ASEAN công bố hướng dẫn về quản trị AI có trách nhiệm

Kêu gọi đánh giá rủi ro AI

Bản hướng dẫn được công bố sau phiên bế mạc Hội nghị Bộ trưởng Kỹ thuật số ASEAN lần thứ 4 tổ chức tại Singapore trong ngày 1 và 2-2 để thảo luận về các vấn đề kỹ thuật số mới nổi, bao gồm AI và lừa đảo qua mạng. Hướng dẫn bao gồm những khuyến nghị cấp quốc gia và cấp khu vực mà các chính phủ có thể xem xét thực hiện để lên kế hoạch, phát triển và triển khai các hệ thống AI một cách có trách nhiệm.

ASEAN công bố hướng dẫn về quản trị AI có trách nhiệm

Những khuyến nghị này gồm: nuôi dưỡng nhân tài AI; nâng cao tay nghề cho lực lượng lao động; nghiên cứu và phát triển AI. Các đề xuất cấp khu vực gồm việc thành lập một nhóm làm việc để triển khai, tổng hợp quá trình thực hiện. ASEAN kêu gọi các công ty công nghệ triển khai cấu trúc đánh giá rủi ro AI và đào tạo quản trị AI, nhưng hành động cụ thể sẽ do các công ty và cơ quan quản lý địa phương quyết định. Tuyên bố chung sau hội nghị cho biết, bản hướng dẫn nhằm mục đích hỗ trợ các tổ chức trong khu vực có mong muốn phát triển những công nghệ AI truyền thống cho các ứng dụng thương mại và phi quân sự. Các bộ trưởng của ASEAN cũng nhất trí thành lập một nhóm chuyên trách để thảo luận về quản trị AI.

Thiết lập nguyên tắc chung

Mối quan tâm đến AI đã bùng nổ từ khi ChatGPT của OpenAI được ra mắt vào tháng 11-2022, khi chatbot này được lan truyền rộng rãi nhờ khả năng tạo ra phản hồi giống con người với những yêu cầu của người dùng. Khi các tổ chức bắt đầu mở rộng quy mô sử dụng AI để thu hút được nhiều lợi ích hơn, đó là lúc AI có trách nhiệm (Responsible AI) xuất hiện. Theo đó, AI có trách nhiệm là một cách tiếp cận để phát triển, đánh giá và triển khai các hệ thống AI một cách an toàn, đáng tin cậy và có đạo đức.

Theo Bộ Thông tin và Truyền thông Singapore, hướng dẫn này tìm cách thiết lập các nguyên tắc chung đáng tin cậy cho AI và đề xuất các phương pháp hay nhất về cách triển khai AI trong ASEAN. Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng các quốc gia thành viên trong khu vực đang ở “các giai đoạn phát triển kỹ thuật số khác nhau” nên có thể đặt ra thách thức cho vấn đề này.

Nhà nghiên cứu chính về các vấn đề kinh tế tại Trung tâm Nghiên cứu ASEAN, Kristina Fong, nhận định, các quốc gia khác nhau không chỉ về khả năng kỹ thuật số, mà còn về mức độ trưởng thành của các cơ quan quản lý, năng lực thể chế, cũng như quy định của pháp luật. Đó là lý do phải mở những diễn đàn thảo luận về những rủi ro và vấn đề tồn tại trong việc tiếp cận công nghệ để các nước trao đổi, tìm ra cách phối hợp quản lý.

Trong khi đó, Kenddrick Chan, nhà phân tích chính sách cấp cao tại Viện Thay đổi toàn cầu Tony Blair có trụ sở tại Anh, cho rằng, khu vực tư nhân sẽ đóng một vai trò quan trọng trong các nỗ lực quản trị AI. Do đó, các chính phủ nên khám phá các cơ chế để thúc đẩy sự hợp tác công tư tốt hơn trong lĩnh vực này, cả ở cấp quốc gia và khu vực.

THANH HẰNG