App đầu tư hoàn tiền kiểu đa cấp: 'Miếng bánh' hấp dẫn, nhiều rủi ro
Thời gian gần đây, các ứng dụng (app) thương mại điện tử với hình thức thực hiện 'tiêu dùng hay mua sắm hoàn tiền' đang có xu hướng nở rộ. Đánh vào lòng tham của nhiều người, các app này đưa ra những ưu đãi khủng để lôi kéo, thu hút, tuy nhiên, người tiêu dùng cần hết sức cảnh giác bởi không ít app có dấu hiệu biến tướng theo kiểu kinh doanh đa cấp trái phép.
Cảnh giác chiêu bài hoàn tiền… 80%
Mới đây, app có tên IBG có cách thức hoạt động gần giống app MyAladinz vừa bị Bộ Công an cảnh báo, đang hoạt động chiêu dụ người dùng tham gia để huy động vốn và trả thưởng theo mô hình đa cấp trên mạng internet. Đáng chú ý, dù chỉ mới hoạt động được khoảng 1 tháng nay nhưng đã có nhiều người nghe quảng cáo, tư vấn đã bỏ số tiền lớn đầu tư vào app này với mong ước nhanh chóng... làm giàu. Theo đó, trên mạng xã hội và nhiều tài khoản Facebook cá nhân thường xuyên đăng tải, chia sẻ các bài viết, video clip quảng cáo về app có tên IBG. Theo tìm hiểu được biết, đây là app nền tảng công nghệ 4.0 cung cấp dịch vụ tích điểm cho khách hàng (Loyalty point) bằng việc hoàn lại (cashback) 80% giá trị đơn hàng. Cụ thể, những ai muốn tham gia và tạo tài khoản trên app thì bắt buộc phải có người giới thiệu. Sau khi tạo tài khoản và xác thực tài khoản thì người tham gia sẽ dùng tiền thật để mua tiền ảo USDT. Sau đó, khách hàng sử dụng app IBG mua hàng để được hoàn lại 80% giá trị sản phẩm sau khi mua theo đơn vị điểm IBG. Với kiểu hoàn lại này, nhiều người sẽ dễ lầm tưởng khách hàng chỉ phải bỏ ra 20% đã nhận được món đồ mình cần mua nhưng thực tế không phải. Cũng tương tự như app MyAladinz vừa bị Bộ Công an cảnh báo, app IBG hoàn lại 80% giá trị sản phẩm qua điểm thưởng IBG. Mỗi ngày, khách hàng chỉ có thể đổi 0,2% điểm thưởng trên thành tiền ảo USDT để có thể sử dụng.
Theo quảng cáo, khi tham gia gói đầu tư qua app IBG, khách hàng có cơ hội nhân 5 lần số vốn chỉ trong 6 tháng. Các gói đầu tư trên app IBG được giới thiệu từ Silver đến Diamond, tương ứng số tiền đầu tư từ 100 - 5.000 USD; quy đổi thành điểm nhận được từ 500 - 250.000 điểm và hoa hồng trực tiếp từ 5 - 8%; hoa hồng gián tiếp từ 1 - 2,5% kèm phần trăm nhận được cho mỗi giao dịch từ 0,4 - 0,7%. Đặc biệt, với các nhà đầu tư “phát triển cộng đồng” tức lôi kéo được người khác tham gia, thì IBG sẽ trả cho người giới thiệu (gọi là F1) 80% số điểm người sau đóng tham gia hệ thống. Đồng thời còn được trích thưởng hoa hồng theo tỷ lệ % theo 18 cấp bậc.
Hoạt động không phép
Theo tìm hiểu, app IBG được vận hành bởi Công ty TNHH IBG Việt Nam (IBG Việt Nam). Doanh nghiệp này chỉ mới được Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM cấp giấy phép thành lập từ ngày 7/5/2020 có trụ sở đăng ký đặt tại tòa nhà số 708-720 đường Điện Biên Phủ (phường 22, quận Bình Thạnh). Tuy nhiên, trên các trang web lại giới thiệu trụ sở chính của công ty này đặt tại 602 đường Phạm Văn Đồng (phường Hiệp Bình Chánh, quận Thủ Đức). Dù hoạt động kiểu như thương mại điện tử nhưng công ty này hoàn toàn không đăng ký với cơ quan chức năng. Theo Sở Công Thương TP.HCM, căn cứ pháp lý theo Nghị định 52/2013/NĐ-CP về thương mại điện tử, qua rà soát, app IBG chưa có thông báo cũng như đăng ký với Bộ Công Thương. Đối với Sở Công Thương TP.HCM, cũng chưa có bất kỳ thông tin nào về app này.
Đáng chú ý, hoạt động của app IBG gần như kiểu huy động vốn và trả thưởng giống như mô hình đa cấp, của app MyAladinz mà Bộ Công an vừa cảnh báo. Theo Bộ Công an, hiện tại Việt Nam chưa công nhận bất cứ loại hình tiền điện tử và tiền mã hóa nào. Các đối tượng lợi dụng hoạt động thương mại điện tử (chưa được cấp phép) để huy động vốn và tổ chức kinh doanh theo phương thức đa cấp trái phép. Những hệ thống kiểu này chủ yếu lấy tiền của người tham gia sau để trả lãi suất và hoa hồng cho người tham gia trước và sẽ sụp đổ khi số tiền người tham gia sau không đủ trả lãi hoặc không có người tham gia mới. Nhà đầu tư cũng chỉ được trả lãi bằng tiền ảo và điểm ảo; nếu muốn rút tiền chỉ có cách bán tiền ảo và điểm ảo này cho nhà đầu tư khác trong hệ thống, không bán, thanh khoản được ra ngoài hệ thống.
Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, Bộ Công Thương cảnh báo, những ứng dụng thương mại điện tử quảng cáo “giá trị hoàn tiền 80%” hay “giá trị tích lũy 80%” đều hướng người tham gia hiểu nhầm chỉ cần phải bỏ 20% số tiền là có thể sở hữu sản phẩm, dịch vụ. Nhưng thực tế việc hoàn tiền với giá trị % cao như vậy chỉ ở việc tích điểm trên hệ thống nội bộ, khi chuyển đổi ra tiền mặt thì theo tỷ lệ % rất nhỏ, không có ý nghĩa hoàn tiền như quảng cáo. Đây là thủ đoạn tinh vi đưa thông tin sai lệch nhằm thu hút, dụ dỗ người đăng ký sử dụng.