ASEAN - Mỹ hợp tác chặt, hiệu quả

Chiều 13-5 (giờ địa phương), tại thủ đô Washington D.C., Mỹ, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các lãnh đạo ASEAN dự Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN - Mỹ. Các nhà lãnh đạo đã trao đổi về an ninh biển, kiểm soát dịch bệnh và phục hồi kinh tế, ứng phó với biến đổi khí hậu và các vấn đề khu vực và toàn cầu.

Duy trì hòa bình, an ninh, ổn định

Nhận định tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp với nhiều thách thức mới nảy sinh, ASEAN và Mỹ khẳng định phối hợp chặt chẽ đóng góp duy trì hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực, trong đó có an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở biển Đông.

Mỹ khẳng định ủng hộ lập trường của ASEAN về biển Đông, hoan nghênh ASEAN thúc đẩy hợp tác, đối thoại và xây dựng lòng tin ở khu vực, nỗ lực xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982.

Về tình hình Myanmar, các nước kêu gọi kiềm chế, giảm căng thẳng, bạo lực, bảo đảm an toàn cho người dân, phát huy tinh thần trách nhiệm, thực hiện đầy đủ Đồng thuận 5 điểm của ASEAN, đồng thời hoan nghênh nỗ lực của Chủ tịch ASEAN hỗ trợ Myanmar sớm ổn định tình hình, tìm giải pháp bền vững cho các vấn đề hiện nay.

Trao đổi về tình hình Ukraine, các bên kêu gọi kiềm chế, duy trì các nỗ lực đối thoại tìm giải pháp lâu dài trên cơ sở phù hợp với luật pháp quốc tế và tính đến lợi ích chính đáng của các bên, đồng thời bảo đảm an toàn cho dân thường. Các nước nhấn mạnh tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên Hiệp Quốc và luật pháp quốc tế, giải quyết hòa bình bất đồng, tranh chấp.

Kết thúc hội nghị, lãnh đạo các nước thông qua Tuyên bố Tầm nhìn chung phản ánh những kết quả đạt được trong 45 năm qua và đề ra định hướng tương lai. Trong đó, các nước cam kết thiết lập Quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN - Mỹ có ý nghĩa thực chất, hiệu quả và cùng có lợi tại Hội nghị Cấp cao ASEAN - Mỹ lần thứ 10 vào tháng 11-2022, trông đợi sớm hoàn thành các thủ tục cần thiết.

Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN - Mỹ Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Tăng cường hợp tác biển

Tại phiên họp với Tổng thống Mỹ Joe Biden, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh trước những biến động phức tạp, khó lường hiện nay của tình hình quốc tế, khu vực, cần phải tiếp tục thúc đẩy đối thoại chân thành trên cơ sở lòng tin và trách nhiệm, đoàn kết, chung tay hợp tác, kiểm soát bất đồng, thượng tôn pháp luật, góp phần hiện thực hóa một thế giới hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển thịnh vượng.

Thủ tướng bày tỏ mong muốn các nước lớn, những đối tác của ASEAN, có thể đưa quan hệ đi vào ổn định, cạnh tranh lành mạnh và có trách nhiệm, đồng thời tham gia đóng góp cho khu vực trên tinh thần minh bạch, xây dựng, tôn trọng vai trò trung tâm của ASEAN, tham vấn đầy đủ với ASEAN, tôn trọng luật pháp quốc tế, đóng góp cho hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực và trên thế giới.

Việt Nam tái khẳng định lập trường nguyên tắc của ASEAN về biển Đông, nhấn mạnh giải quyết hòa bình mọi tranh chấp, khác biệt, trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982.

Thủ tướng hoan nghênh các đối tác ủng hộ ASEAN thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC); xây dựng COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982.

Tại phiên thảo luận về vấn đề an ninh biển và phòng chống Covid-19, Thủ tướng Phạm Minh Chính hoan nghênh các sáng kiến của Mỹ về tăng cường hợp tác biển với khu vực.

Cảm ơn Mỹ hỗ trợ Việt Nam ứng phó hiệu quả với đại dịch, Thủ tướng giới thiệu những thành tựu của Việt Nam trong kiểm soát dịch, phục hồi kinh tế. Thủ tướng đề cao xây dựng cách tiếp cận toàn cầu trong giải quyết các vấn đề toàn cầu, đề nghị Mỹ tiếp tục giúp đỡ các nước ASEAN phòng chống dịch, nhất là chuyển giao công nghệ trong sản xuất vắc-xin và thuốc điều trị...

Phát biểu tại phiên họp về ứng phó biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng sạch và cơ sở hạ tầng bền vững, Thủ tướng Phạm Minh Chính mong Mỹ triển khai hiệu quả hợp tác trong khuôn khổ Quan hệ Đối tác Mê Kông - Mỹ, góp phần bảo đảm chất lượng phát triển, hỗ trợ phát triển đồng đều và bền vững.

Thủ tướng đề cao nỗ lực của các nước, hợp tác ứng phó biến đổi khí hậu, phát triển năng lượng tái tạo, thúc đẩy chuyển đổi năng lượng sạch, xây dựng hạ tầng chất lượng cao, hướng tới phát triển xanh và bền vững.

Dương Ngọc