Apple gặp vấn đề lớn với AI, tạo cơ hội vàng cho Google trên thị trường di động

Google cần nắm bắt thời khắc này. Các nhà phân tích của Bank of America thậm chí còn gọi hàng loạt thông báo mới về AI là "ngựa thành Troy" cho mảng kinh doanh thiết bị của Google.

Nhiều năm qua, hệ điều hành iOS của Apple và Android của Google luôn cạnh tranh gay gắt. Apple dẫn đầu về doanh số điện thoại tại Mỹ, dù vẫn thua Android trên quy mô toàn cầu. Hai hệ điều hành này cũng dần trở nên giống nhau hơn; iOS ngày càng được tùy biến nhiều hơn, trong khi Android lại trở nên gọn gàng và dễ dùng hơn. Khi tốc độ nâng cấp phần cứng chậm lại những năm gần đây, trọng tâm đã chuyển sang tính năng thông minh bên trong thiết bị.

Điều này có thể là một vấn đề lớn với Apple. Các đợt triển khai AI của hãng không tạo nhiều ấn tượng với người dùng, trong khi những tính năng được hứa hẹn hấp dẫn hơn lại liên tục bị trì hoãn. Theo báo cáo, Apple đang cố gắng xây dựng lại Siri hoàn toàn bằng các mô hình ngôn ngữ lớn. Hiện Apple vẫn tụt lại phía sau Google, OpenAI trong lĩnh vực AI và khoảng cách ấy ngày càng lớn hơn.

Tại hội nghị I/O dành cho nhà phát triển tuần trước, Google đã công bố hàng loạt tính năng AI mới. Ví dụ nổi bật nhất có lẽ là màn trình diễn Project Astra - tác tử AI của Google giúp một người sửa xe đạp tra cứu sách hướng dẫn, mở video YouTube và gọi đến cửa hàng để xem một số linh kiện còn hay không.

Dĩ nhiên đó là một video quảng cáo được trau chuốt kỹ lưỡng, nhưng Project Astra khiến Siri trông như sản phẩm của thế hệ cũ.

"Từ lâu, cách tốt nhất để đưa sản phẩm ra thị trường tiêu dùng là thông qua các thiết bị và điều đó chưa bao giờ đúng hơn như hiện tại. Android có lẽ sẽ là nền tảng quan trọng nhất để triển khai nhiều khả năng này", Ben Thompson, nhà phân tích và tác giả của Stratechery, nhận định.

Google đang có tầm nhìn về một trợ lý AI luôn đồng hành cùng bạn.

Nếu từng biết Project Astra của Google (ra mắt tại I/O 2024), bạn đã có khái niệm khá rõ về điều công ty đang hướng tới. Google muốn xây dựng một trợ lý AI luôn ở bên bạn mọi nơi, trên smartphone hay kính thực tế tăng cường (AR), có thể quan sát, trả lời câu hỏi và cung cấp thông tin chỉ trong vài giây, hoặc đơn giản chỉ là hỗ trợ bạn lập trình.

Tại I/O 2025, Google đã trình diễn phiên bản nâng cấp của Project Astra - tác tử AI đa phương thức có thể phản hồi và thực hiện lệnh bằng giọng nói theo thời gian thực, sử dụng camera điện thoại hoặc kính thông minh để quan sát thế giới.

Google có kế hoạch tích hợp Project Astra trực tiếp vào tìm kiếm và sẽ cho phép truy cập tính năng này từ thiết bị chạy iOS của Apple, chứ không chỉ giới hạn ở Android.

Cũng tại I/O 2025, Google còn công bố sẽ mở rộng Gemini 2.5 Pro trở thành một “mô hình thế giới”, nghĩa là có khả năng hiểu những gì nó đang quan sát và lập kế hoạch. Trong ngôn ngữ AI, điều này nghĩa là đang trở nên “tự chủ” hơn.

Demis Hassabis, Giám đốc điều hành Google DeepMind, gọi đây là “những bước đi quan trọng” để xây dựng một “trợ lý AI toàn diện” có thể hiểu rõ người dùng và hành động thay họ.

“Các bản cập nhật gần đây cho Gemini là những bước quan trọng hướng tới việc mở khóa tầm nhìn của chúng tôi về một trợ lý AI toàn diện. Nó thông minh và hiểu được bối cảnh mà bạn đang ở, có thể lập kế hoạch và thực hiện hành động thay mặt bạn trên mọi thiết bị. Đây là mục tiêu cuối cùng của ứng dụng Gemini: Một AI mang tính cá nhân, tự chủ và mạnh mẽ”, Demis Hassabis nói.

Bài thuyết trình về Android tại I/O 2025 - Ảnh: Google

Cơ hội vàng cho Google

Apple đã làm rất tốt việc giữ chân người dùng trong hệ sinh thái của mình với các tính năng như iMessage, FaceTime và các thiết bị ngoại vi như Apple Watch - vốn yêu cầu phải có iPhone mới sử dụng được.

Trong khi đó, dòng điện thoại Pixel của Google vẫn chỉ là một phần nhỏ bé so với tổng số smartphone toàn cầu. Tuy nhiên, đó không phải vấn đề quá lớn khi Google có những đối tác khổng lồ, điển hình là Samsung. Đó là những hãng mang các tính năng AI của Google đến với hàng tỉ người dùng Android trên khắp thế giới.

Dù người dùng iPhone vẫn sẽ được trải nghiệm một số tính năng mới thông qua các ứng dụng của Google trên iOS, rõ ràng “trợ lý AI toàn diện” mà hãng đang xây dựng sẽ chỉ phát huy tiềm năng tối đa trên Android. Có lẽ điều này cuối cùng sẽ khiến một số người dùng iPhone cân nhắc chuyển sang smartphone Android.

