Áp lực thị trường tháng 9

Sau giai đoạn tăng nóng, thị trường chứng khoán trong nước đang chịu áp lực điều chỉnh trong ngắn hạn

Thận trọng, phân hóa

Đóng cửa phiên giao dịch cuối tuần qua, chỉ số VN-Index tiệm cận vùng 1.700 điểm. Như vậy, chỉ số này đã tăng hơn 600 điểm kể từ đáy tháng 4 mà chưa có nhịp điều chỉnh nào quá 5%. Thêm vào đó, tuần cuối tháng 8 ghi nhận dấu hiệu thanh khoản trên sàn HOSE sụt giảm so với 3 tuần đầu tháng, với mức giảm khoảng 25%, từ mức quanh 60.000 tỷ đồng/phiên xuống còn khoảng 40.000 tỷ đồng/ phiên. Dấu hiệu này phần nào cho thấy nhà đầu tư có sự thận trọng khi chỉ số chung tiệm cận ngưỡng 1.700 điểm. Về kỹ thuật, với mức nền cao như hiện nay, cơ hội tăng sẽ khó xuất hiện trên diện rộng thị trường.

Thực tế, thị trường chứng khoán đang có xu hướng phân hóa rõ rệt. Đà tăng thời gian qua tập trung vào các cổ phiếu ngân hàng và bất động sản có vốn hóa lớn. Trong khi đó, kỳ vọng lợi nhuận cả năm 2025 của nhiều doanh nghiệp sẽ tăng trưởng từ 15-22%, tạo dư địa tăng trưởng cho một số cổ phiếu, nhóm cổ phiếu trong thời gian tới. Đây là cơ sở để củng cố xu hướng trung dài hạn của thị trường chứng khoán, ngay cả khi ngắn hạn xuất hiện nhịp điều chỉnh.

Thị trường chứng khoán bước vào tháng 9 với nhiều áp lực: Thứ nhất, áp lực chốt lời gia tăng sau chuỗi ngày tăng mạnh vừa qua; thứ hai, hoạt động tái cơ cấu danh mục của các quỹ ETF; thứ ba, tâm lý thận trọng của nhà đầu tư trước mùa công bố kết quả kinh doanh quý III; thứ tư, biến số vĩ mô từ bên ngoài (biến động địa chính trị tại một số khu vực, chính sách tiền tệ của Fed…).

Một yếu tố then chốt cần theo dõi là khả năng nâng hạng thị trường chứng khoán từ thị trường cận biên lên mới nổi. Có nhiều kỳ vọng về việc Việt Nam sẽ được FTSE Russell nâng hạng trong kỳ đánh giá tháng 9. Nếu điều này được hiện thực hóa, thị trường chứng khoán Việt Nam có thể thu hút dòng vốn ngoại quy mô lớn đổ vào, vừa giúp cải thiện thanh khoản thị trường vừa nâng định giá cổ phiếu. Song, cũng có thể sự kiện này sẽ khiến thị trường rung lắc trong ngắn hạn khi các quỹ thực hiện tái cơ cấu danh mục.

Ông Nguyễn Tuấn Anh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Finpeace cho rằng, nhà đầu tư cần đặc biệt quan tâm tới cung cầu ngắn hạn. Thị trường chứng khoán trong nước đang ở vùng thanh khoản cũng như vùng giá cao lịch sử, cho thấy nhu cầu mua bán ngắn hạn của những nhà đầu cơ “lướt sóng” ở mức đỉnh lịch sử. Do đó, nhà đầu tư lúc này thường sẽ chỉ tập trung vào khả năng biến động của giá cổ phiếu mà “bỏ quên” nhiều yếu tố khác, đặc biệt là yếu tố cơ bản của doanh nghiệp.

Ông Tuấn Anh cũng khuyến nghị nhà đầu tư cần quan tâm tới 3 yếu tố. Thứ nhất là biến động giá, dễ nhận thấy khu vực hiện tại biến động giá ở mức rất cao, nhiều cổ phiếu có thể tăng mạnh, giảm mạnh liên tục. Điều này hoàn toàn khác so với giai đoạn năm 2023 - 2024.

Thứ hai là khối lượng khớp lệnh. Khối lượng khớp lệnh dồn tăng về những phiên tăng giá và giảm trong khu vực giảm giá. Đặc biệt, có những khu vực kiệt cung, tức là khu vực khớp lệnh rất thấp ở cả một vùng giá. Ở khu vực hiện tại, khối lượng khớp lệnh đang cho thấy xung lực rất tích cực, hàm chứa khả năng dòng tiền vẫn đang tiếp tục quay vòng trong thị trường.

Thứ ba là sự đồng thuận của các nhóm cổ phiếu. Hiện các nhóm ngành đang vẫn còn lệch về nhịp tăng, giảm. Những nhà đầu cơ lạc quan cho rằng, khi sóng tăng chính xuất hiện, thị trường sẽ được chứng kiến sự đồng thuận của hầu hết các dòng cổ phiếu chính tăng, giảm cùng nhịp.

