Azerbaijan chỉ trích EU vì không đạt được thỏa thuận khí đốt dài hạn

Ông Vaqif Sadiqov, Đại sứ Azerbaijan tại EU, nói với Financial Times rằng quốc gia này cần sự chắc chắn của các hợp đồng dài hạn để huy động nguồn tài chính cần thiết nhằm tăng sản lượng khí đốt ở Biển Caspian và đáp ứng nhu cầu bổ sung của EU.

“Chúng tôi không thể là lính cứu hỏa chỉ gửi nhiên liệu trong ba đến sáu tháng. Chúng tôi cần các hợp đồng để có thể đến các ngân hàng nhằm xin tài trợ cho hoạt động khai thác ở Biển Caspian”, Đại sứ nói rõ.

Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev (trái) và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, cho biết xuất khẩu sang EU sẽ tăng lên 13 tỷ mét khối trong năm nay. Ảnh: Stoyan Nenov/Reuters.

Vào năm 2022, Bỉ và Azerbaijian đã đạt được thỏa thuận nhằm tăng lượng xuất khẩu khí đốt hàng năm của Azerbaijan sang EU lên 20 tỷ mét khối vào năm 2027, so với 11,8 bcm năm ngoái, khi khối này cố gắng loại bỏ khí đốt của Nga sau xung đột ở Ukraine.

Bất chấp “các cuộc thảo luận sâu sắc” với Ủy ban châu Âu về cách đạt được mục tiêu, ông Sadiqov cho biết các nhà khai thác EU không muốn ký hợp đồng dài hạn vì tham vọng của khối là hạn chế tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch và đạt mức phát thải khí nhà kính bằng 0 vào năm 2050.

Các quan chức EU cho biết việc thực hiện các thỏa thuận thương mại là tùy thuộc vào các công ty chứ không phải Chính phủ các nước.

Việc tìm kiếm các nguồn khí đốt tự nhiên mới đã trở nên quan trọng đối với EU kể từ khi Nga, trước đây là nhà cung cấp lớn nhất của khối, bắt đầu dần dần ngừng cung cấp khí đốt để trả đũa việc EU hỗ trợ Ukraine.

Nhưng khối cũng đã cam kết thực hiện các mục tiêu đầy tham vọng về khí hậu. Trong một khuyến nghị được đưa ra vào tháng 2 để EU cắt giảm 90% lượng khí thải nhà kính vào năm 2040, Bỉ cho biết mức tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch vào năm 2040 sẽ thấp hơn 80% so với năm 2021, trong đó chỉ 40% là khí đốt. Khí được tạo thành chủ yếu từ metan, một phân tử có khả năng làm ấm mạnh, giữ nhiệt nhiều hơn carbon dioxide nhưng có thời gian tồn tại ngắn hơn.

Theo số liệu của Chính phủ Azerbaijan, từ tháng 1 đến tháng 6, Azerbaijan đã xuất khẩu 6,4 bcm khí đốt sang các nước EU, khoảng 1/4 tổng sản lượng của nước này. Trong ba năm qua, Azerbaijan đã tăng lưu lượng khí đốt sang EU thêm 12%.

Tại hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo châu Âu tuần trước, Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev cho biết xuất khẩu sang EU sẽ đạt 13 bcm trong năm nay. Trước đây ông từng gọi trữ lượng nhiên liệu hóa thạch của đất nước là “món quà từ các vị thần”.

Để đáp ứng mục tiêu năm 2027, các đường ống ở Hành lang Khí đốt phía Nam (SGC) giữa Azerbaijan và châu Âu cũng cần được mở rộng.

Bỉ không thể tài trợ cho dự án vì những thay đổi trong quy tắc vào năm 2021 khiến ngân sách EU không được chi cho cơ sở hạ tầng nhiên liệu hóa thạch. Ngân hàng Đầu tư châu Âu cũng có những hạn chế tương tự.

Lê Na (Theo FT)