“Chúng ta đang thấy hiệu quả giảm dần trong các chu kỳ nâng cấp phần cứng, điều đó có nghĩa là giờ đây trọng tâm thật sự là các chu kỳ nâng cấp phần mềm”, nhà phân tích cấp cao Mark Shmulik từ công ty quản lý tài sản Bernstein chia sẻ với trang Insider.

Nếu Apple không có những thay đổi lớn, Mark Shmulik cho rằng khoảng cách về khả năng giữa Android và iOS sẽ chỉ ngày càng mở rộng.

“Nếu khoảng cách nới rộng đến mức một người dùng iPhone nói: ‘Điện thoại tôi không làm được việc này’, thì liệu điều đó có đủ để khiến họ chuyển sang hệ điều hành khác, phá vỡ cái gọi là ‘sự ràng buộc đáng kinh ngạc’ mà Apple luôn tạo ra hay không?”, Mark Shmulik đặt câu hỏi.

Không chỉ là smartphone

Nội bộ Google đã chuẩn bị cho khoảnh khắc này từ lâu. Năm ngoái, công ty đã hợp nhất các nhóm Pixel, Chrome và Android để tận dụng cơ hội AI.

“Chúng tôi sẽ hành động cực kỳ nhanh để không bỏ lỡ cơ hội này. Đây là thời khắc chỉ xuất hiện một lần trong cả một thế hệ để tái định nghĩa điện thoại có thể làm được gì. Chúng tôi sẽ tận dụng thời khắc ấy”, Sameer Samat, Giám đốc Android của Google, nói tại sự kiện I/O 2024.

Một năm sau, Google dường như đang thực sự làm điều đó. Phần lớn những gì hãng trình diễn tuần trước tại I/O sẽ sớm được triển khai lên thiết bị ngay hoặc trong vài tuần tới.

Google vẫn đối mặt với thách thức: Mối quan hệ với các đối tác như Samsung đi kèm với lời cam kết rõ ràng rằng họ sẽ không thiên vị thiết bị “cây nhà lá vườn” của mình. Do đó, nếu quyết định đầu tư mạnh tay vào dòng Pixel mà làm tổn hại đến các đối tác, Google có thể rơi vào “bãi mìn trong kinh doanh” (rủi ro tiềm ẩn nghiêm trọng trong kinh doanh, có thể gây thiệt hại lớn nếu không cẩn thận - PV).

Tất nhiên, Google cần nhìn xa hơn smartphone. Việc đặt cược vào kính XR là một bước đi của Google nhằm đón đầu nền tảng điện toán thế hệ kế tiếp.

Meta Platforms đã bán kính thực tế ảo (VR), kính thông minh và đang phát triển kính AR.

Apple đang nỗ lực để ra mắt kính thông minh của hãng vào cuối năm 2026, theo hãng tin Bloomberg.

Các kỹ sư Apple đang đẩy mạnh việc phát triển kính thông minh để cạnh tranh với dòng kính Ray-Ban nổi tiếng của Meta Platforms và đạt mục tiêu ra mắt cuối năm 2026, những người am hiểu vấn đề nói với hãng tin Bloomberg. Họ tiết lộ Apple sẽ bắt đầu sản xuất hàng loạt nguyên mẫu kính thông minh thông qua các nhà cung cấp ở nước ngoài cuối năm nay.

Kính thông minh của Apple sẽ được trang bị camera, micro và loa, hỗ trợ phân tích thế giới xung quanh và nhận lệnh thông qua trợ lý giọng nói Siri. Kính còn có thể xử lý các tác vụ như gọi điện, phát nhạc, dịch trực tiếp và chỉ đường từng bước. Cách tiếp cận này tương tự các mẫu kính hiện tại của Meta Platforms và thiết bị sắp ra mắt chạy hệ điều hành Android XR của Google.

Một nguồn tin cho biết kính thông minh của Apple sẽ tương tự sản phẩm Meta Platforms nhưng được chế tạo tốt hơn.

Kính thông minh của Meta Platforms ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng và công ty mẹ Facebook đang lên kế hoạch tung ra một sản phẩm cao cấp hơn cuối năm 2025, có màn hình, cho phép người dùng xem thông báo, hình ảnh và những thứ đơn giản khác.

Theo Bloomberg, Meta Platforms cũng đang lên kế hoạch phát hành mẫu kính AR thực sự đầu tiên vào năm 2027.

Tuần trước, Google đã trình diễn loại kính có lớp phủ hình ảnh để cung cấp thông tin ngay lập tức cho người đeo. Đây là điều mà kính của Meta Platforms chưa có và phiên bản đầu tiên kính của Apple được cho sẽ không có.

Lớp phủ hình ảnh đề cập đến khả năng hiển thị thông tin kỹ thuật số (hình ảnh, văn bản, video) lên trên hình ảnh thế giới thực mà người dùng nhìn thấy.

Sự thành công ban đầu của kính Meta Platforms chắc chắn là điều đáng khích lệ cho Google, trong bối cảnh một kỷ nguyên thiết bị AI mới đang bắt đầu. Giờ đây, Google có cơ hội vượt lên dẫn đầu nhờ vào năng lực AI. Apple có thể đang tạo ra "cơ hội ngàn vàng” mà Google đã chờ đợi hơn một thập kỷ qua.

“Tôi không chắc đây có phải là khung thành bỏ trống không, nhưng có cảm giác họ đã tự dâng cho đối thủ một quả phạt đền”, Mark Shmulik nói về Apple.

Sơn Vân