ASEAN có thể đối mặt với năm 2024 'nhiều mây' vì lo lắng về xuất khẩu
Hãng tin Nikkei Asia dẫn nhận xét của các nhà phân tích và dự đoán rằng tăng trưởng kinh tế của Đông Nam Á có thể sẽ được cải thiện vào năm tới, nhưng điều kiện kinh tế vĩ mô chao đảo có thể gây ra mức tăng trưởng không đồng đều giữa các quốc gia.
Một nhà kinh tế chỉ ra rằng các quốc gia phụ thuộc vào thương mại “vẫn chưa thoát khỏi khó khăn” sau khi xuất khẩu chậm lại. Điều này là do nền kinh tế toàn cầu và thị trường Trung Quốc yếu kém đã kéo hoạt động kinh tế của các nước này đi xuống trong năm nay.
Chính phủ Singapore mới đây đã dự kiến mức tăng trưởng của nước này trong năm 2024 sẽ đạt từ 1% - 3%, khi nhu cầu điện tử toàn cầu, một trong những lĩnh vực cốt lõi của quốc gia này, được kỳ vọng sẽ phục hồi. Trước đó, vào tháng 10, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã chốt mức tăng trưởng của Singapore vào năm 2024 sẽ vào khoảng 2,1%.
Gabriel Lim, Thư ký thường trực của Bộ Thương mại và Công nghiệp Singapore cho biết: “Hướng tới năm 2024, tăng trưởng GDP ở các nền kinh tế lớn như Mỹ và khu vực đồng Euro có thể sẽ chậm lại hơn nửa vào nửa đầu năm, do các điều kiện tài chính tiếp tục bị thắt chặt. Tăng trưởng của Trung Quốc dự kiến sẽ giảm vào năm 2024, do những suy giảm tiếp tục kéo dài trong lĩnh vực bất động sản và tiêu dùng nội địa”.
Năm nay, suy thoái kinh tế do chính sách thắt chặt tiền tệ của Fed và sự phục hồi mờ nhạt của Trung Quốc sau cuộc khủng hoảng COVID đã đè nặng lên các nền kinh tế Đông Nam Á, đặc biệt là thông qua thương mại.
Dữ liệu GDP của Singapore ghi nhận trong quý từ tháng 7 đến tháng 9/2023 đã cho thấy xuất khẩu nội địa phi dầu mỏ chuẩn của nước này đã giảm 18,8% so với một năm trước đó, mặc dù số liệu tăng trưởng GDP tiêu đề cho thấy sự phục hồi đã tăng lên 1,1% so với mức 0,5% ghi nhận trong quý II.
Thái Lan và Indonesia cũng ghi nhận mức tăng trưởng chậm hơn trong giai đoạn từ tháng 7 đến tháng 9 vừa qua, với mức tăng trưởng lần lượt là 1,5% và 4,9% do nhu cầu bên ngoài yếu. Cả hai con số đều thấp hơn kỳ vọng của thị trường.
Dù vậy, không phải nền kinh tế nào cũng đối mặt với dự báo giảm tăng trưởng. Cụ thể, đối với thị trường Malaysia, Philippines và Việt Nam, vốn tất cả đều báo cáo số liệu GDP tương đối yếu trong quý từ tháng 4 đến tháng 6, nay đến quý III lần lượt đã tăng 3,3%; 5,7% và 5,3% so với cùng kỳ năm 2022.
Trong một báo cáo đưa ra vào tháng này, Ngân hàng HSBC đã dự báo tăng trưởng chung của các nền kinh tế lớn thuộc nhóm “ASEAN-6” gồm Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam sẽ đạt 4,6% vào năm 2024, tăng từ mức 4% của năm nay. Theo dự báo, triển vọng tăng trưởng là khác nhau ở mỗi quốc gia, từ 2,4% đối với Singapore và 6,3% đối với Việt Nam.
Yun Liu, chuyên gia kinh tế phụ trách thị trường ASEAN tại HSBC chia sẻ với phóng viên báo Nikkei Asia: “Các nền kinh tế định hướng xuất khẩu, đặc biệt là Singapore, Việt Nam, Malaysia và Thái Lan không nằm ngoài nguy cơ. Chúng tôi kỳ vọng chu kỳ thương mại toàn cầu sẽ phục hồi dần dần vào năm 2024. Điều đó cho thấy khi chu kỳ thương mại chuyển hướng, các nền kinh tế khu vực có thể sẽ chứng kiến sự phục hồi kiêm tốn về thương mại”.
Ngoài sự sụt giảm trong xuất khẩu, ASEAN còn chứng kiến tỷ lệ lạm dao động sau khi xung đột giữa Nga và Ukraine bùng phát. Nhà kinh tế trưởng tại China Banking Corp ở Manila Domini Velasquez nhận định: “Vào năm 2024, điều quan trọng là phải kiểm soát lạm phát, tiếp tục chi tiêu công và cuối cùng là hạ lãi suất chính sách khi thích hợp để giảm chi phí kinh doanh”.
Trong bản cập nhật vào tháng trước, Văn phòng Nghiên cứu Kinh tế Vĩ mô ASEAN+3 (AMRO), một cơ quan giám sát kinh tế khu vực, đã dự báo lạm phát ở Đông Nam Á, cũng như Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc, tức nhóm ASEAN+3 dự kiến sẽ giảm xuống còn 2,6% vào năm 2024.
Tuy nhiên, tổ chức cũng cảnh báo rằng sự trỗi dậy của giá lương thực và năng lượng toàn cầu trong những tháng gần đây đã làm dấy lên mối lo ngại về một đợt tăng giá hàng hóa khác, cùng với đó là nguy cơ lạm phát cao hơn sẽ trở nên nổi bật hơn.
ARMO cho biết trong bản cập nhật của mình rằng triển vọng tăng trưởng của ASEAN+3 tồn tại rất nhiều điều không chắc chắn. Một cú sốc năng lượng toàn cầu kết hợp với suy thoái kinh tế toàn cầu sẽ là một đòn giáng mạnh vào khu vực.