Thị trường chứng khoán thời gian qua đã có nhịp tăng nhanh và mạnh cả về giá và thanh khoản, một số cổ phiếu ghi nhận đà tăng vượt xa so với mức tăng trưởng nội tại. Đà tăng của thị trường vẫn đang được củng cố khi môi trường vĩ mô ổn định, lợi nhuận của các doanh nghiệp dự báo tiếp tục cải thiện, đặc biệt là sự hỗ trợ của chính sách tiền tệ nới lỏng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Mặt bằng lãi suất vẫn duy trì ở vùng thấp nhất trong vài thập kỷ qua, cùng với việc tín dụng được các ngân hàng đẩy mạnh vào nền kinh tế. Tăng trưởng tín dụng toàn ngành trong 7 tháng đầu năm đạt khoảng hơn 10% - mức cao nhất so với cùng kỳ trong 2 năm trở lại đây. Đây là yếu tố nâng đỡ quan trọng nhất cho xu hướng chính của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Dù nền tảng vĩ mô trong nước vẫn tương đối bền vững, nhưng không thể bỏ qua những rủi ro từ bên ngoài. Tăng trưởng GDP cao hơn cùng kỳ, đầu tư công tăng tốc và niềm tin của giới đầu tư được củng cố khi cải cách thể chế được đẩy mạnh, tuy vậy, biến động từ chính sách lãi suất toàn cầu, căng thẳng thương mại và địa chính trị quốc tế vẫn có thể tạo cú sốc bất ngờ đối với tâm lý thị trường chứng khoán trong nước.

Chọn hàng kỹ hơn

Sau một sóng tăng mạnh, câu hỏi đang được nhiều nhà đầu tư đặt ra là, những nhóm cổ phiếu nào còn cơ hội tăng trưởng trong giai đoạn từ nay đến cuối năm.

Thực tế, nhóm ngân hàng vẫn là trụ cột của thị trường, khi gắn liền với tiến trình nâng hạng và sự cải thiện của dòng vốn tín dụng. Sau giai đoạn bị nén bởi áp lực nợ xấu và lãi suất cao, lợi nhuận các ngân hàng lớn đang phục hồi nhờ chi phí vốn đi xuống và tín dụng tăng tốc. Từ góc nhìn của ông Bùi Văn Huy, Phó chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Đầu tư FIDT, nếu thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng lên thị trường mới nổi, nhóm ngân hàng có vốn hóa lớn sẽ trở thành điểm đến chính của dòng vốn ngoại, vừa bởi tỷ trọng cao trong rổ chỉ số, vừa nhờ nền tảng cơ bản vững chắc. Điều này tạo ra cơ hội tăng trưởng mang tính “hưởng lợi kép”: vừa từ nội lực, vừa từ dòng tiền ngoại.

Theo ông Huy, với việc tín dụng được dự báo tăng trưởng mạnh trong năm 2025, nợ xấu đã đạt đỉnh, chất lượng tài sản cải thiện thì mức định giá sẽ được nâng cao hơn. Hiện tại, định giá theo P/B của một số cổ phiếu ngân hàng vẫn ở mức hấp dẫn, tạo dư địa tăng giá trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, chuyên gia FIDT cho rằng, nhóm cổ phiếu đầu tư công và hạ tầng sẽ tiếp tục là một trong những nhóm dẫn dắt xu hướng của thị trường chứng khoán trong nước thời gian tới nhờ chính sách và quy mô giải ngân đầu tư công. Năm 2025 được coi là năm bản lề của kế hoạch đầu tư công trung hạn, với mục tiêu đẩy nhanh tiến độ nhiều dự án hạ tầng giao thông, năng lượng trọng điểm. Các doanh nghiệp xây dựng - vật liệu có năng lực thi công, quỹ hợp đồng lớn sẽ duy trì tăng trưởng doanh thu, trong khi các doanh nghiệp xi măng, đá xây dựng ở khu vực Nam Bộ và Bắc Trung Bộ hưởng lợi trực tiếp từ nhu cầu vật liệu gia tăng.

Tiêu dùng và bán lẻ nội địa cũng là nhóm có triển vọng tăng trưởng về giá cổ phiếu trong mùa cao điểm cuối năm. Khác với các năm trước, năm 2025 chứng kiến sự phục hồi của sức mua nhờ thu nhập cải thiện và tâm lý tiêu dùng ổn định hơn sau giai đoạn nền kinh tế gặp khó khăn, do ảnh hưởng của đại dịch Covid và khủng hoảng thanh khoản trái phiếu bất động sản năm 2022 - 2023. Các doanh nghiệp bán lẻ điện máy, chuỗi siêu thị và thực phẩm - đồ uống có hệ thống phân phối rộng, quản trị hàng tồn kho tốt sẽ tận dụng được mùa lễ Tết để cải thiện biên lợi nhuận. Đây là nhóm không tăng trưởng đột biến, nhưng đóng vai trò phòng thủ và cân bằng danh mục.

Ông Nguyễn Thành Trung, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư KimGroup cho rằng, nhóm ngành bán lẻ vẫn còn tăng trưởng thời gian tới do tín dụng tiêu dùng có xu hướng hồi phục. Thậm chí, Công ty cổ phần Đầu tư Thế giới di động (mã MWG) còn tự tin đạt kế hoạch lợi nhuận cả năm 2025 ngay trong quý III này.

Ở chiều ngược lại, CEO KimGroup cho rằng, các nhóm ngành mang tính chu kỳ chịu rủi ro biên lợi nhuận sẽ khó thu hút dòng tiền mạnh. Thép tiếp tục đối mặt với tình trạng dư cung trên thị trường khu vực, trong khi dệt may và thủy sản chịu áp lực từ thuế quan và cạnh tranh quốc tế, tỷ giá biến động cũng ảnh hưởng đến sức cạnh tranh. Trong bối cảnh thị trường hướng đến sự phân hóa, đây sẽ là những nhóm khó tạo bất ngờ về lợi nhuận, phù hợp hơn với chiến lược giao dịch ngắn hạn thay vì nắm giữ dài hạn.

Hoàng Anh