Bắc Giang: Hoàn thiện hạ tầng, mở rộng mạng lưới cấp nước sạch

Nhiều công trình khoác “áo mới”

Chương trình mở rộng quy mô vệ sinh và nước sạch nông thôn dựa trên kết quả vay vốn WB (gồm hợp phần cấp nước nông thôn; vệ sinh nông thôn và truyền thông, giám sát) thực hiện trong giai đoạn 2016-2020, gia hạn đến tháng 4/2023. Tổng vốn đầu tư hơn 277 tỷ đồng, trong đó vốn WB hơn 210 tỷ đồng, còn lại là ngân sách địa phương, vốn tín dụng, người dân đối ứng.

Cán bộ Công ty TNHH một thành viên Xây dựng và Thương mại Duy Anh kiểm tra hệ thống lọc nước.

Trung tâm Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn (Sở Nông nghiệp và PTNT) phụ trách hợp phần cấp nước sạch với tổng số vốn hơn 183 tỷ đồng. Kết thúc chương trình, 4 công trình cấp nước tập trung được xây mới ở các huyện Hiệp Hòa, Yên Thế, Lục Nam, Lục Ngạn; 10 công trình khác tại 4 huyện nói trên và huyện Sơn Động được cải tạo, sửa chữa, nâng cấp, mở rộng (đạt 100%); đấu nối 11.135 đồng hồ nước.

Nhà máy nước sạch tập trung liên xã Đại Thành-Hợp Thịnh (Hiệp Hòa) là một trong 4 công trình xây mới. Năm 2020, công trình được đầu tư hơn 25 tỷ đồng với nhiều hạng mục như: Nhà làm việc, hệ thống lọc nước, trạm vận hành, trạm biến áp…, đến cuối năm 2021 đưa vào hoạt động. Hiện công trình bảo đảm cấp nước cho hơn 900 hộ trên địa bàn hai xã.

Công ty TNHH một thành viên Xây dựng và Thương mại Duy Anh (Hải Dương) là đơn vị quản lý, vận hành. Anh Nguyễn Đình Tuấn, Giám đốc Công ty cho biết, trước khi cung cấp nước sạch đến các hộ dân, cán bộ Công ty vận hành máy móc đưa nước nguồn qua hệ thống lọc để xử lý sao cho bảo đảm tiêu chuẩn của Bộ Y tế. Định kỳ mỗi tháng, cán bộ lấy mẫu nước tại một số gia đình đi kiểm tra tại các cơ sở uy tín.

Ông Ngô Văn Đoàn, người dân thôn Đa Hội, xã Hợp Thịnh phấn khởi nói: “Trước đây, gia đình tôi và nhiều hộ dân khác sử dụng nước giếng khoan, lâu ngày nước bị nhiễm đá vôi làm hư hỏng các đồ dùng như xoong nồi, máy giặt, bình nóng lạnh. Từ khi sử dụng nước sạch, hiện tượng này không còn xảy ra, chúng tôi rất yên tâm”.

Nâng tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch

Ông Trần Văn Mạnh, Giám đốc Trung tâm Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn cho biết, Chương trình gia hạn thêm gần ba năm chủ yếu do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 (hai năm 2021, 2022). Đánh giá chung, Chương trình đã đưa nước sạch đến nhiều miền quê, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Năm 2022, tỷ lệ hộ gia đình sử dụng nước sạch trên địa bàn toàn tỉnh đạt 55,99%. Tỉnh Bắc Giang phấn đấu đến năm 2030, tỷ lệ dân số được cấp nước sạch đạt 92% (trong đó thành thị đạt 100%, nông thôn đạt 90%).

Theo kết quả bộ chỉ số theo dõi, đánh giá nước sạch nông thôn tỉnh Bắc Giang năm 2022, tỷ lệ hộ gia đình sử dụng nước sạch từ các công trình cấp nước sinh hoạt tập trung đạt 18,72%, tăng hơn 2,2% so với năm 2021. Tuy nhiên qua khảo sát, một số công trình có hàng trăm, hàng nghìn điểm đấu nối để cấp nước sạch cho các hộ dân nhưng số người sử dụng chưa cao, có thời điểm doanh nghiệp quản lý, vận hành công trình nước sạch phải bù lỗ.

