng ký hơn 7,6 triệu nguyện vọng xét tuyển trên hệ thống chung. Trung bình mỗi thí sinh đăng ký tới 9 nguyện vọng, vượt xa con số các năm trước.

Mặc dù trong các chương trình Tư vấn tuyển sinh, Bộ GDĐT cũng đã khuyến nghị, mỗi thí sinh nên đăng ký khoảng 5 đến 7 nguyện vọng, chia làm 3 nhóm: Nhóm mơ ước (ngành có điểm chuẩn cao hơn năng lực hiện tại), nhóm vừa sức (điểm chuẩn gần sát điểm thi), và nhóm an toàn (ngành có điểm chuẩn thấp hơn điểm thi), nhưng dữ liệu thống kê năm 2025 cho thấy, có nhiều thí sinh đăng ký hàng chục thậm chí lên tới hơn 100 nguyện vọng. Cá biệt có thí sinh đăng ký tới 231 nguyện vọng với đủ mọi loại trường từ cao đẳng đến ĐH, đủ mọi ngành nghề từ thiết kế nội thất đến thú y, chế biến món ăn, kế toán, truyền thông, báo chí, ngôn ngữ, thanh nhạc… Tình trạng thí sinh đăng ký quá nhiều nguyện vọng khiến tỷ lệ ảo trong xét tuyển ĐH năm 2025 tăng cao. Nhiều trường ĐH dù chỉ tiêu tuyển sinh không nhiều, nhưng lại nhận hàng trăm nghìn nguyện vọng. Đáng lưu ý nguyện vọng 1 thì ít mà chủ yếu là từ nguyện vọng 5 trở lên.

Việc thí sinh đăng ký quá nhiều nguyện vọng khiến tỷ lệ ảo tăng cao, gây khó khăn trong xác định điểm chuẩn ĐH năm 2025. Theo kế hoạch, Bộ GDĐT sẽ công bố điểm chuẩn vào chiều 20/8 sau 6 lần lọc ảo. Tuy nhiên, do số lượng thí sinh đăng ký năm nay tăng mạnh, lại là năm đầu tiên các trường cao đẳng tham gia xét tuyển chung và không còn tuyển sinh sớm, Bộ buộc phải điều chỉnh. Thời gian xét tuyển được kéo dài, việc xử lý nguyện vọng trên hệ thống cũng phức tạp hơn nên Bộ quyết định tăng thêm 4 lần lọc ảo. Như vậy, thay vì 6 lần như thông báo trước, năm 2025 Bộ phải lọc ảo tới 10 lần mới công bố điểm chuẩn.

Ở những mùa tuyển sinh trước, bên cạnh những ưu điểm, xét tuyển sớm được cho là một trong những nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ ảo cao. Nhằm siết thí sinh ảo, mùa tuyển sinh 2025, Bộ GDĐT yêu cầu các trường không được xét tuyển sớm, tất cả chung một đợt sau khi biết điểm thi tốt nghiệp THPT. Cùng đó, Bộ cũng yêu cầu các trường quy đổi điểm tương đương các phương thức, tổ hợp về cùng thang điểm. Quy định mới được kỳ vọng giúp công bằng hơn, tránh tình trạng các trường phân chia chỉ tiêu theo từng phương thức, đẩy điểm chuẩn theo kết quả thi tốt nghiệp THPT lên cao.

Dẫu thế, theo các chuyên gia tuyển sinh, từ thực tế đăng ký nguyện vọng của thí sinh năm 2025, từ các mùa tuyển sinh sau, Bộ GDĐT nên khống chế số lượng nguyện vọng thí sinh đăng ký trong khoảng nhất định để giảm tỷ lệ ảo xuống. Như hiện nay, việc không giới hạn số lượng nguyện vọng khiến việc xử lý hệ thống lọc ảo phức tạp, mất nhiều thời gian, dễ xảy ra sai sót.

Ở thời điểm này, các chuyên gia khuyến nghị, thí sinh và phụ huynh giữ tâm lý bình tĩnh, theo dõi sát thông báo chính thức từ website, fanpage của các trường để nắm rõ lịch nhập học và thủ tục cần thiết. Chủ động cập nhật thông tin sẽ giúp giảm áp lực và tránh rủi ro.

Vi Cầm