Các phương tiện truyền thông cho biết, máy bay vận tải quân sự xuất phát từ lãnh thổ Ukraine cách đây vài ngày đã chuyển vũ khí, khí tài hiện đại tới Azerbaijan.
Đó là các tổ hợp trinh sát điện tử thụ động Kolchuga-M, khí tài này đã được triển khai dọc theo biên giới Armenia và Azerbaijan, Armenia và Nagorno-Karabakh.
Chính nhờ những tổ hợp tinh vi này mà Israel trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới tiêu diệt thành công Pantsir-S của Nga.
Một số thông tin có được từ Avia-pro cho biết Azerbaijan đã yêu cầu Ukraine cung cấp các tổ hợp Kolchuga-M để xác định vị trí của những hệ thống phòng không Armenia, bao gồm tổ hợp S-300 và hệ thống phòng không tầm ngắn.
Tổ hợp Kolchuga-M với đặc tính chuyên thu sóng thụ động có thể cơ bản xác định vị trí của radar S-300 khi hoạt động thông qua biện pháp giao hội, xác định tham số giữa các đài kết nối với nhau.
Một trong những lý do giải thích cho yêu cầu của Azerbaijan là bởi vì tổn thất lớn của máy bay không người lái An-2 hoán cải, vốn thường xuyên bị hệ thống phòng không của Armenia và quân đội Artsakh tấn công.
Một chuyên gia từ trang Avia-pro giải thích: "Kolchuga-M của Ukraine tàng hình và có thể hoạt động trong điều kiện bị nhiễu sóng vô tuyến điện tử mạnh”.
“Nhờ tổ hợp này mà quân đội Israel mới có thể áp chế hoàn toàn khả năng của hệ thống tên lửa phòng không Pantsir-S của Nga ở Syria, phát hiện ra vị trí của chúng và tiêu diệt thành công".
Cần lưu ý trong thời gian xảy ra xung đột vũ trang ở Nagorno-Karabakh, quân đội Cộng hòa Nagorno-Karabakh tự xưng (NKR) và Armenia đã mất vài chục hệ thống phòng không, bao gồm cả tổ hợp S-300PS tầm xa, và theo báo cáo sơ bộ thì còn bao gồm cả một hệ thống Pantsir-S1.
Kolchuga-M là một hệ thống radar thụ động do Ukraine phát triển, nó có thể phát hiện các mục tiêu bay từ cự ly 800 km ở mọi độ cao, ngoài ra còn định vị được nguồn phát sóng điện từ trên mặt đất, ví dụ như radar của tổ hợp phòng không.
Mỗi hệ thống Kolchuga-M bao gồm 3 đài thu tín hiệu sóng điện từ, có thể bố trí cách nhau 10 km, cùng 1 đài điều khiển xử lý tín hiệu trung tâm.
Tổ hợp này có thể phát hiện và bám sát các loại phương tiện bay thông qua nguyên tắc giao hội sóng điện từ giữa 3 đài thu tín hiệu, nó còn có thể định vị chính xác nguồn phát sóng từ mặt đất thông qua nguyên tắc trên.
Kolchuga-M có thể cùng lúc bám sát tín hiệu của 32 mục tiêu với đủ 3 tham số (cự ly, góc tà và phương vị). Đài thu và trạm điều khiển trung tâm đề được đặt trên khung gầm xe tải việt dã Kraz 6x6.
Kolchuga-M được coi là một trong những hệ thống cảnh báo sớm đường không đặc biệt hiệu quả, nó có thể phát hiện các loại máy bay tàng hình hiện có hoặc sẽ được trang bị trong tương lai thông qua sóng vô tuyến.
Theo tính toán, nếu đặt ở độ cao 100 m so với mặt đất và mục tiêu bay ở độ cao 10 km thì hệ thống Kolchuga-M có thể phát hiện từ cự ly 450 km, còn mục tiêu bay ở độ cao 20 km thì cự ly phát hiện đạt tới 620 km.
Hơn nữa, do Kolchuga-M là hệ thống cảm biến thụ động nên nó có khả năng sống sót cao vì không phát sóng mà chỉ thu, khiến các loại tên lửa chống bức xạ diệt radar không thể nương theo cánh sóng để bay tới tìm diệt.
Hiện tại chưa rõ tầm xác định mục tiêu đối với phương tiện phát sóng điện từ triển khai trên mặt đất của Kolchuga-M là bao nhiêu, nhưng con số này được dự báo cũng không hề nhỏ và đủ để giúp máy bay không người lái tìm tới chính xác vị trí S-300 hay Pantsir-S1 hoạt động.
Bạch Dương