Dẫn chứng ở Công ty TNHH một thành viên Xây dựng và Thương mại Duy Anh, thực tế mỗi ngày, công ty cung cấp khoảng 600 m3 nước/ngày đêm cho gần 900 hộ gia đình (tổng công suất thiết kế 2 nghìn m3 nước/ngày đêm), như vậy nguồn đầu tư chưa được khai thác hết. Để người dân quan tâm sử dụng nước sạch bảo vệ sức khỏe, Công ty thành lập tổ đến từng nhà trên địa bàn vận động, tuyên truyền.

Qua nắm bắt, nhiều hộ dân ở thôn Ninh Tào (xã Hợp Thịnh) thiếu nước sinh hoạt do giếng khoan cạn, nước nhiễm tạp chất. Vì vậy, doanh nghiệp đã đầu tư gần 200 triệu đồng lắp ống nước, đấu nối đồng hồ miễn phí cho 20 hộ dân. Thời gian tới, đơn vị tiếp tục phối hợp với chính quyền địa phương vận động, tuyên truyền người dân ở các địa bàn lân cận như xã Mai Trung, Quang Minh, Hùng Sơn sử dụng nước sạch.

Từ nguồn vốn hơn 5,7 tỷ đồng theo Chương trình mở rộng quy mô vệ sinh và nước sạch nông thôn dựa trên kết quả vay vốn WB, công trình cấp nước sinh hoạt tập trung trên địa bàn xã Vĩnh An (Sơn Động) được đầu tư thêm hệ thống lọc với công suất 500 m3/ngày đêm. Hợp tác xã (HTX) An Sơn là đơn vị quản lý cũng đầu tư hàng tỷ đồng mở rộng hệ thống cấp nước, nâng tổng công suất lên 1.130 m3/ngày đêm, phục vụ nhu cầu cho khoảng 1,6 nghìn hộ dân trên địa bàn các xã Vĩnh An, Lệ Viễn và một phần thị trấn An Châu.

Ông Trần Minh Tân, Giám đốc HTX An Sơn nói: “Phần lớn các hộ sử dụng đồng thời 3 nguồn nước: Giếng khoan, suối và từ hệ thống nước sạch nên bình quân mỗi tháng, mỗi hộ dùng khoảng 10 m3 nước, giá 5 nghìn đồng/m3. Trong khi đó, đơn vị đầu tư kinh phí lớn để cải tạo, nâng cấp, sửa chữa, duy trì hoạt động sản xuất, việc thu hồi vốn và kinh doanh có lãi vẫn là bài toán khó. Ban đầu HTX gồm 10 thành viên nhưng đến nay chỉ còn 2 người góp vốn”.

Hệ thống cấp nước sinh hoạt tập trung trên địa bàn thị trấn Phồn Xương (Yên Thế) do Công ty cổ phần Phát triển Cộng đồng thế giới quản lý cũng gặp tình trạng cung vượt cầu. Đơn vị đang cấp nước cho khoảng 1 nghìn hộ trong tổng số hơn 4 nghìn hộ trên địa bàn thị trấn Phồn Xương, một phần các xã Tam Hiệp, Đồng Tâm, Đồng Lạc.

Để kích cầu, đơn vị vận động chính những người dân đang sử dụng nước sạch ở mỗi tổ dân phố, chòm xóm làm tuyên truyền viên, trực tiếp nói về những lợi ích của việc dùng nước sạch đến người thân, hàng xóm. Cùng đó, doanh nghiệp quan tâm bảo đảm chất lượng nước, giữ an toàn hệ thống, tránh thất thoát. Công tác duy tu, sửa chữa, thay thế đường ống cũ bằng các loại ống chuyên dụng; kiểm tra, bảo dưỡng, thay thế đồng hồ hư hỏng thường xuyên.

Năm 2022, tỷ lệ hộ dân khu vực nông thôn trên địa bàn tỉnh sử dụng nước sạch đạt 55,99%. Tỉnh Bắc Giang phấn đấu đến năm 2030, nâng tỷ lệ này lên 92% (trong đó thành thị đạt 100%, nông thôn đạt 90%). Để đạt mục tiêu, ngoài lồng ghép các nguồn vốn để xây mới, cải tạo, nâng cấp hệ thống cấp nước sinh hoạt tập trung, thời gian tới, Trung tâm Nước sạch và vệ sinh môi trường tiếp tục phối hợp tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về vấn đề nước sạch; tăng cường kiểm tra, đánh giá hiện trạng các công trình. Cùng đó đề nghị các đơn vị quản lý, vận hành công trình cấp nước chủ động, linh hoạt trong kinh doanh nhằm giữ chân và mở rộng khách hàng.

Bài, ảnh: Mạc Yến